Nhờ độ nhạy cực cao và độ phân giải sắc nét, kính viễn vọng không gian James Webb - do NASA phát triển và điều hành chính -vừa giải mã được một bí ẩn đã làm đau đầu các nhà vũ trụ học trong hơn 2 thập kỷ.
Đó là cách mà các hành tinh đầu tiên đã ra đời, một dấu mốc quan trọng trong lịch sử vũ trụ.
"Vườn ươm sao" NGC 346, nơi hai kính viễn vọng không gian có phát hiện giúp viết lại lịch sử vũ trụ - Ảnh: NASA/ESA/CSA
Vào năm 2003, kính viễn vọng không gian Hubble đã có phát hiện gây bối rối cho các nhà khoa học khắp thế giới: Dấu hiệu về một hành tinh khổng lồ quay quanh một ngôi sao cổ xưa, gần bằng độ tuổi 13,8 tỉ năm của vũ trụ.
Các mô hình được xây dựng trên các lý thuyết lâu đời cho thấy những ngôi sao quá cổ xưa tuy có đĩa tiền hành tinh nhưng lại rất nghèo nàn về mặt hóa học.
Chiếc đĩa này sẽ biến mất nhanh chóng, không cung cấp đủ thành phần lẫn thời gian để các hành tinh hình thành.
Nhưng Hubble lại chỉ ra bằng chứng về một chiếc đĩa tiền hành tinh "cứng đầu", có thể tồn tại quanh các ngôi sao tận 20-30 triệu năm tuổi, tức lâu hơn khoảng 10 lần so với đĩa tiền hành tinh của các ngôi sao hiện đại.
Điều đó sẽ giúp chiếc đĩa này có đủ thời gian để "nuôi" các hành tinh.
Nhiều người tin rằng Hubble đã lầm. Nhưng James Webb vừa xác nhận rằng Hubble đã đúng.
Bên trong "vườn ươm sao" NGC 346, một vùng hình thành sao bên trong Đám mây Magellan Nhỏ - thiên hà vệ tinh của thiên hà chứa Trái Đất Milky Way (Ngân Hà) - chứa các điều kiện tương tự vũ trụ sơ khai, nơi khan hiếm các nguyên tố nặng.
James Webb tiết lộ rằng không chỉ một, mà là một số ngôi sao nơi đây vẫn còn mang chiếc đĩa lâu đời hơn nhiều so với đĩa của các ngôi sao bên trong Ngân Hà. Chúng đã 20-30 triệu tuổi, nhưng vẫn đang bồi tụ.