Cá tra Việt Nam thâm nhập thị trường Brazil
Brazil chính thức ngừng nhập khẩu các sản phẩm cá rô phi từ Việt Nam kể từ ngày 14/2/2024 cho đến khi có kết luận rà soát rủi ro bệnh do virus TiLV theo Quyết định số 270 ngày 9/2/2024 của Cơ quan kiểm dịch động thực vật, Bộ Nông nghiệp và Chăn nuôi Brazil (MAPA). Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu cá rô phi Việt Nam sang Brazil không nhiều. Dẫn số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, VASEP cho biết xuất khẩu cá rô phi sang Brazil trong 5 năm liên tiếp trở lại đây gần như không có. Brazil chủ yếu nhập khẩu cá tra từ Việt Nam. Có đến 90% sản phẩm thủy sản mà quốc gia này mua từ Việt Nam là cá tra.
Dù nhiều biến động nhưng xuất khẩu cá tra vẫn có nhiều tín hiệu tích cực. Ảnh: Anh Dũng.
Thương vụ Việt Nam tại Brazil cho biết, các cuộc đàm phán tiếp theo giữa hai bên sẽ tập trung vào việc hoàn thành các bước kỹ thuật cuối cùng để Brazil cho phép nhập khẩu tất cả các loại sản phẩm cá tra phi lê theo tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế công nhận. Do đó, việc Brazil mở cửa thị trường cho cá tra và cho phép tái xuất khẩu cá rô phi sẽ mang lại nhiều cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Điều này sẽ góp phần nâng cao kim ngạch, từng bước cân bằng cán cân thương mại và hướng tới mục tiêu đưa kim ngạch thương mại song phương đạt 15 tỷ USD vào năm 2030.
Giá trị xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Brazil trong quý I/2025 tiếp tục khẳng định quốc gia Nam Mỹ này là một trong những điểm đến lớn nhất của cá tra Việt Nam. Theo số liệu của Cục Hải quan, nửa đầu tháng 4/2025, kim ngạch xuất khẩu cá tra của Việt Nam sang Brazil đạt 7 triệu USD, tăng 31% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế từ đầu năm đến ngày 15/4, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang thị trường này đạt 55 triệu USD, tăng 67% so với cùng kỳ năm 2024. Brazil là thị trường xuất khẩu cá tra lớn thứ ba của Việt Nam (sau Trung Quốc và Mỹ).
Trung Quốc vẫn là thị trường trọng điểm
Cũng theo VASEP, quý I/2025, Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) tiếp tục là thị trường tiêu thụ nhiều nhất cá tra Việt Nam, đóng góp 23% trong tổng giá trị cá tra Việt Nam xuất khẩu sang các thị trường. Tháng 3/2025 được ghi nhận kim ngạch xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường này đạt cao nhất kể từ đầu năm nay, với hơn 38 triệu USD, tăng 4% so với cùng kỳ năm ngoái. Về khối lượng, thị trường này nhập khẩu hơn 21.000 tấn cá tra trong tháng cuối quý I/2025 phục hồi mạnh mẽ sau mức thấp kỷ lục vào tháng 2. Các sản phẩm phile cá tra đông lạnh từ Việt Nam rất được người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng và tiếp tục là sản phẩm chủ lực của xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường này.
Không chỉ cá tra, kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc trong 4 tháng đầu năm đều tăng so với cùng kỳ. Cụ thể, theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), trong 4 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt 3,21 tỷ USD, tăng 18,3% so với cùng kỳ năm 2024. Kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang nhiều thị trường lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản… tiếp tục ghi nhận mức tăng trưởng tích cực so với cùng kỳ năm 2024.
Dự báo trong thời gian tới, nhập khẩu thủy sản của thị trường Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng. Trong đó, xu hướng tiêu dùng các sản phẩm thủy sản có mức giá trung bình như cá tra, tôm cỡ vừa và nhỏ sẽ tăng cao. Đây là cơ hội để thủy sản Việt Nam tiếp tục gia tăng thị phần tại thị trường quan trọng này.
“Xuất khẩu cá tra giá trị gia tăng trong quý I/2025 ghi nhận tăng trưởng 89% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 578 nghìn USD, chiếm 1% tỷ trọng. Mặc dù tỷ trọng còn khá “khiêm tốn”, tuy nhiên thời gian trở lại đây, Trung Quốc liên tục tăng nhập khẩu các sản phẩm cá tra Việt Nam, cho thấy dư địa và tiềm năng tích cực tại thị trường này” - VASEP nhận định.
Cũng theo VASEP, nhu cầu tiêu thụ tại Trung Quốc vẫn là một trong những động lực lớn thúc đẩy xuất khẩu cá tra Việt Nam. Dù đối mặt với thách thức từ chính sách thuế quan và cạnh tranh quốc tế, ngành cá tra vẫn có triển vọng tích cực nhờ sự phục hồi kinh tế toàn cầu và các hiệp định thương mại hỗ trợ.
Theo VASEP, xuất khẩu cá tra có thể tăng 5 - 10% trong năm 2025, khi người tiêu dùng ngày càng có niềm tin vào sản phẩm cá tra Việt Nam, thuế chống bán phá giá của Mỹ đối với cá tra Việt Nam thấp hơn so với các nước khác, giá thức ăn thủy sản đang có xu hướng giảm. Tuy nhiên, để nâng cao sản lượng ngành cá tra cần chú trọng cải thiện phẩm chất của cá tra bố mẹ, như tăng khả năng kháng bệnh, chịu mặn và thích nghi với điều kiện khí hậu thay đổi.
Khanh Lê