Sáu thách thức xuất khẩu hàng hóa sang Philippines
Ông Phùng Văn Thành - Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Philippines - cho biết, năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều Việt Nam - Philippines vượt mốc 8 tỷ USD, đạt 8,66 tỷ USD; trong đó kim ngạch xuất khẩu đạt 6,19 tỷ USD và xuất siêu đạt 3,72 tỷ USD.
“Đây là con số kỷ lục, tạo đột phá mới trong quan hệ thương mại song phương giữa hai nước” - ông Phùng Văn Thành nhấn mạnh. Song nhìn nhận từ thực tế, ông Thành cho rằng, kim ngạch Việt Nam xuất khẩu sang Philippines vẫn còn hạn chế (từ 5 - 6 tỷ USD/năm), con số này chỉ chiếm một tỷ lệ khiêm tốn trong tổng kim ngạch nhập khẩu của Philippines trong khi không gian để đẩy mạnh hợp tác với thị trường này còn rất lớn.
Philippines nhập khẩu hàng điện tử, điện thoại, khoáng sản, phương tiện giao thông, dụng cụ cơ khí, công nghiệp... đây cũng là những sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Ảnh: Minh Hằng
Các mặt hàng nhập khẩu chính của Philippines bao gồm các sản phẩm điện tử, điện thoại, khoáng sản, phương tiện giao thông, dụng cụ cơ khí, công nghiệp, sắt thép các loại... và đây cũng đều là những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.
Chưa kể, với dân số gần 120 triệu người, GDP hàng năm đạt trên 400 tỷ USD, hàng năm Philippines có nhu cầu tiêu dùng sản phẩm hàng hóa lớn, đa dạng trong khi sản xuất trong nước còn hạn chế, phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu.
“Cùng với các yếu tố thuận lợi kể trên và khoảng cách địa lý tương đối gần, cộng thêm những lợi thế về dịch vụ logistics... doanh nghiệp trong nước vẫn còn nhiều cơ hội khai thác để gia tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Philippines” - Tham tán thương mại Phùng Văn Thành phân tích.
Lợi thế đẩy mạnh giao thương là có, song thị trường Philippines cũng có nhiều thách thức đối với hàng hóa, doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam. Trước hết đó là “tiềm thức” mang tính ý thức hệ của người tiêu dùng Phillippines đối với hàng hóa xuất xứ từ Việt Nam. Thị trường Philippines ưa chuộng hàng hóa được nhập khẩu từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, châu Âu... và họ còn nhiều “băn khoăn”, chưa thực sự tin tưởng, thậm chí đánh giá chưa đúng, không cao về hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.
Thứ hai, đó là hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Philippines phải cạnh tranh trực tiếp, khốc liệt với hàng hóa đến từ Trung Quốc và các nước trong khối ASEAN, trong đó có Indonesia, Thái Lan...
Thứ ba, dù Việt Nam - Philippines đã có những khuôn khổ hợp tác, tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa của nhau. Dù vậy, hàng hóa Việt Nam xuất sang Philippines vẫn đang phải cạnh tranh với hàng hóa từ các nước khác cùng được hưởng những ưu đãi và có điều kiện thuận lợi như Việt Nam.
Thứ tư, thách thức đến từ sự bất ổn trong các chính sách xuất nhập khẩu và xu hướng mở cửa thị trường của Philippines. Những quy định về trình tự nhập khẩu, thủ tục hành chính vẫn còn phức tạp, “rườm rà” gây khó khăn cho doanh nghiệp.
Thứ năm, Philippines chưa sẵn sàng mở cửa thị trường cho một số hàng hóa của Việt Nam như hoa tươi, rau củ, quả, thịt...
Thứ sáu, hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Philippines đang vướng phải những rào cản mang tính kỹ thuật như việc nước này điều tra áp dụng thuế phòng vệ thương mại đối với một số hàng hóa của Việt Nam...
Chuyển mạnh sang xuất khẩu hàng chế biến, chế tạo, công nghệ cao
Xác định Philippines là một trong những thị trường xuất khẩu chiến lược của Việt Nam tại khu vực châu Á, và là thị trường xuất khẩu trọng điểm đối với mặt hàng gạo, do đó, thương vụ cho rằng, cùng với việc tìm kiếm mở rộng ngành hàng, mặt hàng xuất khẩu, giải pháp gia tăng khối lượng và kim ngạch xuất khẩu của từng mặt hàng sang thị trường Philippines cũng là mục tiêu quan trọng.
Không những vậy, với thị trường Philippines, bên cạnh việc giữ vững là thị trường xuất khẩu gạo số một, Việt Nam cần đặt mục tiêu gia tăng xuất khẩu các mặt hàng chế biến, sản xuất công nghiệp chế tạo, các mặt hàng sản phẩm công nghệ cao tiến tới hài hòa cơ cấu và tỷ trọng xuất khẩu giữa nhóm hàng nông sản và nhóm hàng máy móc, chế tạo công nghệ cao.
Việt Nam cần đặt mục tiêu gia tăng xuất khẩu sang Philippines các mặt hàng chế biến, sản xuất công nghiệp chế tạo, các mặt hàng sản phẩm công nghệ cao. Ảnh: Hưng Dương
Hiện thực hóa các mục tiêu, nhiệm vụ trên, Thương vụ Việt Nam tại Philippines đề xuất, Chính phủ và các cơ quan bộ, ngành của Việt Nam cần tiếp tục xây dựng và triển khai đồng bộ các chủ trương, chính sách hỗ trợ thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu, theo hướng tập trung theo các ngành hàng, sản phẩm xuất khẩu và thị trường xuất khẩu trọng tâm, chủ lực.
“Riêng đối với Philippines, tiếp tục xây dựng các chính sách, định hướng tăng cường và đẩy mạnh quan hệ giao thương, mở cửa thị trường cho các sản phẩm xuất khẩu của hai nước, đặc biệt là các sản phẩm nông sản, thủy sản trong đó có hoa tươi, rau, củ, quả tươi và các loại thịt tươi sống” - thương vụ kiến nghị.
Đối với các doanh nghiệp và hiệp hội doanh nghiệp, thương vụ khuyến cáo phải tìm hiểu thông tin, nhu cầu thị trường, thị hiếu văn hóa tiêu dùng để xây dựng các chính sách giới thiệu, quảng bá và khai phá thị trường hiệu quả.
Các doanh nghiệp cần nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa mẫu mã để tạo dựng lòng tin, uy tín với đối tác, bạn hàng.
Thương vụ Việt Nam tại Philippines khẳng định, với vai trò đầu mối kết nối giao thương, thương vụ luôn sẵn sàng đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, cá nhân quan tâm tới thị trường Philippines. Cùng đó, bám sát địa bàn, cập nhật thông tin thị trường kịp thời để doanh nghiệp, ngành hàng trong nước kịp phản ứng, điều chỉnh chính sách, chiến lược sản xuất kinh doanh và xuất khẩu.
Năm 2024 là năm có tính chất đột phá khi lần đầu tiên kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Philippines vượt mốc 8 tỷ USD, đạt 8,66 tỷ USD, tăng hơn 11% so với năm 2023. Trong đó, xuất khẩu đạt 6,19 tỷ USD, tăng 20,2% so với năm 2023, xuất siêu 3,72 tỷ USD, cao hơn mức kỳ vọng 3,5 tỷ USD.
Đóng góp vào sự tăng trưởng ấn tượng của kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Philippines trong năm 2024, đầu tiên phải kể đến là mặt hàng gạo với kim ngạch xuất khẩu đạt trên 2,6 tỷ USD.
Một số mặt hàng khác có kim ngạch xuất khẩu lớn bao gồm máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ; clanker và xi măng; cà phê; điện thoại các loại và linh kiện; phương tiện vận tải và phụ tùng; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; hàng dệt may; thủy sản; giày dép các loại.
Hoàng Hòa