Xuất nhập khẩu bứt phá, hướng tới đích kỷ lục mới

3 giờ trướcBài gốc

Với đà tăng trưởng ấn tượng, dự kiến năm 2025 sẽ là năm kỷ lục mới của thương mại hàng hóa Việt Nam (đạt khoảng 900 tỷ USD), đồng thời tạo nền tảng vững chắc để đất nước bước vào giai đoạn phát triển bền vững, tự chủ và hội nhập sâu hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Tăng trưởng ấn tượng giữa biến động toàn cầu

Kết quả 9 tháng năm 2025 khẳng định xuất nhập khẩu tiếp tục là động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế Việt Nam, phản ánh sự nỗ lực của doanh nghiệp và hiệu quả điều hành chính sách của Chính phủ trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều khó lường.

Hoạt động sản xuất tại Công ty Cổ phần Thiết bị điện MBT, Hà Nội.

Số liệu của Bộ Công Thương cho biết, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 9 tháng năm 2025 ước tính đạt 680,7 tỷ USD, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước, vượt xa mục tiêu tăng trưởng 12% đặt ra cho cả năm. Trong đó, xuất khẩu đạt 348,7 tỷ USD, tăng 16% và nhập khẩu đạt 331,9 tỷ USD, tăng 18,8%. Cán cân thương mại duy trì xuất siêu 16,8 tỷ USD, góp phần củng cố ổn định kinh tế vĩ mô và dự trữ ngoại hối quốc gia.

Điểm đáng chú ý, cơ cấu hàng hóa xuất khẩu tiếp tục chuyển dịch tích cực theo hướng tăng tỷ trọng hàng công nghiệp chế biến, chế tạo. Có 32 mặt hàng đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD, chiếm 93,1% tổng kim ngạch xuất khẩu, trong đó 7 mặt hàng đạt trên 10 tỷ USD, chiếm 67,9%. Các mặt hàng chủ lực gồm: Điện tử, máy tính và linh kiện; điện thoại và linh kiện; máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng; hàng dệt may; giày dép; phương tiện vận tải và phụ tùng; gỗ và sản phẩm gỗ.

Trong khi đó, cơ cấu nhập khẩu cho thấy xu hướng phục hồi sản xuất. Nhóm hàng tư liệu sản xuất chiếm 93,8% tổng kim ngạch nhập khẩu, thể hiện việc các doanh nghiệp đang đẩy mạnh đầu tư, đổi mới công nghệ, tăng cường nhập khẩu nguyên phụ liệu, máy móc và thiết bị phục vụ sản xuất. Diễn biến này phản ánh nền kinh tế đang phục hồi theo hướng sản xuất - xuất khẩu, trong đó khu vực công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục là động lực tăng trưởng chính của nhập khẩu và toàn nền kinh tế.

Ngoài ra, thị trường xuất nhập khẩu của Việt Nam tiếp tục mở rộng và đa dạng hóa với sự gia tăng kim ngạch tại nhiều thị trường trọng điểm như Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc và ASEAN. Việc tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới đã giúp hàng hóa Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh và duy trì tốc độ tăng trưởng cao trong bối cảnh toàn cầu khó khăn.

Kết quả này không chỉ khẳng định khả năng thích ứng linh hoạt của doanh nghiệp Việt Nam, mà còn thể hiện hiệu quả của chính sách mở cửa, hội nhập sâu rộng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng GDP và củng cố vị thế kinh tế đối ngoại của đất nước.

Theo ông Bùi Huy Sơn - Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính và Quản lý doanh nghiệp, Bộ Công Thuơng, với tình hình hiện nay, nếu không có biến động bất thường, ngành Công Thương đang đi đúng hướng để đạt các mục tiêu đề ra trong năm 2025 và dự kiến tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của cả năm có thể đạt mốc mới khoảng 900 tỷ USD.

Những thách thức mới từ chính sách thương mại toàn cầu

Mặc dù các kết quả xuất nhập khẩu trong 9 tháng là rất khả quan nhưng hoạt động xuất khẩu Việt Nam cũng đang đối mặt với nhiều thách thức mới từ chính sách thương mại toàn cầu. Ngoài chính sách thuế đối ứng của Hoa Kỳ, một số thị trường trọng điểm tạm dừng nhập khẩu gạo Việt Nam trong thời gian ngắn, gần đây nhất là sắc lệnh mới về thuế đối với đồ gỗ nhập khẩu từ phía Hoa Kỳ (từ 14-10-2025, các mặt hàng gỗ mềm, gỗ xẻ nhập khẩu vào Hoa Kỳ sẽ bị áp thuế 10%; tủ bếp, tủ phòng tắm và các sản phẩm gỗ nội thất bọc nệm áp thuế 25%. Kể từ ngày 1-1-2026, mức thuế đối với đồ nội thất bọc nệm sẽ là 30%; tủ bếp và tủ phòng tắm là 50% sẽ có ảnh hưởng đến xuất khẩu nhóm hàng). Đối với thị trường châu Âu-thị trường quan trọng này ngày càng yêu cầu khắt khe về việc thẩm định chuỗi cung ứng, gây thách thức lớn trong việc bảo đảm minh bạch và nâng cao tính bền vững trong chuỗi cung ứng của hàng hóa xuất khẩu Việt Nam.

Hoạt động sản xuất tại Công ty TNHH Dụng cụ An Mi, Hà Nội.

Nhấn mạnh vai trò của thị trường châu Âu, song theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng Thư ký, kiêm Trưởng Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam: Chỉ có rất ít doanh nghiệp Việt hiểu một cách chính xác và rõ ràng các yêu cầu về kiểm soát chuỗi cung ứng tại các thị trường Liên minh châu Âu (EU). Với yêu cầu này buộc phải tuân thủ các yêu cầu về minh bạch, về trách nhiệm môi trường và quyền con người nếu muốn duy trì quan hệ hợp tác với các nhà nhập khẩu tại châu Âu.

Theo dõi sát diễn biến chính sách thương mại, chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng để trao đổi, làm rõ và xử lý các vấn đề phát sinh, hạn chế nguy cơ áp dụng các biện pháp bất lợi hơn đối với hàng hóa Việt Nam là những yêu cầu đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu của Việt Nam. “Nâng cao nhận thức và chuẩn bị từ sớm là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp Việt Nam thích ứng và duy trì năng lực cạnh tranh khi các quy định mới này bắt đầu có hiệu lực”- ông Đậu Anh Tuấn nhấn mạnh. Với góc độ doanh nghiệp, để thích ứng với các quy định trong chính sách thương mại của các đối tác, ông Hoàng Mạnh Cầm, Chánh Văn phòng Tập đoàn Dệt may Việt Nam cho rằng, Nhà nước cần nâng chuẩn kỹ thuật quốc gia theo thông lệ quốc tế, tạo thành một bộ tiêu chuẩn trọng yếu chung liên ngành về lao động, phòng cháy, chữa cháy… Điều này sẽ giúp doanh nghiệp có hướng đi cụ thể, tuân thủ tốt hơn các quy định, từ đó giảm được gánh nặng chi phí tuân thủ và áp lực chứng nhận; góp phần đưa chuẩn mực sản xuất của Việt Nam tiệm cận tiêu chuẩn toàn cầu, nâng cao hình ảnh quốc gia trong thương mại bền vững.

Về giải pháp đảm bảo tăng trưởng xuất khẩu trong những tháng cuối năm, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Nguyễn Anh Sơn cho biết, Bộ Công Thương sẽ theo dõi sát để kịp thời khắc phục những hạn chế trong xuất khẩu của khối các doanh nghiệp trong nước để hỗ trợ xuất khẩu, giảm sự phụ thuộc với khối FDI. Theo đó, tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp trong tháo gỡ khó khăn, thông qua việc thường xuyên tổ chức đối thoại, làm việc với hiệp hội ngành hàng, địa phương để kịp thời nắm bắt tình hình, từ đó tham mưu Chính phủ ban hành chính sách hỗ trợ phù hợp.

Cùng với đó, Bộ Công Thương sẽ tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu, quảng bá sản phẩm; tăng cường thực thi các quy định về xuất xứ hàng hóa thông qua các hoạt động kiểm tra, giám sát, cấp phép và xử lý vi phạm; tăng cường quản lý nhà nước và chống lẩn tránh biện pháp phòng về thương mại và gian lận xuất xứ.

Đáng chú ý, Bộ sẽ tập trung hoàn thành khởi động đàm phán 2 FTA giữa Việt Nam với Mercosur và Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) trong quý IV-2025; thúc đẩy sớm khởi động đàm phán với Pakistan để mở rộng cơ hội tại các thị trường xuất khẩu; sớm kết thúc đàm phán FTA giữa Việt Nam và Khối Mậu dịch tự do châu Âu (EFTA) trong năm 2025./.

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/kinh-te/cac-van-de/xuat-nhap-khau-but-pha-huong-toi-dich-ky-luc-moi-912951