Xứng đáng vai trò then chốt của y tế cơ sở

2 giờ trướcBài gốc

Nhân viên Trạm Y tế phường Hòa Bình thăm hỏi lịch tiêm chủng của trẻ sơ sinh.

Tăng sự chủ động cho y tế cơ sở

Đề án mới của Sở Y tế thành phố về kiện toàn hệ thống y tế cơ sở dự kiến vận hành từ ngày 1/1/2026, theo đó các trạm y tế sẽ trực thuộc ủy ban nhân dân cấp phường, xã, có tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản riêng. Cách làm này nhằm đưa trạm y tế về gần hơn với chính quyền cơ sở và người dân, tăng tính chủ động trong quản lý, điều hành. Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: “Khi trạm y tế trực thuộc chính quyền cơ sở, việc phối hợp chăm sóc sức khỏe người dân sẽ thuận lợi hơn. Y tế không tách rời đời sống cộng đồng mà phải gắn chặt với từng khu dân cư”.

Hiện nay thành phố có mạng lưới y tế cơ sở rộng khắp với 38 trung tâm y tế khu vực, 168 trạm y tế phường, xã và gần 300 điểm y tế. Đây là lực lượng trực tiếp chăm sóc sức khỏe ban đầu, quản lý bệnh mạn tính, phòng chống dịch bệnh và triển khai các chương trình y tế cộng đồng. Tuy nhiên, để mạng lưới này vận hành hiệu quả, thành phố cần giải một trong những khó khăn lớn nhất là thiếu nhân lực, nhất là bác sĩ. Không ít trạm y tế từng rơi vào tình trạng có cơ sở nhưng thiếu người đã ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng khám, chữa bệnh và niềm tin của người dân.

Thành phố đã triển khai nhiều chính sách đặc thù nhằm tăng cường nguồn nhân lực cho tuyến đầu, từ thu hút bác sĩ trẻ, người lao động cao tuổi có chuyên môn đến tổ chức chương trình thực hành bệnh viện gắn với trạm y tế. Thực tế cho thấy, các giải pháp này đã mang lại những tín hiệu tích cực. Số lượng bác sĩ trẻ lựa chọn công tác tại các trung tâm y tế, trạm y tế đã tăng dần qua các năm. Cùng với đó, chế độ luân phiên bác sĩ từ tuyến trên về tuyến dưới giúp nâng cao chất lượng chuyên môn, đồng thời tạo ra cơ hội chuyển giao kỹ thuật ngay tại cơ sở.

Bà Bùi Thanh Nguyệt, Phó Giám đốc Bệnh viện đa khoa Chánh Hưng, nhận định: “Việc luân phiên bác sĩ sẽ giúp trạm y tế nâng chất lượng khám, chữa bệnh và tạo sự gắn kết giữa các tuyến. Khi bác sĩ tuyến trên hiểu rõ điều kiện thực tế ở cơ sở thì việc phối hợp điều trị sẽ hiệu quả hơn”. Khi trạm y tế giải quyết được khoảng 70-80% các vấn đề sức khỏe thường nhật, người dân được chăm sóc từ sớm, từ xa, giảm đáng kể tình trạng vượt tuyến không cần thiết.

Một điểm mới mang tính đột phá là việc đẩy mạnh liên kết chuyên môn giữa trạm y tế và các bệnh viện tuyến trên. Thông qua các chương trình hỗ trợ chuyên môn, hội chẩn từ xa bằng Telemedicine, bác sĩ tại trạm y tế có thể kết nối trực tiếp với chuyên gia tại bệnh viện chuyên khoa cấp cơ bản, nâng cao năng lực chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh ngay tại tuyến cơ sở. Thời gian qua, thành phố đang nghiên cứu nhân rộng mô hình ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ đọc và phân tích kết quả X-quang, đã phát huy hiệu quả rõ rệt tại Trạm y tế xã đảo Thạnh An. Trong điều kiện nhiều trạm y tế chưa có bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh, AI được xem là cánh tay nối dài giúp rút ngắn khoảng cách chất lượng giữa vùng trung tâm và khu vực khó khăn.

Dù chủ yếu đảm nhiệm chăm sóc ban đầu nhưng trạm y tế vẫn là mắt xích quan trọng trong chuỗi cấp cứu và phòng chống dịch. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố được Sở Y tế giao nhiệm vụ xây dựng các chương trình đào tạo, huấn luyện với nhiều kịch bản phù hợp từng địa bàn giúp trạm y tế nâng cao năng lực phát hiện sớm, đáp ứng nhanh và xử lý dịch ngay từ cơ sở.

Đưa trạm y tế đến gần người dân hơn

Y tế cơ sở là nền tảng của hệ thống y tế. Nếu tuyến này không đủ mạnh, bệnh viện tuyến trên sẽ luôn trong tình trạng quá tải. Do đó, việc sắp xếp, kiện toàn y tế cơ sở không chỉ là giải pháp tình thế mà là yêu cầu chiến lược lâu dài. Từ ngày 1/1/2026, các trạm y tế bắt đầu hoạt động theo hình thức mới với sự chủ động tăng cao hơn. Định hướng này được nhiều người kỳ vọng, giúp trạm y tế tăng tính chủ động, bám sát hơn nhu cầu thực tế của người dân, đặc biệt là giữ được sự thông suốt liền mạch dịch vụ y tế.

Buổi sáng ở Trạm Y tế Hòa Bình không còn cảnh vắng vẻ như nhiều năm trước, người cao tuổi đến đo huyết áp, bệnh nhân mạn tính đến nhận thuốc định kỳ, phụ huynh đưa trẻ đến tiêm chủng,… nhịp sinh hoạt y tế diễn ra đều đặn. Với nhiều người dân, trạm y tế gần nhà đang dần trở thành lựa chọn đầu tiên thay vì phải chen chúc ở bệnh viện tuyến trên. Ông Trần Hoàng Huy, ở phường Hòa Bình, chia sẻ: “Trước kia cứ bệnh là phải chạy lên bệnh viện tuyến trên, đông người chờ lâu là điều ai cũng ngại. Giờ ra trạm y tế gần nhà được bác sĩ khám, tư vấn kỹ và theo dõi thường xuyên, tôi thấy tiện hơn nhiều”.

Câu chuyện của ông Huy không phải là cá biệt khi ngày càng nhiều người dân thành phố lựa chọn trạm y tế phường, xã cho việc khám, chữa bệnh ban đầu cũng như quản lý sức khỏe định kỳ. Sự thay đổi đó đang dần khẳng định vai trò của y tế cơ sở sau một thời gian dài bị mờ nhạt trong hệ thống y tế đô thị. Bác sĩ Nguyễn Văn Dũng, Trạm Y tế Hòa Bình, chia sẻ: “Ở đây thuốc được cấp đầy đủ chỉ có hạn chế đối với một số loại thuốc kết hợp trong một viên. Nhìn chung đáp ứng được nhu cầu khám bệnh và tạo thuận lợi cho người dân sử dụng bảo hiểm y tế ngay tại nơi cư trú”. Những câu chuyện nhỏ như vậy đang ngày càng xuất hiện nhiều hơn tại các trạm y tế phường, xã ở thành phố. Đằng sau sự thay đổi tưởng chừng đơn giản đó là một quá trình sắp xếp, kiện toàn lại toàn bộ hệ thống y tế cơ sở, một bước đi mang tính nền tảng của ngành y tế thành phố trong bối cảnh phát triển mới.

KHANG ANH

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/xung-dang-vai-tro-then-chot-cua-y-te-co-so-post933848.html