Ý Đảng, lòng Dân trong quá trình sửa đổi Hiến pháp 2013

20 giờ trướcBài gốc

Sửa đổi Hiến pháp 2013: Ý Đảng, lòng Dân

Thông tin với báo chí, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, qua tổng hợp từ các báo cáo của các cơ quan, Bộ, ngành, địa phương, tính đến ngày 5/6/2025, tổng số lượt ý kiến góp ý của cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với các nội dung của dự thảo Nghị quyết là hơn 280 triệu lượt ý kiến.

“Đặc biệt, việc lấy ý kiến Nhân dân qua ứng dụng VNeID đã thu hút hơn 20 triệu công dân tham gia đóng góp ý kiến. Trong đó, nội dung sửa đổi, bổ sung Điều 9 Hiến pháp năm 2013 về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận nhận được sự quan tâm góp ý của nhiều cơ quan, tổ chức, cá nhân nhất”- Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh.

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh chia sẻ về công tác lấy ý kiến của nhân dân với nội dung sửa đổi Hiến pháp 2013. Ảnh: Phạm Thắng

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh, tính trung bình, tỷ lệ tán thành đối với các nội dung của dự thảo Nghị quyết đạt 99,75%. Điều này đã khẳng định chủ trương sửa đổi, bổ sung một số điều Hiến pháp năm 2013 đã thể hiện đúng “ý Đảng, lòng Dân”, phản ánh sự đồng thuận, thống nhất rất cao của các tầng lớp nhân dân, các ngành, các cấp.

Theo đó, Chính phủ nhất trí với nội dung sửa đổi, bổ sung Điều 110 Hiến pháp tại dự thảo Nghị quyết nhằm thể chế hóa chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức, bộ máy của hệ thống chính trị theo Nghị quyết số 60-NQ/TW.

Việc quy định khái quát, không liệt kê cụ thể tên đơn vị hành chính tạo sự linh hoạt trong trường hợp cần thiết điều chỉnh mô hình đơn vị hành chính cho phù hợp với thực tiễn, yêu cầu mới mà không cần thiết phải sửa đổi Hiến pháp.

Ông Nguyễn Hải Ninh thông tin, Quốc hội có thể quyết định điều chỉnh việc tổ chức các đơn vị hành chính thông qua luật hoặc nghị quyết một cách linh hoạt, phù hợp với tình hình cụ thể từng thời kỳ.

Tuy nhiên, Chính phủ đề nghị giữ nguyên quy định tại khoản 2 Điều 110 Hiến pháp 2013 về “Việc thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính phải lấy ý kiến Nhân dân địa phương và theo trình tự, thủ tục do luật định”, để bảo đảm quyền làm chủ của Nhân dân, là cơ sở để người dân thảo luận công khai, dân chủ những nội dung quan trọng liên quan trực tiếp đến nhân dân.

Bên cạnh đó, đề nghị tiếp thu, giữ quy định về quyền chất vấn của đại biểu Hội đồng nhân dân đối với Chủ tịch Ủy ban nhân dân, các thành viên khác của Ủy ban nhân dân, Chánh án Tòa án nhân dân, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân và Thủ trưởng cơ quan thuộc Ủy ban nhân dân, làm cơ sở cho việc cụ thể hóa tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các luật khác có liên quan.

Đồng thời, bổ sung quy định đặc thù về tổ chức chính quyền địa phương ở đặc khu tại dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương theo hướng: “Tại đặc khu do các điều kiện mà không tổ chức được việc bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân, cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân đặc khu; Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh bổ nhiệm, miễn nhiệm, điều động, khen thưởng, kỷ luật, cách chức Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Ủy viên Ủy ban nhân dân đặc khu”.

Về một số nội dung khác, Chính phủ cũng thống nhất sửa đổi, bổ sung các Điều 111, 112 và Điều 114 của Hiến pháp năm 2013 theo hướng quy định tổ chức chính quyền địa phương gồm Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân; không sử dụng thuật ngữ “cấp chính quyền địa phương” để thể hiện tính thống nhất về mô hình tổ chức chính quyền địa phương, tránh gây nhầm lẫn, tạo ra các cách hiểu khác nhau về tổ chức chính quyền ở địa phương; rà soát, chỉnh lý một số quy định để phù hợp với mô hình tổ chức của hệ thống chính trị sau khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn. Cơ bản giữ nguyên các quy định về nguyên tắc tổ chức và chế độ làm việc của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp xã như hiện nay.

Về hiệu lực thi hành và điều khoản chuyển tiếp (Điều 2 dự thảo Nghị quyết), Chính phủ nhất trí xác định thời điểm có hiệu lực thi hành của Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 là từ ngày 1/7/2025 nhằm tạo cơ sở hiến định cho việc thực hiện chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 60-NQ/TW Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.

Chính phủ nhất trí quy định tuyên bố việc kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện đang có hiện nay trên phạm vi cả nước. Đồng thời, nhất trí nội dung điều khoản chuyển tiếp (khoản 3 Điều 2) quy định việc chỉ định các chức danh của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân và Trưởng đoàn, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội, tạo cơ sở pháp lý cho việc kiện toàn tổ chức bộ máy của các cơ quan trong đợt sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã năm 2025 và kiện toàn tổ chức bộ máy của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân nhiệm kỳ 2021 - 2026 khi không còn đơn vị hành chính cấp huyện, bảo đảm kịp thời thể chế hóa Kết luận số 150-KL/TW ngày 14/4/2025 của Bộ Chính trị hướng dẫn xây dựng phương án nhân sự cấp ủy cấp tỉnh thuộc diện hợp nhất, sáp nhập và cấp xã thành lập mới.

Ngoài ra, đề nghị cần có cách thức tuyên bố chính thức việc kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện đang có hiện nay trên phạm vi cả nước để ghi nhận đóng góp của đơn vị hành chính cấp huyện trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Lấy ý kiến qua VNeID: Thuận tiện, minh bạch, hiện đại

Chính phủ cho rằng, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 lần này cần tiếp tục được rà soát kỹ lưỡng về kỹ thuật lập hiến để vừa thể chế hóa đúng các chủ trương, định hướng lớn của Đảng, vừa phù hợp với yêu cầu đổi mới tư duy lập pháp, trong đó Hiến pháp và các đạo luật cần tập trung vào những quy định nền tảng, có tính ổn định cao, thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội.

Mặc dù phạm vi sửa đổi không mang tính toàn diện, song vẫn đòi hỏi phải tiếp cận theo hướng hiện đại, khoa học, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững. Thực tiễn tổng hợp ý kiến từ Nhân dân và các cấp, ngành cho thấy, ngoài 8 điều dự kiến sửa đổi, nhiều ý kiến đề xuất bổ sung thêm nội dung khác.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì họp Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 vào chiều 9/6/2025. Ảnh: Phạm Thắng

Tuy nhiên, để đảm bảo tiến độ và trọng tâm, Chính phủ thống nhất trước mắt chỉ tập trung vào các nội dung liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và tinh gọn cơ quan Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị, xã hội và các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ.

"Các nội dung khác sẽ được tiếp tục nghiên cứu, đề xuất vào thời điểm phù hợp"- ông Nguyễn Hải Ninh cho biết.

Việc tổ chức lấy ý kiến về dự thảo Nghị quyết đã được triển khai nghiêm túc, khoa học, dân chủ, bám sát chỉ đạo của Chính phủ và Kế hoạch số 05/KH-UBDTSĐBSHP của Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Các bộ, ngành, địa phương đã huy động sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, đề cao trách nhiệm người đứng đầu, bảo đảm sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng và phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức.

Đặc biệt, các hình thức lấy ý kiến rất đa dạng, linh hoạt. Tính đến ngày 29/5/2025, cả nước đã tổ chức hơn 288.000 cuộc hội nghị, hội thảo, tọa đàm để lấy ý kiến. Trong đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin được phát huy hiệu quả rõ nét: hơn 20 triệu người dân đã tham gia góp ý trực tuyến thông qua ứng dụng VNeID.

"Việc lấy ý kiến qua nền tảng số không chỉ giúp người dân dễ dàng tham gia mọi lúc, mọi nơi, mà còn khẳng định quyết tâm thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, khai thác hiệu quả Cơ sở dữ liệu dân cư vào những công việc hệ trọng như sửa đổi Hiến pháp, góp phần nâng cao tính công khai, minh bạch và đồng thuận xã hội trong quá trình xây dựng pháp luật"- Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh khẳng định.

Thu Hường

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/y-dang-long-dan-trong-qua-trinh-sua-doi-hien-phap-2013-391624.html