Yêu cầu cấp bách trang bị kỹ năng ứng phó cho trẻ sau sự cố xe công nghệ giả danh

3 giờ trướcBài gốc

Mối nguy từ sự nhầm lẫn và hành động bột phát

Vụ việc xảy ra tại Hà Nội gần đây, khi một học sinh đã lên nhầm xe giả danh xe ôm công nghệ. Trong quá trình di chuyển, học sinh này phát hiện nhiều dấu hiệu bất thường từ tài xế và bắt đầu hoảng sợ, nghi ngờ bản thân đang bị bắt cóc.

Trong tình trạng hoảng loạn và không có khả năng kiểm soát, học sinh này đã đưa ra quyết định liều lĩnh là nhảy khỏi xe khi xe đang di chuyển nhanh trên đường. Hành động này dù giúp thoát thân khỏi nguy cơ bắt cóc, nhưng đã dẫn đến học sinh bị chấn thương.

Sự việc nhanh chóng thu hút sự chú ý của dư luận, không chỉ bởi tính chất nguy hiểm của hành vi giả danh phương tiện công nghệ, mà còn vì hành động ứng phó bột phát của học sinh, đặt ra câu hỏi lớn về khả năng tự bảo vệ của trẻ em trong tình huống khủng hoảng.

Cần huấn luyện kỹ năng thành phản xạ

Nhận định về vụ việc, Thượng tá Đào Trung Hiếu - Tiến sĩ Tội phạm học cho rằng sự cố này cho thấy rõ một lỗ hổng trong năng lực ứng phó tình huống khẩn cấp của trẻ em. Ở góc nhìn tội phạm học và giáo dục, đây không chỉ là sự cố cá biệt mà phản ánh thực trạng chung về việc kỹ năng sống và kỹ năng an toàn cá nhân trong trường học hiện nay vẫn còn thiếu hụt.

Ảnh minh họa.

Thượng tá Hiếu phân tích, trong xã hội hiện đại, trẻ em đối diện với nhiều nguy cơ: từ dụ dỗ qua mạng xã hội, lừa đảo trực tuyến, cho tới nguy cơ bị xâm hại, bắt cóc nơi công cộng. Tuy nhiên, khảo sát của Bộ GD&ĐT (năm 2023) cho thấy chỉ khoảng 35% các trường phổ thông có chương trình kỹ năng sống được triển khai một cách hệ thống, đa phần mới dừng lại ở các buổi ngoại khóa ngắn hạn, thiếu tính thực hành và chưa sát thực tế.

Nghiên cứu quốc tế của UNICEF (năm 2022) cũng khẳng định, kỹ năng tự bảo vệ và ứng phó khủng hoảng là một trong những nội dung cốt lõi để bảo đảm quyền được an toàn của trẻ em.

Từ sự cố thực tế vừa qua, Tiến sĩ Tội phạm học Đào Trung Hiếu đã chỉ rõ hai nhóm kỹ năng mà học sinh Việt Nam cần được trang bị một cách đặc biệt và hệ thống:

Thứ nhất là Kỹ năng nhận diện và phòng ngừa rủi ro. Trẻ phải biết cách kiểm chứng thông tin khi gọi xe công nghệ (đối chiếu biển số, nhận diện tài xế qua ứng dụng), phải được dạy cách nghi ngờ hợp lý khi có dấu hiệu bất thường như tài xế không dừng đúng địa điểm, có hành vi vòng vo, hoặc cố tình phóng nhanh. Việc rèn luyện kỹ năng quan sát và ghi nhớ đặc điểm (biển số, màu xe, lộ trình) cũng cần được chú trọng.

Thứ hai là Kỹ năng ứng phó khi gặp tình huống nguy hiểm (hay còn gọi là kỹ năng thoát hiểm). Thay vì hành động bột phát như nhảy khỏi xe, trẻ cần được hướng dẫn cách xử lý an toàn hơn: giữ bình tĩnh, nhanh chóng liên hệ người thân, sử dụng tính năng SOS hoặc chia sẻ hành trình trong ứng dụng, tìm cách gây sự chú ý nơi công cộng (hô hoán, gõ vào kính xe), và nếu buộc phải thoát thân thì lựa chọn thời điểm, địa điểm an toàn để chạy thoát.

Thượng tá Đào Trung Hiếu đặc biệt nhấn mạnh, các kỹ năng này không thể chỉ dạy qua lý thuyết. Trẻ em cần được huấn luyện thông qua tình huống giả định (scenario-based training), tương tự như các buổi tập huấn phòng cháy chữa cháy.

Việc cần làm là xây dựng các mô-đun kỹ năng sống thiết thực: cách từ chối người lạ, cách xử lý khi bị theo dõi, khi bị lạc, hoặc khi thấy bạn mình gặp nguy hiểm. Theo chuyên gia, đây không chỉ là câu chuyện của giáo dục kỹ năng mà còn là một hàng rào phòng ngừa tội phạm từ xa, đúng tinh thần tội phạm học hiện đại - tăng cường "sức đề kháng xã hội" trước nguy cơ tội phạm.

"Tóm lại, sự việc vừa qua là một lời cảnh tỉnh cấp bách, đặt ra yêu cầu phải nâng cấp chương trình giáo dục kỹ năng sống trong nhà trường từ hình thức sang thực chất, từ rời rạc sang hệ thống. Chỉ khi các kỹ năng được rèn luyện để trở thành phản xạ, trẻ em mới thực sự có khả năng tự bảo vệ mình trong một xã hội đầy rủi ro và biến động", Thượng tá Đào Trung Hiếu nhấn mạnh.

Đỗ Vi

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/yeu-cau-cap-bach-trang-bi-ky-nang-ung-pho-cho-tre-sau-su-co-xe-cong-nghe-gia-danh-169251003140019724.htm