Yếu tố 'nuôi dưỡng' những siêu bão tàn khốc như Kalmaegi

3 giờ trướcBài gốc

Khu vực bị bão Kalmaegi tàn phá tại tỉnh Cebu, Philippines. Ảnh: THX/TTXVN

Theo các cơ quan chức năng, trên 200 người thiệt mạng tại Philippines khi Kalmaegi quét qua quốc đảo này, gây ngập lụt nghiêm trọng, tàn phá cơ sở hạ tầng và hàng chục nghìn hecta hoa màu. Khi tiến vào miền Trung Việt Nam tối 6/11, bão tiếp tục tàn phá nhiều khu dân cư, làm cây cối bật gốc và khiến ít nhất 6 người thiệt mạng.

Bão Kalmaegi xảy ra vào đúng thời điểm diễn ra Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung Liên hợp quốc về Biến đổi Khí hậu (COP 30) tại Belem, Brazil. Đối với giới khoa học, đây là lời nhắc nghiêm khắc về hậu quả của việc thế giới chưa kiểm soát được lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính.

Các nhà nghiên cứu cho biết, nhiệt độ mặt nước biển tại Tây Thái Bình Dương và Biển Đông hiện đang ở mức cao bất thường, trở thành “nguồn năng lượng” thúc đẩy các cơn bão trở nên mạnh hơn. Theo nhà nghiên cứu Ben Clarke tại Viện Grantham về Biến đổi Khí hậu và Môi trường ở London (Anh), Kalmaegi mạnh và mang theo lượng mưa lớn hơn bình thường chính vì các vùng biển này quá ấm. Xu hướng này liên quan tới sự nóng lên toàn cầu do con người gây ra.

Mặc dù không dễ dàng để quy một hiện tượng thời tiết duy nhất cho biến đổi khí hậu, nhưng các nhà khoa học cho rằng về nguyên tắc, nhiệt độ mặt nước ấm hơn sẽ đẩy nhanh quá trình bốc hơi và giúp các xoáy thuận nhiệt đới “nạp thêm nhiên liệu”, từ đó tăng khả năng bùng phát thành siêu bão. Ông Gianmarco Mengaldo, chuyên gia khí hậu thuộc Đại học Quốc gia Singapore, cho biết không phải mọi cơn bão đều mạnh lên, nhưng trong một khí hậu ấm hơn, khả năng xuất hiện các cơn bão dữ dội, có mưa cực lớn và gió mạnh sẽ cao hơn nhiều.

Ông Mengaldo, cũng là đồng tác giả của một nghiên cứu về vai trò của biến đổi khí hậu trong cơn bão Ragasa hồi tháng 9, cho biết thêm, mặc dù dữ liệu không chỉ ra rằng các cơn bão nhiệt đới đang trở nên thường xuyên hơn, nhưng thực tế, số lượng các cơn bão mạnh đã tăng lên. Chỉ riêng năm ngoái, Philippines đã hứng chịu 6 cơn bão gây chết người trong vòng 1 tháng, trong đó có thời điểm 4 cơn bão cùng hình thành trong tháng 11 - điều hiếm thấy trong lịch sử.

Ông Dhrubajyoti Samanta, nhà khoa học khí hậu tại Đại học Công nghệ Nanyang của Singapore nhận định ngay cả khi tổng số bão không tăng, việc chúng xuất hiện dồn dập trong thời gian ngắn cũng khiến thiệt hại chồng chất. Ông nhấn mạnh Kalmaegi là minh chứng rõ nét cho xu hướng này.

Khu vực chịu ảnh hưởng bởi bão Fung-wong tại tỉnh Catanduanes, Philippines ngày 9/11/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Trong khi đó, ông Feng Xiangbo, nhà nghiên cứu bão nhiệt đới tại Đại học Reading của Anh, cho biết mặc dù bão Kalmaegi về mặt kỹ thuật không phải là cơn bão mạnh nhất đổ bộ vào Đông Nam Á trong năm nay, song đã làm gia tăng tác động tích lũy của nhiều tháng thời tiết khắc nghiệt trong khu vực. Ông giải thích "điều này là do đất đã bão hòa, sông ngòi đầy ắp và cơ sở hạ tầng bị suy yếu". Trong thời điểm nhạy cảm như vậy, chỉ cần một cơn bão yếu ập đến cũng có thể trở thành điểm bùng phát dẫn đến thiệt hại thảm khốc.

Các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy phạm vi ảnh hưởng của bão đang mở rộng, với những khu vực trước đây ít chịu tác động nay cũng bắt đầu xuất hiện bão mạnh. Các khu vực ven biển chịu ảnh hưởng của bão đang gia tăng đáng kể do mực nước biển dâng và sóng lớn hơn. Điều này đặc biệt nguy hiểm với những vùng trũng thấp ở Philippines và các vùng ven biển của Việt Nam.

Lan Anh (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/yeu-to-nuoi-duongnhung-sieu-bao-tan-khoc-nhu-kalmaegi-20251110134006067.htm