1,17 triệu người bị sa thải ở Mỹ 2025: AI chịu trách nhiệm tới đâu?

3 giờ trướcBài gốc

Trên thực tế, AI (trí tuệ nhân tạo) chịu trách nhiệm cho gần 55.000 trường hợp bị sa thải tại Mỹ trong năm 2025, theo số liệu của công ty tư vấn Challenger, Gray & Christmas. Tổng cộng khoảng 1,17 triệu nhân viên bị sa thải ở Mỹ trong 2025, mức cao nhất kể từ đại dịch COVID-19 năm 2020 khi có 2,2 triệu người mất việc được công bố cuối năm đó.

Riêng trong tháng 10, các doanh nghiệp Mỹ thông báo cắt giảm 153.000 nhân viên. Tháng 11 ghi nhận hơn 71.000 người ở Mỹ bị mất việc, trong đó AI được viện dẫn là nguyên nhân cho hơn 6.000 trường hợp tháng này, theo Challenger, Gray & Christmas.

Trong bối cảnh lạm phát gia tăng, thuế quan làm tăng chi phí và các doanh nghiệp đang tìm cách thắt chặt chi tiêu, AI đã trở thành một giải pháp ngắn hạn cho vấn đề này.

Vào tháng 11, Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ) đã công bố một nghiên cứu cho thấy AI hiện đã có thể đảm nhiệm công việc của 11,7% lực lượng lao động Mỹ và giúp tiết kiệm tới 1.200 tỉ USD tiền lương ở các lĩnh vực như tài chính, y tế cùng các dịch vụ chuyên môn khác.

Tuy nhiên, không phải ai cũng tin rằng AI là nguyên nhân thực sự đứng sau các đợt cắt giảm việc làm quy mô lớn này. Fabian Stephany, phó giáo sư về AI và lao động tại Viện Internet Oxford (Anh), từng nói với hãng tin CNBC rằng AI có thể chỉ là cái cớ.

Fabian Stephany cho biết nhiều công ty hoạt động tốt trong đại dịch COVID-19 đã “tuyển dụng quá mức” và các đợt sa thải gần đây có thể chỉ là “sự thanh lọc của thị trường”.

“Ở một mức độ nào đó, các công ty đang sa thải những người mà về dài hạn không có triển vọng bền vững. Thay vì thừa nhận rằng đã tính toán sai cách đây 2 hay 3 năm, giờ đây họ chọn cách đổ lỗi cho AI”, ông nói thêm.

AI chịu trách nhiệm cho gần 55.000 trường hợp bị sa thải tại Mỹ trong năm 2025, theo số liệu của công ty tư vấn Challenger, Gray & Christmas - Ảnh: Getty Images

Dưới đây là những công ty Mỹ hàng đầu viện dẫn AI như một phần trong chiến lược sa thải và tái cấu trúc năm 2025.

Amazon

Tháng 10, Amazon công bố đợt sa thải lớn nhất lịch sử của mình, cắt giảm 14.000 nhân viên khối văn phòng, khi tập đoàn thương mại điện tử muốn đầu tư vào các “canh bạc lớn nhất”, trong đó có AI.

“Thế hệ AI này là công nghệ mang tính chuyển đổi mạnh mẽ nhất mà chúng ta từng thấy kể từ internet. Nó cho phép các công ty đổi mới nhanh hơn bao giờ hết… Chúng tôi tin rằng cần tổ chức tinh gọn hơn, ít cấp bậc hơn và trao quyền sở hữu nhiều hơn, để có thể hành động nhanh nhất vì khách hàng và doanh nghiệp”, bà Beth Galetti, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách trải nghiệm con người và công nghệ tại Amazon, viết trong một bài trên blog.

Andy Jassy, Giám đốc điều hành Amazon, đã cảnh báo về các đợt cắt giảm từ đầu năm 2025, nói với nhân viên rằng AI sẽ làm thu hẹp lực lượng lao động của công ty. Theo Andy Jassy, gã khổng lồ công nghệ này sẽ cần “ít người hơn cho một số công việc đang tồn tại và nhiều người hơn với những loại công việc khác”.

Microsoft

Microsoft đã sa thải tổng cộng khoảng 15.000 nhân viên vào năm 2025 và thông báo gần nhất hồi tháng 7 cho thấy 9.000 người bị đưa vào diện cắt giảm.

Giám đốc điều hành Satya Nadella viết trong một bản ghi nhớ gửi nhân viên rằng Microsoft cần tái định hình sứ mệnh của mình cho “một kỷ nguyên mới”, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của AI với công ty.

“Trao quyền trong kỷ nguyên AI không chỉ là tạo ra các công cụ cho từng vị trí hay nhiệm vụ cụ thể. Điều quan trọng hơn là xây dựng những công cụ giúp mọi người có thể tự tạo ra sản phẩm của riêng mình. Đó là sự chuyển đổi mà chúng tôi đang thúc đẩy, từ một công ty sản xuất phần mềm sang cỗ máy trí tuệ, giúp mỗi cá nhân và tổ chức xây dựng bất cứ thứ gì họ cần để đạt được mục tiêu”, Satya Nadella nhấn mạnh.

Salesforce

Marc Benioff, Giám đốc điều hành Salesforce, đã xác nhận vào tháng 9 rằng công ty đã cắt giảm 4.000 nhân viên hỗ trợ khách hàng do AI.

“Tôi đã giảm từ 9.000 người xuống còn khoảng 5.000, vì tôi cần ít nhân lực hơn”, Marc Benioff nói trong một cuộc phỏng vấn trên podcast The Logan Bartlett Show.

Trước đó, vào mùa hè, ông tiết lộ rằng AI đã đảm nhiệm tới 50% khối lượng công việc tại công ty.

IBM

Arvind Krishna, Giám đốc điều hành tập đoàn công nghệ IBM, nói với tờ Wall Street Journal vào tháng 5 rằng các chatbot AI đã thay thế công việc của vài trăm nhân viên nhân sự.

Tuy nhiên, khác với nhiều công ty khác viện dẫn AI để cắt giảm nhân sự, Arvind Krishna thừa nhận rằng IBM đã tăng tuyển dụng ở những lĩnh vực đòi hỏi tư duy phản biện cao hơn, như kỹ thuật phần mềm, bán hàng và tiếp thị.

Tháng 11, IBM thông báo cắt giảm 1% lực lượng lao động toàn cầu, có thể ảnh hưởng tới gần 3.000 nhân viên.

CrowdStrike

Hồi tháng 5, hãng phần mềm an ninh mạng CrowdStrike thông báo sẽ sa thải 5% lực lượng lao động, tương đương khoảng 500 nhân viên, và quy nguyên nhân cho AI.

“AI luôn là nền tảng trong cách chúng tôi vận hành. AI giúp chúng tôi hạn chế nhu cầu tuyển dụng người mới và đổi mới từ ý tưởng đến sản phẩm nhanh hơn. Nó tinh giản quá trình đưa sản phẩm ra thị trường, cải thiện kết quả cho khách hàng và thúc đẩy hiệu quả hoạt động ở cả bộ phận tiền tuyến lẫn hậu cần. AI là một yếu tố nhân rộng sức mạnh trong toàn bộ doanh nghiệp”, George Kurtz (đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành CrowdStrike) viết trong một bản ghi nhớ.

Workday

Tháng 2, công ty nền tảng nhân sự Workday tuyên bố cắt giảm 8,5% lực lượng lao động, tương đương khoảng 1.750 nhân viên, khi tăng cường đầu tư vào AI.

Carl Eschenbach, Giám đốc điều hành Workday, cho biết các đợt sa thải là cần thiết để ưu tiên đầu tư vào AI và giải phóng nguồn lực.

Sơn Vân

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/1-17-trieu-nguoi-bi-sa-thai-o-my-2025-ai-chiu-trach-nhiem-toi-dau-242633.html