Việt Nam đẩy mạnh số hóa hướng tới một nền hành chính số minh bạch, hiệu quả phục vụ người dân.
Đây là kết quả của việc triển khai đồng bộ các giải pháp cải cách hành chính và chuyển đổi số theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Nền hành chính hướng tới “không giấy tờ”
Theo Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh, cải cách hành chính và cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục là nhiệm vụ trọng tâm nhằm tinh gọn bộ máy, giảm chi phí xã hội, đồng thời nâng cao tính công khai, minh bạch trong phục vụ nhân dân. Khi thủ tục hành chính được đơn giản hóa và chuyển sang nền tảng dữ liệu, người dân và doanh nghiệp sẽ không còn phải nộp nhiều loại giấy tờ, bản sao chứng thực như trước.
Đặc biệt, Đề án 06 của Bộ Công an đã tạo nền tảng dữ liệu quan trọng để triển khai nhiệm vụ này. Bộ Công an hiện đã số hóa và cho phép thay thế 15 loại giấy tờ công dân bằng dữ liệu điện tử, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và giảm đáng kể gánh nặng hành chính cho người dân. Khi dữ liệu điện tử được sử dụng thay thế, việc yêu cầu xuất trình giấy tờ vật lý sẽ không còn cần thiết, đồng thời hỗ trợ tốt hơn cho công tác quản lý nhà nước dựa trên dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất và dùng chung.”
Thực hiện Kết luận số 07-TB/CQTTBCĐ của Ban Chỉ đạo Trung ương, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 201/CĐ-TTg ngày 22/10/2025, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát, cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu. Bộ Tư pháp – cơ quan được giao chủ trì – đã ban hành hướng dẫn cụ thể, xây dựng bộ công cụ hỗ trợ để đảm bảo tiến độ và tính khả thi của nhiệm vụ.
Theo đó, việc cắt giảm thủ tục hành chính không chỉ dừng lại ở tinh gọn quy trình mà phải song hành với sửa đổi quy định pháp lý, đảm bảo thực hiện đồng bộ và hiệu quả. Bộ Tư pháp yêu cầu các sở, ngành địa phương phối hợp chặt chẽ, đồng thời sẽ tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát việc thực hiện, đảm bảo báo cáo hoàn thiện trước ngày 31/10/2025 – mốc thời gian quan trọng để Chính phủ xem xét, ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật cho giai đoạn tiếp theo.
Người dân đã được sử dụng các thủ tục hành chính trên hệ thống dữ liệu điện tử liên thông.
Dữ liệu – nền tảng cho hành chính minh bạch
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh nhấn mạnh, muốn thực hiện hiệu quả phương án cắt giảm thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu, cần bảo đảm điều kiện hạ tầng số và chia sẻ dữ liệu thống nhất giữa các cơ quan. Việc kết nối dữ liệu phải đảm bảo tiêu chí “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung”, giúp các cơ quan quản lý có thể truy cập và khai thác dữ liệu phục vụ giải quyết thủ tục hành chính nhanh chóng, chính xác.
Ông Nguyễn Thanh Tịnh cũng cho rằng trong quá trình thực hiện, không tránh khỏi việc dữ liệu sai lệch hoặc thiếu thông tin, do đó cần thiết lập quy trình làm sạch dữ liệu và cơ chế xử lý đặc thù để bảo vệ quyền lợi người dân. Đồng thời, hệ thống công nghệ thông tin, thiết bị đầu cuối và đội ngũ cán bộ trực tiếp giải quyết thủ tục cũng phải được đào tạo và chuẩn hóa năng lực vận hành.
Theo Bộ Tư pháp, hiện có 668 thủ tục hành chính đặc thù cấp tỉnh sẽ được các địa phương rà soát, đề xuất phương án chuyển đổi phù hợp. Sau ngày 31/10/2025, Bộ Tư pháp cùng Tổ công tác liên ngành sẽ làm việc trực tiếp với từng bộ, ngành để thống nhất danh mục thủ tục được cắt giảm, đơn giản hóa dựa trên dữ liệu. Trên cơ sở đó, Chính phủ sẽ ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật, bảo đảm phương án được triển khai đồng bộ, thống nhất và khả thi trên phạm vi toàn quốc.
Hoàng Vũ