Động thái của công ty hàng không vũ trụ của tỷ phú Elon Musk diễn ra sau khi xuất hiện hàng loạt báo cáo cho thấy các băng nhóm tội phạm mạng tại quốc gia Đông Nam Á này đang ồ ạt dùng dịch vụ Internet vệ tinh Starlink để vận hành các hoạt động phi pháp.
SpaceX chủ động cắt dịch vụ hơn 2.500 thiết bị Starlink tại các trại lừa đảo ở Myanmar.
Mạng vệ tinh Starlink bị lợi dụng
Theo dữ liệu mới nhất từ Cơ quan đăng ký Internet khu vực châu Á - Thái Bình Dương (APNIC), chỉ trong vòng ba tháng, Starlink đã từ con số gần như bằng không trở thành nhà cung cấp Internet lớn nhất tại Myanmar – quốc gia đang chìm trong nội chiến và khủng hoảng hạ tầng viễn thông.
Trong bài đăng trên nền tảng X (Twitter cũ) ngày thứ Tư, Lauren Dreyer, Phó chủ tịch phụ trách vận hành kinh doanh của Starlink, thừa nhận rằng mỗi công nghệ hữu ích đều tiềm ẩn nguy cơ bị sử dụng sai mục đích.
“Trong những trường hợp hiếm hoi phát hiện vi phạm, chúng tôi sẽ hành động thích hợp, bao gồm hợp tác với cơ quan thực thi pháp luật trên toàn cầu,” bà Dreyer viết.
Bà cũng cho biết, tại Myanmar, SpaceX đã chủ động xác định và vô hiệu hóa hơn 2.500 thiết bị Starlink được phát hiện gần các khu vực nghi ngờ là ‘trung tâm lừa đảo’.
Các “thung lũng lừa đảo” vẫn mọc lên dù bị truy quét
Dù chính quyền Myanmar đã tiến hành chiến dịch truy quét quy mô lớn vào đầu năm nay, các khu phức hợp lừa đảo mới vẫn tiếp tục được xây dựng với tốc độ nhanh chóng.
Các thiết bị thu sóng Starlink đã được lắp đặt hàng loạt, cung cấp kết nối Internet tốc độ cao cho những khu vực vốn nằm ngoài tầm kiểm soát của hạ tầng mạng truyền thống.
Nhờ vậy, các “trung tâm lừa đảo xuyên quốc gia” – vốn chuyên lừa người dân khắp châu Á bằng các chiêu trò đầu tư, tiền ảo, hoặc tình cảm giả mạo – có thể hoạt động trơn tru mà không bị cắt kết nối.
Ảnh chụp vệ tinh cho thấy sự thay đổi của khu vực KK Park giai đoạn tháng 2/2020 đến tháng 1/2024. Ảnh: DW
Theo thông báo mới nhất từ quân đội Myanmar, lực lượng này đã đột kích “KK Park”, hôm 20/10, một trong những trung tâm lừa đảo khét tiếng nhất nằm gần biên giới với tỉnh Tak (Thái Lan).
Trong chiến dịch này, 30 thiết bị Starlink đã bị thu giữ. Tuy nhiên, con số đó chỉ là phần nhỏ trong tổng số hàng trăm thiết bị được sử dụng tại địa điểm này.
Việc Starlink trở thành mạng lưới liên lạc ưa thích của các nhóm tội phạm không gây ngạc nhiên, bởi dịch vụ này có thể hoạt động ở vùng hẻo lánh, không cần hạ tầng mặt đất và dễ dàng được mua lậu qua trung gian ở Thái Lan hoặc Trung Quốc.
Bà Dreyer nhấn mạnh rằng SpaceX vẫn cam kết duy trì Starlink là công cụ phục vụ nhân loại, đồng thời ngăn chặn mọi hành vi lạm dụng.
“Chúng tôi luôn hướng tới việc biến dịch vụ trở thành một lực lượng tích cực, mang Internet đến cho những người chưa được kết nối, đồng thời phát hiện và ngăn chặn các hành vi xấu từ những đối tượng lợi dụng công nghệ,” bà nói thêm.
Sự việc ở Myanmar một lần nữa phơi bày mặt trái của công nghệ kết nối toàn cầu: một công cụ được thiết kế để mang lại tự do thông tin và cơ hội kinh tế có thể trở thành vũ khí trong tay tội phạm mạng.
Khi Starlink tiếp tục mở rộng ở các khu vực khó tiếp cận, giới chuyên gia cảnh báo rằng các công ty công nghệ lớn cần thiết lập cơ chế giám sát và xác minh người dùng nghiêm ngặt hơn, đặc biệt tại những nơi thiếu kiểm soát nhà nước hoặc có hoạt động tội phạm có tổ chức.
Dù SpaceX đã hành động nhanh chóng, cuộc chiến giữa đổi mới công nghệ và tội phạm mạng dường như vẫn còn kéo dài, và Myanmar chỉ là một ví dụ nhỏ trong bức tranh lớn hơn của thế giới số đang ngày càng phức tạp.
(Tổng hợp)
Hải Phong