Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh phát biểu
Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 42, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết: Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy có tác động trực tiếp, sâu rộng đến toàn bộ hệ thống văn bản pháp luật. Ở cấp Trung ương là 5.026 văn bản, với số lượng lớn các văn bản quy phạm pháp luật cần xử lý ngay, bao gồm các luật, bộ luật, nghị quyết của Quốc hội. Ở địa phương là 2.828 văn bản quy phạm pháp luật do Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện ban hành.
Theo ông Nguyễn Hải Ninh, số lượng rất lớn các văn bản nêu trên cần xem xét, xử lý trong thời gian ngắn, cấp bách như hiện nay thì việc đặt ra yêu cầu sửa đổi từng văn bản trong hệ thống là nhiệm vụ "bất khả thi" và có nguy cơ dẫn đến khoảng trống pháp lý khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước.
Việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội nhằm tạo cơ sở pháp lý thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy của các cơ quan nhà nước ở Trung ương và địa phương theo tinh thần "vừa chạy, vừa xếp hàng", qua đó xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh, tránh khoảng trống pháp luật.
Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp, Nghị quyết quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, bao gồm: nguyên tắc; thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, đơn vị, người có thẩm quyền; tên gọi của cơ quan, chức danh có thẩm quyền; thực hiện thủ tục hành chính...
Các đại biểu tham dự phiên họp
Nghị quyết được bố cục gồm 16 điều, quy phạm hóa 03 chính sách. Trong đó xử lý những vấn đề chung, có tính nguyên tắc nhằm bảo đảm hoạt động bình thường của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước.
Cụ thể như nội dung: Việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn, chức năng của các cơ quan, đơn vị do tiếp nhận, chuyển giao hoặc sáp nhập; việc sử dụng tên gọi của các cơ quan, chức danh của các chủ thể có thẩm quyền; việc thực hiện thủ tục hành chính; xác định cơ quan thực hiện giám sát, kiểm sát, kiểm tra; thực hiện thủ tục tố tụng, thi hành án; thực hiện chức năng thanh tra; thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính...
Thẩm tra sơ bộ dự thảo Nghị quyết, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, cho biết: Về xử lý các vấn đề phát sinh khi sắp xếp tổ chức bộ máy (Điều 14), Thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành giao Chính phủ xem xét, giải quyết các vấn đề phát sinh sau sắp xếp tổ chức bộ máy thuộc thẩm quyền của Quốc hội để tăng tính chủ động của Chính phủ và kịp thời xử lý được các vấn đề phát sinh mà chưa được điều chỉnh trong Nghị quyết.
Đối với quy định cho phép một số chủ thể ban hành văn bản hành chính để hướng dẫn giải quyết các vấn đề phát sinh do sắp xếp tổ chức bộ máy, đề nghị bổ sung quy định về một số điều kiện đối với việc ban hành các văn bản loại này để bảo đảm tính chặt chẽ, tránh lạm dụng.
Đồng thời đề nghị xác định Nghị quyết này có hiệu lực ngay tại thời điểm ban hành để các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan xây dựng kế hoạch và kịp thời triển khai các công tác cần thiết cho hoạt động của tổ chức bộ máy sau khi sắp xếp.
Ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, phát biểu
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ có kế hoạch cụ thể cho việc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, chỉ đạo, hướng dẫn các Bộ, ngành, địa phương chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện ngay từ bây giờ, bảo đảm xử lý một cách đồng bộ, thống nhất các vấn đề phát sinh, không để ngắt quãng công việc, không để khoảng trống về thời gian, không để bỏ trống địa bàn, lĩnh vực; không làm ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường của xã hội, của người dân.
Kết luận nội dung thảo luận này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết: Dự thảo Nghị quyết thống nhất có hiệu lực từ 1/3/2025. Trong thời hạn 2 năm, các Luật và Nghị quyết liên quan cần phải hoàn thành việc sửa đổi do tác động của việc sắp xếp bộ máy nhà nước.
PVH