3 lý do không dùng vitamin C cùng thuốc kháng viêm không steroid

6 giờ trướcBài gốc

Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) có 3 tác dụng chính là giảm đau, kháng viêm (chống sưng, đỏ), và hạ sốt, bằng cách ức chế enzyme COX, giảm sản xuất prostaglandin gây đau và viêm; chúng còn có tác dụng chống kết tập tiểu cầu (như Aspirin), giúp điều trị các cơn đau từ nhẹ (nhức đầu, đau răng) đến mãn tính (viêm khớp, gout)…

NỘI DUNG:

1. Các nguy cơ xảy ra khi dùng vitamin C cùng với NSAID

1.1. Vitamin C làm tăng nguy cơ kích ứng và tổn thương dạ dày khi uống cùng NSAID

1.2. Ảnh hưởng đến chuyển hóa và bài tiết thuốc

1.3. Nguy cơ ảnh hưởng đến thận

2. Các biện pháp uống thuốc an toàn

Vitamin C (axit ascorbic) có nhiều tác dụng quan trọng như tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa mạnh mẽ bảo vệ tế bào, tham gia sản xuất collagen cho da và xương, giúp hấp thụ sắt tốt hơn, hỗ trợ làm lành vết thương, giảm mụn, và làm sáng da, mờ thâm, chống lão hóa, đồng thời giúp kiểm soát huyết áp, giảm stress. Cơ thể không tự sản xuất được, cần bổ sung qua thực phẩm giàu vitamin C như cam, quýt, ổi, dâu tây, bông cải xanh và thực phẩm/thuốc bổ sung.

Nhiều người vô tình dùng hai thuốc này cùng lúc, có thể xảy ra tương tác bất lợi.

1. Các nguy cơ xảy ra khi dùng vitamin C cùng với NSAID

1.1. Vitamin C làm tăng nguy cơ kích ứng và tổn thương dạ dày khi uống cùng NSAID

Vitamin C có tính acid, mặc dù thường có lợi cho sức khỏe, nhưng khi dùng liều cao, đặc biệt là dưới dạng viên nén sủi bọt hoặc viên nhai, có thể làm tăng thêm tính acid trong dạ dày.

Các thuốc kháng viêm không steroid hoạt động bằng cách ức chế enzyme cyclooxygenase (COX), gây giảm sản xuất prostaglandin. Prostaglandin đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ niêm mạc dạ dày bằng cách tăng cường tiết chất nhầy và bicarbonate, đồng thời duy trì lưu lượng máu đến niêm mạc. Khi prostaglandin bị ức chế, hàng rào bảo vệ dạ dày suy yếu, làm tăng nguy cơ viêm loét, xuất huyết tiêu hóa.

Khi kết hợp cả hai loại thuốc này, tính acid của vitamin C có thể cộng hưởng với tác dụng gây kích ứng niêm mạc dạ dày của thuốc kháng viêm không steroid, làm tăng đáng kể nguy cơ viêm loét hoặc làm trầm trọng thêm các vấn đề dạ dày sẵn có.

Vitamin C làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến dạ dày khi dùng cùng các thuốc kháng viêm không steroid.

1.2. Ảnh hưởng đến chuyển hóa và bài tiết thuốc

Tăng bài tiết vitamin C: Một số nghiên cứu cho thấy việc sử dụng aspirin và các NSAIDs có thể làm tăng tốc độ bài tiết vitamin C qua nước tiểu, dẫn đến giảm nồng độ vitamin C trong cơ thể. Điều này có thể khiến việc duy trì đủ mức vitamin C trở nên khó khăn hơn nếu đang sử dụng các thuốc này dài hạn.

Ảnh hưởng đến nồng độ aspirin/NSAIDs: Mặc dù không phải là tương tác nghiêm trọng phổ biến, vitamin C liều cao có thể ảnh hưởng đến quá trình bài tiết của aspirin, có khả năng làm tăng nồng độ aspirin trong máu, dẫn đến tăng nguy cơ tác dụng phụ của aspirin.

1.3. Nguy cơ ảnh hưởng đến thận

Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) có thể ảnh hưởng đến chức năng thận, đặc biệt khi sử dụng kéo dài hoặc ở liều cao. Cơ chế chính là do NSAIDs ức chế tổng hợp prostaglandin – những chất giúp duy trì lưu lượng máu đến thận. Khi prostaglandin bị giảm, khả năng tưới máu thận suy giảm, từ đó có thể dẫn đến suy thận cấp hoặc làm nặng thêm các rối loạn chức năng thận sẵn có, nhất là ở người cao tuổi, người mất nước hoặc có bệnh thận nền.

Vitamin C (acid ascorbic), mặc dù cần thiết cho sức khỏe, khi được sử dụng với liều cao sẽ được chuyển hóa một phần thành oxalat. Oxalat có thể kết hợp với canxi trong nước tiểu để tạo thành sỏi canxi oxalat – loại sỏi thận phổ biến nhất. Nguy cơ này rõ rệt hơn ở những người có cơ địa nhạy cảm hoặc tiền sử sỏi thận.

Khi dùng vitamin C liều cao đồng thời với NSAIDs, thận phải chịu “gánh nặng kép”:

Một mặt, NSAIDs làm giảm khả năng bảo vệ và điều hòa chức năng thận.
Mặt khác, sự gia tăng oxalat từ vitamin C có thể thúc đẩy hình thành sỏi thận hoặc gây lắng đọng tinh thể trong ống thận.

Sự kết hợp này có thể làm tăng nguy cơ tổn thương thận, đặc biệt nếu người dùng không uống đủ nước hoặc đã có yếu tố nguy cơ về thận. Vì vậy, việc bổ sung vitamin C khi đang sử dụng NSAIDs cần được cân nhắc về liều lượng và thời gian dùng. Người có bệnh thận, tiền sử sỏi thận hoặc phải dùng NSAIDs kéo dài nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng vitamin C liều cao.

2. Các biện pháp uống thuốc an toàn

Tránh tự ý kết hợp vitamin C với các thuốc kháng viêm không steroid khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Trường hợp cần thiết phải dùng cả 2 loại thuốc này, nên ghi nhớ các quy tắc sau:

- Hãy uống vitamin C và thuốc kháng viêm cách nhau từ 2 - 3 giờ để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa.

- Sử dụng vitamin C dạng muối đệm như natri ascorbat hoặc canxi ascorbat thay vì acid ascorbic để giảm tính acid .

- Lựa chọn các loại thuốc kháng viêm có màng bao tan trong ruột để tránh thuốc tan ngay tại dạ dày.

Trong quá trình sử dụng, nếu thấy xuất hiện các dấu hiệu như đau bụng, buồn nôn kéo dài hoặc đi ngoài phân có màu đen, hãy ngừng thuốc và liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.

BS.Nguyễn Bá Dũng

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/3-ly-do-khong-dung-vitamin-c-cung-thuoc-khang-viem-khong-steroid-169251224174451891.htm