Máy bay ném bom B-2 của Mỹ khi tham chiến tại Iran. Ảnh: National Interest.
Lần đầu tiên sau nhiều năm huấn luyện khắt khe, các phi công điều khiển máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit của Mỹ đã thực hiện một sứ mệnh chưa từng có: bay liên tục 37 giờ từ căn cứ tại Missouri tới Iran, thả hai quả bom xuyên boongke nặng 30.000 pound xuống cơ sở hạt nhân Fordow rồi quay trở về mà không hạ cánh lần nào.
Trong nhiều năm trước khi bước vào chiến dịch không kích Iran rạng sáng ngày 22/6 vừa qua, các phi công Không quân Mỹ đã luyện tập hàng chục giờ trong buồng lái mô phỏng của B-2 - một phiên bản y hệt thực tế, từ thao tác điều khiển cho đến cảm giác ngồi.
Những ngày sát giờ G, họ còn chạy thử các kịch bản tác chiến giả định với mục tiêu được thiết kế mô phỏng đúng địa hình phức tạp của cơ sở hạt nhân Fordow nằm sâu trong lòng núi.
Tuy nhiên, như Trung tướng nghỉ hưu Steven L. Basham, người từng điều khiển B-2 trong nhiều nhiệm vụ chiến đấu, chia sẻ rằng có những khoảnh khắc trong nhiệm vụ thật mà mô phỏng không thể tái hiện.
“Bạn sẽ cảm nhận rất rõ cú rung chuyển khi khoang bom mở ra, khoảnh khắc khiến hình dạng khí động học của B-2 thay đổi, và rất có thể làm lộ vị trí trước radar đối phương”, ông kể lại.
Lần đầu ném bom xuyên boongke
Mỗi chiếc B-2 tham gia nhiệm vụ mang theo hai quả bom xuyên boongke GBU-57 nặng tổng cộng 60.000 pound. Khi được thả khỏi khoang, lực đẩy mất đi đột ngột khiến thân máy bay có thể “bật” lên một cách rõ rệt, theo mô tả của tướng Basham.
“Tôi tin đó là lần đầu tiên trong sự nghiệp, nhiều phi công B-2 được cảm nhận sức nặng như thế rời khỏi thân máy bay”, ông nói.
Khác với các máy bay ném bom khác như B-1 hay B-52 từng tung hàng loạt bom hỗ trợ bộ binh tại Iraq và Afghanistan, B-2 là khí tài chiến lược với nhiệm vụ tối mật và có giá đắt nhất thế giới: 2,2 tỷ USD/chiếc.
Nhiều phi công tham gia sứ mệnh lần này có thể chưa từng thực chiến trước đó. Đây cũng là lần đầu tiên Mỹ sử dụng GBU-57 trong tác chiến thực tế.
Cận cảnh các vũ khí Mỹ sử dụng tấn công Iran Trong chiến dịch mang mật danh “Búa Đêm” hôm 21/6, Mỹ đã dùng 7 oanh tạc cơ tàng hình B-2 mang theo 14 quả bom xuyên boongke GBU-57 loại cực mạnh, hơn 20 tên lửa hành trình Tomahawk và nhiều tiêm kích bay phía trước đội hình B-2 với vai trò mồi nhử.
Từ chiến tranh Kosovo đến pháo đài hạt nhân Iran
Những sứ mệnh bay liên tục hơn 30 giờ đầu tiên của B-2 xuất hiện từ năm 1999 trong cuộc chiến Kosovo. Một phi công từng chia sẻ trên Wall Street Journal: “Thật kỳ lạ khi sáng còn đánh răng ở phòng tắm nhà mình, vài tiếng sau đã tham chiến giữa trời đêm.”
Từ đó, B-2 đã tham chiến tại Iraq, Afghanistan, Libya và thực hiện các nhiệm vụ răn đe hạt nhân từ châu Âu đến châu Á. Không quân Mỹ đã tích lũy nhiều kinh nghiệm chuẩn bị cho các chuyến bay kéo dài: từ chuyên gia y sinh học điều chỉnh đồng hồ sinh học của phi công, đến trang bị sẵn khu vực nghỉ ngơi, toilet và lò sưởi thức ăn ngay trong khoang lái.
Phi hành đoàn của B-2 gồm 2 người. Trong suốt chuyến bay, họ thay phiên chợp mắt trên tấm đệm cắm trại phía sau ghế ngồi, ăn sandwich, uống nhiều nước và tuân thủ kỷ luật nghiêm ngặt: cả hai phải ngồi ghế điều khiển trong lúc cất cánh, hạ cánh, tiếp nhiên liệu trên không và khi bay qua không phận đối phương.
Chiếc B-2 tàng hình mang theo 60.000 pound bom đã bay thẳng đến Iran. Ảnh: Reuters.
Khác với các sứ mệnh trước tại Kosovo và Iraq - nơi các phi công từng nhìn thấy pháo phòng không và tên lửa bay dưới bụng máy bay, lần này, Lầu Năm Góc xác nhận không có tên lửa bắn lên B-2 hay F-35 hộ tống.
Với việc mỗi B-2 ném hai quả bom 30.000 pound - gấp 15 lần quả bom thông thường 2.000 pound. Sau cuộc ném bom, mặc dù tổng thống Trump tuyên bố cơ sở hạt nhân Iran “bị xóa sổ hoàn toàn”, nhưng các thông tin tình báo cho thấy mức độ thiệt hại vẫn cần đánh giá kỹ lưỡng .
“Chắc chắn tôi sẽ rất tò mò muốn nghe các phi công kể lại cảm giác khi thả khối lượng khổng lồ như thế xuống Iran”, tướng Basham chia sẻ. “Đó là cảm giác mà cả cuộc đời họ có thể chỉ trải qua một lần”.