Nội dung
1. Người bệnh sỏi mật hoặc tắc ống mật nên thận trọng khi uống trà nghệ
2. Người đang sử dụng thuốc chống đông
3. Phụ nữ mang thai và cho con bú
4. Người bị sỏi thận (sỏi canxi oxalat) và rối loạn hấp thu sắt
Trà nghệ là một loại thức uống truyền thống, thường được pha chế bằng cách ngâm hoặc đun sôi bột nghệ (hoặc củ nghệ tươi nạo/thái lát) trong nước nóng. Nó được coi là một loại thức uống lành mạnh và bổ dưỡng do chứa hợp chất hoạt tính quan trọng nhất của nghệ là curcumin.
Curcumin nổi tiếng với khả năng chống viêm, chống oxy hóa và hỗ trợ tiêu hóa vượt trội. Tuy nhiên, nghệ vẫn là một dược liệu mạnh, việc sử dụng trà nghệ (hoặc các sản phẩm từ nghệ) với liều lượng cao, kéo dài, hoặc không đúng đối tượng có thể dẫn đến các tác dụng phụ nghiêm trọng, đặc biệt đối với bốn nhóm người sau đây.
1. Người bệnh sỏi mật hoặc tắc ống mật nên thận trọng khi uống trà nghệ
Trà nghệ có nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng một số người cần thận trọng khi uống. Ảnh minh họa.
Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) và nhiều chuyên gia y tế khuyến cáo người có tiền sử sỏi mật hoặc rối loạn đường mật không nên sử dụng nghệ với liều cao. Đây là nhóm người cần thận trọng nhất khi sử dụng nghệ, đặc biệt là với liều lượng cao trong các sản phẩm bổ sung kể cả trà nghệ. Curcumin có tác dụng kích thích túi mật co bóp và bài tiết dịch mật nhiều hơn bình thường.
Đối với người đã có sẵn sỏi mật (dù chưa gây triệu chứng) hoặc đang bị tắc nghẽn ống mật, sự kích thích bài tiết mật đột ngột và mạnh mẽ này có thể khiến sỏi di chuyển, gây tắc nghẽn nghiêm trọng, dẫn đến cơn đau quặn mật cấp tính và các biến chứng nguy hiểm như viêm túi mật.
2. Người đang sử dụng thuốc chống đông
Curcumin có đặc tính chống kết tập tiểu cầu nhẹ, đồng nghĩa với việc nó có khả năng làm loãng máu tự nhiên. Khi sử dụng đồng thời trà nghệ với các loại thuốc chống đông máu kê đơn như Warfarin, Aspirin, hoặc Clopidogrel, tác dụng làm loãng máu sẽ bị cộng dồn, làm tăng đáng kể nguy cơ chảy máu.
Do đó, có nguy cơ chảy máu cam, bầm tím không kiểm soát, hoặc chảy máu kéo dài từ vết thương nhỏ tăng cao. Trong trường hợp nặng, có thể gây xuất huyết nội hoặc xuất huyết não.
Nếu đang điều trị bằng thuốc chống đông, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thêm trà nghệ vào chế độ ăn, uống. Cũng nên ngưng dùng nghệ ít nhất hai tuần trước khi phẫu thuật để tránh chảy máu quá mức.
3. Phụ nữ mang thai và cho con bú
Tuy nghệ được coi là an toàn khi dùng với lượng nhỏ như gia vị trong nấu ăn nhưng cần tránh liều lượng lớn từ trà nghệ hoặc thực phẩm bổ sung.
Curcumin có thể tác động đến nội tiết tố (chẳng hạn như làm thay đổi nồng độ estrogen) và đã được ghi nhận là có khả năng kích thích co bóp tử cung khi dùng liều cao. Kích thích co bóp tử cung trong thai kỳ sớm có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, hoặc gây chuyển dạ sớm trong giai đoạn cuối thai kỳ.
Vì vậy, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú nên giữ mức tiêu thụ nghệ ở mức độ vừa phải, chỉ dùng làm gia vị thông thường, tuyệt đối không dùng trà nghệ như một chất bổ sung mà không có sự đồng ý của bác sĩ chuyên khoa.
4. Người bị sỏi thận (sỏi canxi oxalat) và rối loạn hấp thu sắt
Nghệ có hàm lượng một hợp chất gọi là oxalate khá cao. Oxalate có thể liên kết với canxi và góp phần hình thành loại sỏi thận phổ biến nhất là sỏi canxi oxalat.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ nghệ với liều lượng lớn có thể làm tăng đáng kể nồng độ oxalate bài tiết qua nước tiểu. Điều này làm tăng nguy cơ hình thành hoặc tái phát sỏi thận ở những người đã có tiền sử bệnh lý này. Nếu có tiền sử sỏi thận oxalate hạn chế sử dụng trà nghệ.
Curcumin có thể ức chế sự hấp thu sắt, mặc dù lợi ích này đang được nghiên cứu trong các bệnh lý thừa sắt nhưng nó lại có thể gây bất lợi cho những người bị rối loạn hấp thu sắt hoặc thiếu máu do thiếu sắt.
Trà nghệ là một nguồn bổ sung dinh dưỡng tuyệt vời nhưng 4 nhóm người trên cần đặc biệt lưu ý và luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi đưa trà nghệ vào chế độ sinh hoạt hàng ngày. Đối với người khỏe mạnh, việc thưởng thức trà nghệ với liều lượng vừa phải (khoảng 1/2 đến 1 thìa cà phê bột nghệ/ngày) an toàn và có lợi.
BS. Nguyễn Hoàng Khoa