Hiện tượng "áp suất ngược" - khoa học đằng sau bí quyết lửa nghỉ
Hiểu một cách đơn giản, “lửa nghỉ” hay "nghỉ lửa" là kỹ thuật tắt bếp khi món ăn vừa chín tới, sau đó đậy nắp và để nguyên trong nồi để thức ăn tiếp tục chín nhờ nhiệt lượng còn lại. Quá trình này thường kéo dài 3–10 phút tùy món, giúp thực phẩm giữ được màu sắc, độ tươi và hương vị mà không cần tiếp tục đun sôi hay đun kỹ quá mức.
Giáo sư Nguyễn Minh Tuấn, chuyên gia nghiên cứu về vật lý thực phẩm, giải thích: "Khi món kho đang sôi, các phân tử trong thực phẩm (thịt, cá, đậu...) đang giãn nở vì nhiệt. Nếu tiếp tục đun sôi liên tục, các gia vị chỉ bám bề mặt mà khó thấm sâu vào trong. Ngược lại, khi tắt bếp giữa chừng, xảy ra hiện tượng 'áp suất ngược' - thực phẩm co lại khi nguội và 'hút' nước sốt vào bên trong như miếng bọt biển!" Nghiên cứu của Đại học Khoa học Ẩm thực Tokyo đã chứng minh: cùng một công thức thịt kho, nhóm áp dụng kỹ thuật "lửa nghỉ" (tắt bếp 10 phút giữa chừng) có độ thấm gia vị sâu hơn 2,8 lần so với nhóm nấu liên tục.
5 dấu hiệu nhận biết món kho áp dụng kỹ thuật "lửa nghỉ" thành công
Làm sao biết món kho của bạn đã thành công với kỹ thuật "lửa nghỉ"? Đây là 5 dấu hiệu không thể nhầm lẫn:
Màu sắc đồng đều: Thực phẩm có màu đồng đều từ trong ra ngoài, không có hiện tượng "lõi trắng" (bên ngoài nâu, bên trong nhạt).
Cấu trúc nguyên vẹn: Thịt/cá/đậu giữ được hình dạng nguyên vẹn, không bị nát vụn dù đã rất mềm khi đưa đũa vào.
Nước kho sánh mịn: Nước kho có độ sánh tự nhiên mà không cần thêm bột năng/bột gạo, không bị tách lớp dầu.
Vị thấm sâu: Khi cắn miếng thịt/cá, vị mặn-ngọt cảm nhận được ngay cả ở phần giữa, không chỉ ở bề mặt.
Hậu vị kéo dài: Sau khi nuốt, hương vị vẫn còn đọng lại trong miệng 15-20 giây - dấu hiệu rõ ràng của món kho đã thấm sâu và cân bằng.
"Trong nghệ thuật nấu món kho, kiên nhẫn không chỉ là đức tính mà là nguyên liệu quan trọng nhất. Bếp lửa cần nghỉ ngơi cũng như tâm hồn ta cần tĩnh lặng - chính trong những khoảnh khắc tưởng chừng 'không làm gì cả' ấy, phép màu lại âm thầm diễn ra". Đầu bếp Thái Ngọc Tâm cho biết.
Phương Nghi (t/h)