5 thói quen gây hại sức khỏe trong mùa hè

10 giờ trướcBài gốc

Theo Y học cổ truyền, mùa hè - thời kỳ thiên khí mang tính thử nhiệt, dễ gây tổn thương nhiều tạng phủ nếu ăn uống, sinh hoạt không điều độ.

Dưới đây là một số thói quen gây hại sức khỏe trong mùa hè nên tránh:

1. Uống nước đá làm tổn thương chức năng tỳ vị, gây hại sức khỏe

NỘI DUNG:

1. Uống nước đá làm tổn thương chức năng tỳ vị, gây hại sức khỏe

2. Tắm nước lạnh có thể khiến phong hàn xâm nhập

3. Bia rượu làm tổn thương can, tỳ, thận

4. Đồ cay nóng khiến nhiệt tà nội sinh

5. Thức khuya gây rối loạn hoạt động sinh lý ngũ tạng

Không gì hấp dẫn bằng một ly nước đá mát lạnh trong tiết trời oi ả. Thế nhưng, theo Y học cổ truyền, tỳ vị là gốc của tiêu hóa, chủ vận hóa thủy thấp, ưa ấm ghét lạnh.

Việc đưa một lượng lớn hàn lương (lạnh) vào cơ thể khiến tỳ dương bị tổn thương, làm chậm khả năng tiêu hóa và hấp thu.

Lâu dần, có thể gặp các triệu chứng như đầy bụng, tiêu chảy, lạnh bụng, ăn không tiêu… đặc biệt ở những người người thể hư hàn, tỳ vị yếu.

Sách Hoàng đế Nội kinh, bộ y thư kinh điển của đông y đã chỉ rõ: "Tỳ hỷ ôn nhi ác hàn", nghĩa là tỳ vị thích sự ấm áp, kỵ lạnh. Do đó, bạn không nên uống quá nhiều nước đá, các đồ uống lạnh và thực phẩm sống lạnh, nên uống nước ấm, ăn đồ nấu chín kỹ để bảo vệ sức khỏe tỳ vị.

Uống nhiều nước đá lạnh vào mùa hè làm tổn thương chức năng tỳ vị, gây hại sức khỏe.

2. Tắm nước lạnh có thể khiến phong hàn xâm nhập

Mùa hè, sau khi đi ngoài trời nắng về, cơ thể đang giãn mạch, lỗ chân lông mở và tiết nhiều mồ hôi. Nếu ngay lập tức tắm nước lạnh sẽ khiến mạch máu co lại đột ngột gây rối loạn lưu thông máu, từ đó dẫn tới choáng váng, tụt huyết áp, đau đầu…

Theo Đông y, sau khi đi ngoài trời nắng về hoặc lúc đang vã nhiều mồ hôi là thời điểm phong hàn rất dễ thừa cơ xâm nhập qua bì mao (da lông) đang mở, gây đau đầu, cứng gáy, mỏi mệt, chóng mặt, ho, cảm mạo, rối loạn tuần hoàn, thậm chí tai biến ở người có tiền sử tăng huyết áp hoặc bệnh tim mạch.

Vì vậy, vào mùa hè không nên tắm ngay sau khi đi nắng, người đang vã mồ hôi nhiều, nên chờ khoảng 10 - 20 phút cho cơ thể nguội tự nhiên, lau khô mồ hôi mới nên tắm.

Tắm nước lạnh sau khi đi nắng về hoặc lúc đang vã nhiều mồ hôi dễ bị đau đầu, cứng gáy, mệt mỏi...

3. Bia rượu làm tổn thương can, tỳ, thận

Bia rượu có tính nhiệt và táo khô, khi đi vào cơ thể sẽ làm hao tổn tân dịch, bốc hỏa, tổn thương can, tỳ, thận. Vào mùa hè, người uống nhiều bia rượu có thể gặp các triệu chứng như: Nóng trong, miệng khô, nổi mụn, đầy trướng, rối loạn tiêu hóa, đau dạ dày…

"Can chủ sơ tiết, Tỳ chủ vận hóa, Thận tàng tinh", nếu ba tạng này bị tổn thương sẽ kéo theo hệ lụy toàn thân. Vì vậy, nên tiết chế bia rượu, kết hợp ăn uống thanh đạm, tăng cường rau củ, trà thảo dược để thanh nhiệt, giữ cân bằng âm dương trong cơ thể vào mùa hè.

Uống nhiều bia rượu vào mùa hè làm tổn thương can, tỳ, thận.

4. Đồ cay nóng khiến nhiệt tà nội sinh

Sách Tố Vấn viết: "Vị quá chua làm hại can khí, tiết ra nhiều nước, tỳ khí sẽ tuyệt. Vị quá mặn, hại cốt, khí lao, tổn đoản cơ (xương to, làm cho cơ nhục yếu đi), ức chế tâm khí. Vị quá ngọt, tâm khí bị đầy, suyễn, sắc mặt đen, thận khí mất thăng bằng. Vị quá đắng, tỳ khí không nhu nhuận, vị khí sẽ trệ. Vị quá cay, gân mạch sẽ buông lỏng, tinh thần sút kém".

Mùa hè vốn là lúc dương khí thịnh, nếu ăn nhiều thực phẩm cay nóng sẽ làm nhiệt tà nội sinh, dẫn đến nhiệt miệng, nổi mụn nhọt, mẩn ngứa, táo bón, mất ngủ, cáu gắt... Đặc biệt với người thể nhiệt, can khí uất, âm hư nội nhiệt, ăn cay dễ khiến gan thêm nóng, tâm thêm phiền, da thêm mẩn ngứa. Do đó, nên ưu tiên các loại thực phẩm thanh mát, rau xanh, ngũ cốc nguyên cám, hoa quả theo mùa để vừa thanh nhiệt, vừa hỗ trợ tiêu hóa.

Ăn nhiều đồ cay nóng trong mùa hè khiến gan thêm nóng, tâm thêm phiền, da thêm mẩn ngứa.

5. Thức khuya gây rối loạn hoạt động sinh lý ngũ tạng

Trong Y học cổ truyền, đêm là thời gian dương khí quy nội, âm khí thịnh, cơ thể bước vào trạng thái phục hồi khí huyết và dưỡng thần. Ngủ đúng giờ, sâu giấc giúp tâm, can, tỳ, thận phục hồi chức năng, điều hòa khí huyết.

Thức khuya khiến khí huyết không được sinh đủ, thần không được nuôi dưỡng, dẫn đến mất ngủ kéo dài, hồi hộp, tim đập nhanh, dễ cáu giận, mệt mỏi ban ngày... Về lâu dài, dễ gây tâm hỏa vượng, can khí uất, thận âm suy, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần, tiêu hóa, miễn dịch.

Thức khuya gây rối loạn hoạt động sinh lý ngũ tạng.

Mùa hè là lúc con người cần "tâm an khí hòa, thanh bổ kiêm ôn, dưỡng dương mà không làm tổn âm". Việc ăn uống điều độ, sinh hoạt hợp lý, hạn chế các thói quen như ăn uống nhiều đồ sống lạnh, cay nóng, thức khuya, sử dụng rượu bia… sẽ giúp tạng phủ hoạt động nhịp nhàng, khí huyết thông suốt, tăng cường đề kháng trước nắng nóng và dịch bệnh.

BSNT. Hương Trà

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/5-thoi-quen-gay-hai-suc-khoe-trong-mua-he-169250714064534475.htm