7 kiến nghị để việc dạy học 2 buổi/ngày hiệu quả, tránh 'biến tướng' giống dạy thêm

7 kiến nghị để việc dạy học 2 buổi/ngày hiệu quả, tránh 'biến tướng' giống dạy thêm
8 giờ trướcBài gốc
Để chủ trương học 2 buổi/ngày từ năm học 2025-2026 được thực hiện hiệu quả, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành hướng dẫn dạy học 2 buổi/ngày theo nguyên tắc linh hoạt và đảm bảo nguyên tắc tự nguyện.
Theo đó, cấp Tiểu học, việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày không quá 7 tiết/tuần. Mỗi tiết học 35 phút, thực hiện kế hoạch dạy 9 buổi/tuần (tương đương với 32 tiết/tuần).
Với cấp Trung học cơ sở, việc triển khai dạy học 2 buổi/ngày theo lộ trình, tổ chức, thực hiện khi đủ điều kiện cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên. Việc bố trí thời gian, thời khóa biểu đảm bảo tối thiểu 5 ngày/tuần, tối đa 11 buổi/tuần. Mỗi ngày dạy không quá 7 tiết học, mỗi tiết 45 phút.
Ở cấp Trung học phổ thông, việc triển khai dạy học 2 buổi/ngày cũng tổ chức ở những trường đủ điều kiện với thời khóa biểu học tập tối thiểu 5 ngày/tuần, tối đa 11 buổi/tuần, mỗi ngày không quá 7 tiết học, mỗi tiết 45 phút.
Ảnh minh họa: Lã Tiến
Với hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo như trên, nhằm giúp giảm tải áp lực học tập, nâng cao chất lượng dạy học chính khóa cũng như góp phần hạn chế tình trạng dạy thêm học thêm rất được phụ huynh học sinh đa phần ủng hộ.
Để việc dạy học 2 buổi/ngày đi vào nền nếp, là giáo viên cũng là phụ huynh, tôi xin có mấy kiến nghị sau:
Thứ nhất, về cơ sở vật chất, các xã/phường hiện nay sau khi sáp nhập có địa giới hành chính được mở rộng, cùng với đó, số học sinh tăng lên nên cần đẩy mạnh nhanh xây dựng phòng học (trường học) để đáp ứng được mỗi lớp bố trí một phòng học.
Trước mắt các địa phương có thể tận dụng cải tạo bố trí các cơ quan dôi dư sau sáp nhập thành phòng học phục vụ dạy học tránh được sự lãng phí cơ sở vật chất.
Thứ hai, về lực lượng giáo viên, khi Sở Giáo dục và Đào tạo được giao quyền điều động, luân chuyển… theo Luật Nhà giáo có hiệu lực từ 1/1/2026, đây là cơ sở pháp lý để Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức thực hiện tuyển dụng viên chức giáo dục đáp ứng được đủ giáo viên để dạy 2 buổi/ngày theo đúng định biên/số học sinh/trường và cũng nhanh chóng giải quyết bài toán thừa - thiếu giáo viên cục bộ hiện nay.
Thứ ba, về nội dung, chương trình dạy học 2 buổi/ngày, Bộ Giáo dục và Đào tạo có hướng dẫn cụ thể.
Ở cấp trung học cơ sở, buổi 1 học chương trình giáo dục phổ thông bắt buộc; buổi 2 tổ chức ôn tập, phụ đạo học sinh chưa đạt yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông, bồi dưỡng học sinh giỏi, tổ chức ôn tập cho học sinh cuối cấp chuẩn bị thi tuyển sinh lớp 10, giáo dục văn hóa đọc, văn hóa học đường, giáo dục đạo đức giáo dục kỹ năng sống, giáo dục tài chính, trật tự an toàn giao thông, giáo dục năng lực số, trí tuệ nhân tạo (AI), ngoại ngữ, thể thao, nghệ thuật…
Quy định này đề nghị hiệu trưởng cần nghiêm túc triển khai, giám sát tránh tình trạng biến buổi thứ hai trở thành buổi dạy thêm - học thêm có thu phí từng xảy ra trước khi Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT ban hành.
Việc dạy học 2 buổi/ngày những năm học trước đây có một số trường trung học cơ sở đã triển khai thực hiện nhưng hầu hết buổi thứ hai nhà trường tổ chức dạy thêm một số môn Toán, Ngữ văn và Tiếng Anh là chính và có thu phí.
Do vậy, việc dạy học buổi 2 trong năm học 2025-2026 cần thực hiện nghiêm túc theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Thứ tư, về kinh phí thực hiện dạy 2 buổi/ngày. Kinh phí, bố trí ngân sách địa phương, thực hiện lồng ghép có hiệu quả chương trình, đề án, dự án để tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, kinh phí chi cho việc thực hiện.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh xã hội hóa, khuyến khích và tạo điều kiện để các tổ chức, cá nhân đóng góp, đầu tư nguồn lực cho giáo dục theo quy định pháp luật.
Nội dung này xin kiến nghị cần nói rõ thêm tuyệt đối không được sử dụng kinh phí xã hội hóa để chi trả cho việc dạy 2 buổi/ngày vì nếu không sẽ dẫn đến biến tướng trong việc dạy buổi thứ hai là buổi dạy thêm học thêm có thu tiền học sinh.
Thứ năm, khi thực hiện dạy học 2 buổi/ngày theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo như nói ở trên, thiết nghĩ Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng quy định thống nhất học sinh được nghỉ học ngày thứ Bảy, nhằm phát huy sự chủ động, sáng tạo của các nhà trường trong việc xây dựng, thực hiện kế hoạch giáo dục 2 buổi/ngày, học sinh có thời gian nghỉ ngơi vui chơi giải trí...
Thứ sáu, hiệu trưởng cần quán triệt đến giáo viên nhận thức rõ việc dạy học 2 buổi/ngày với mục tiêu nâng cao chất lượng dạy học, tạo điều kiện để mỗi học sinh được phát huy năng lực, phẩm chất, góp phần thực hiện thành công chương trình giáo dục phổ thông mới 2018, tạo sự công bằng trong tiếp thu kiến thức và quyền học tập của học sinh.
Vì vậy, thầy cô, học sinh và phụ huynh cần xác định tâm thế, trách nhiệm, động lực để việc dạy - học 2 buổi/ngày đi vào nền nếp thực chất đạt hiệu quả.
Thứ bảy, để việc dạy học 2 buổi/ngày không tạo thêm áp lực cho học sinh thiết nghĩ nhà trường nên cho học sinh đăng ký chọn môn học ở buổi hai theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo như: giáo dục văn hóa đọc, văn hóa học đường, giáo dục đạo đức giáo dục kỹ năng sống, giáo dục tài chính, trật tự an toàn giao thông, giáo dục năng lực số, trí tuệ nhân tạo (AI), ngoại ngữ, thể thao, nghệ thuật… tránh việc áp đặt bắt buộc gây sự nhàm chán, không hứng thú trong học sinh.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
Nguyễn Văn Lực - Giáo viên Trường THCS Trịnh Phong, Diên Khánh, Khánh Hòa
Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/7-kien-nghi-de-viec-day-hoc-2-buoingay-hieu-qua-tranh-bien-tuong-giong-day-them-post253560.gd