Theo Nghiên cứu Triển vọng Doanh nghiệp năm 2025 do Ngân hàng UOB công bố, 80% doanh nghiệp Việt Nam đã có hành động cụ thể nhằm ứng phó với mức thuế đối ứng 46% mà Mỹ công bố hồi đầu tháng 4. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu thiếu ổn định, nỗ lực chủ động của khu vực tư nhân trong nước cho thấy khả năng thích nghi đáng kể của nền kinh tế Việt Nam.
Báo cáo cho thấy 60% doanh nghiệp Việt Nam vẫn giữ thái độ lạc quan về triển vọng tăng trưởng trong năm tới. Đáng chú ý, 46% doanh nghiệp đã lên kế hoạch đẩy mạnh mở rộng ra thị trường quốc tế, một phần để giảm bớt sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
Việc Chính phủ Mỹ tạm hoãn áp dụng thuế trong 90 ngày được xem là khoảng thời gian quý giá để doanh nghiệp chuẩn bị và củng cố năng lực ứng phó.
Có tới 52% doanh nghiệp dự đoán chi phí nguyên vật liệu và sản xuất sẽ gia tăng đáng kể, trong khi 30% lo ngại nguy cơ lạm phát. Để thích nghi, các doanh nghiệp đang tích cực đa dạng hóa nhà cung cấp, đẩy mạnh nội địa hóa và hướng tới giảm sự lệ thuộc vào thị trường Mỹ.
Đáng chú ý, gần 70% doanh nghiệp bày tỏ kỳ vọng thương mại nội khối ASEAN sẽ tăng tốc trong thời gian tới, cho thấy khu vực này đang nổi lên như một giải pháp chiến lược thay thế giữa bối cảnh bất ổn thương mại toàn cầu.
Song song với việc tái cấu trúc chuỗi cung ứng, doanh nghiệp Việt Nam cũng đang hướng tới hai trụ cột phát triển chiến lược là số hóa và phát triển bền vững. 61% doanh nghiệp cho biết sẽ đầu tư mạnh vào chuyển đổi số để tối ưu vận hành và cải thiện trải nghiệm khách hàng. Trong khi đó, 56% tập trung vào các sáng kiến phát triển bền vững nhằm thu hút nhà đầu tư và củng cố thương hiệu.
Trước thách thức từ môi trường quốc tế, nhiều doanh nghiệp bày tỏ mong muốn nhận được sự đồng hành từ Chính phủ và hệ thống tài chính. 73% doanh nghiệp kỳ vọng được hỗ trợ tài chính trực tiếp để giảm tác động từ thuế quan, trong khi 65% đề xuất có các chính sách miễn giảm thuế hoặc trợ cấp cho các ngành bị ảnh hưởng nặng nề.
Về dài hạn, 62% doanh nghiệp cho rằng cần đẩy mạnh các hiệp định thương mại song phương với các thị trường chiến lược và được hỗ trợ trong việc tái định hình chuỗi cung ứng toàn cầu.
Khoảng 90% doanh nghiệp đang tích cực tìm kiếm cơ hội mở rộng ra thị trường nước ngoài, trong đó ASEAN tiếp tục là khu vực được ưu tiên cao nhất, đặc biệt là Thái Lan và Singapore. Đồng thời, châu Âu cũng nổi lên như một điểm đến chiến lược mới, với một phần tư doanh nghiệp xác định đây là thị trường trọng điểm trong kế hoạch mở rộng giai đoạn tới.
Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn đối mặt với các rào cản như thiếu đối tác chiến lược, hạn chế về nguồn lực tài chính và thông tin thị trường. Các hình thức hỗ trợ được kỳ vọng bao gồm kết nối với các tập đoàn lớn, ưu đãi thuế và tài trợ tiếp cận thị trường mới.
Một điểm sáng của doanh nghiệp Việt Nam là sự xuất hiện mạnh mẽ của thế hệ lãnh đạo kế nghiệp. Với tỷ lệ lên tới 75%, Việt Nam dẫn đầu khu vực về lực lượng lãnh đạo trẻ được đào tạo bài bản, sở hữu tư duy đổi mới và chủ động ứng dụng công nghệ như trí tuệ nhân tạo, blockchain hay thực tế tăng cường.
Thế hệ lãnh đạo mới này đang đặt phát triển bền vững làm ưu tiên chiến lược, đồng thời tận dụng các công cụ tài chính xanh như vay xanh và tài trợ bền vững để nâng cao năng lực cạnh tranh.
Ông Lim Dyi Chang - Giám đốc Khối Khách hàng Doanh nghiệp của UOB Việt Nam, nhận định: “Việt Nam đang sở hữu nền tảng vững chắc để duy trì tăng trưởng, bất chấp những bất ổn về thương mại. Với tinh thần chủ động, doanh nghiệp Việt Nam đang từng bước tái định hình chiến lược, khai thác hiệu quả các cơ hội trong khu vực ASEAN và hướng tới sự phát triển bền vững dài hạn. UOB cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp Việt trên hành trình này thông qua mạng lưới khu vực sâu rộng và các giải pháp tài chính chuyên biệt theo từng ngành”.
TH