ACV cảnh báo rủi ro nếu chậm chuyển khai thác từ sân bay Tân Sơn Nhất sang Long Thành. Ảnh: Lê Vũ
Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đã có phản hồi gửi Bộ Xây dựng liên quan đến đề xuất của Vietnam Airlines về kế hoạch chuyển hoạt động khai thác giữa sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay Long Thành, TTXVN đưa tin.
ACV cho biết, đơn vị chia sẻ với khó khăn hiện nay của Vietnam Airlines và các hãng hàng không nội địa trong bối cảnh đội tàu bay thiếu hụt do gián đoạn chuỗi cung ứng bảo dưỡng, sửa chữa.
Tuy nhiên, ACV vẫn giữ quan điểm cần có lộ trình rõ ràng cho quá trình chuyển đổi, thay vì để các hãng “linh hoạt khai thác” cùng lúc hai sân bay.
Theo thống kê của ACV, trong năm 2024, lượng hành khách nối chuyến qua Tân Sơn Nhất đạt khoảng 3,16 triệu lượt, trong đó 95% do các hãng bay Việt Nam đảm nhận. Đây là nhóm khách then chốt giúp hình thành năng lực trung chuyển nội địa - quốc tế của khu vực phía Nam.
ACV cho rằng việc các hãng nội địa, đặc biệt là Vietnam Airlines, chủ động khai thác tại Long Thành quyết định khả năng đạt sản lượng thiết kế và xây dựng sân bay thành trung tâm trung chuyển quốc tế.
Mặc dù thấu hiểu nhu cầu duy trì ổn định ngắn hạn của hãng, ACV cảnh báo chậm chuyển khai thác có thể gián đoạn sản lượng, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư và vị thế cạnh tranh của Việt Nam.
Theo đơn vị tư vấn IAC, nếu không tập trung mạng bay quốc tế tại Long Thành, thị phần của các hãng Việt có thể bị chia nhỏ, lượng khách giảm tới 9% (tương đương hơn 2 triệu lượt mỗi năm) trong giai đoạn đầu vận hành.
Về dài hạn, sản lượng khai thác của Long Thành có thể bị chậm tăng trưởng 8-9 năm so với kế hoạch. Từ đó, ACV thống nhất với kiến nghị của Vietnam Airlines về việc cần một lộ trình chuyển đổi hợp lý, phù hợp với quy hoạch và năng lực khai thác của các hãng.
Dẫu vậy, ACV cho rằng cần xác định rõ mốc thời gian, đặc biệt đối với nhóm đường bay quốc tế đến Đông Bắc Á và Đông Nam Á.
ACV đề xuất triển khai chuyển đổi theo ba giai đoạn. Giai đoạn 1 (từ khi Long Thành khai trương đến hết mùa đông 2026), Long Thành tiếp nhận các đường bay tầm xa đi châu Âu, Mỹ, Úc, châu Phi, Trung Đông, Nam Á và Trung Á.
Tân Sơn Nhất tiếp tục khai thác các tuyến Đông Bắc Á và Đông Nam Á để giúp các hãng bay nội địa điều chỉnh kế hoạch khai thác.
Giai đoạn 2 (từ mùa hè 2027), phần lớn các đường bay quốc tế, gồm Đông Bắc Á và Đông Nam Á, sẽ được chuyển sang Long Thành, ngoại trừ các tuyến ngắn dưới 1.000km. Các đường bay này hiện chiếm hơn 70% tổng khách quốc tế của TPHCM.
Giai đoạn 3 (sau năm 2028), khi Long Thành đạt hơn 80% công suất khai thác quốc tế, toàn bộ các đường bay quốc tế thường lệ sẽ được chuyển sang đây. Tân Sơn Nhất chỉ phục vụ các chuyến nội địa và quốc tế không thường lệ.
ACV kiến nghị cơ quan quản lý xem xét ban hành cơ chế ưu đãi cho các hãng hàng không sớm chuyển sang khai thác tại Long Thành. Các hãng cũng cần chủ động chuẩn bị đội tàu bay trung và dài hạn, kể cả phương án thuê máy bay, để đáp ứng yêu cầu vận hành mạng bay mới.
 Gia Nghi