Điều khiến dư luận thêm phần chấn động chính là việc Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) nhanh chóng có động thái đáp trả, cho thấy mức độ nghiêm trọng của sự cố của bóng đá Malaysia đang vượt xa khỏi phạm vi nội bộ một quốc gia.
Phản ứng chính đáng về cáo buộc gian lận
Ngay sau khi FIFA công bố quyết định vào ngày 26-9, AFC đã phát hành thông cáo, khẳng định đã ghi nhận đầy đủ nội dung phán quyết của Ủy ban Kỷ luật FIFA và xem xét sự việc theo đúng quy định hiện hành. AFC nhấn mạnh đây là vấn đề nghiêm trọng và có thể gây ra những tác động lớn đối với bóng đá châu lục. AFC từ chối bình luận chi tiết khi cuộc điều tra của FIFA vẫn đang tiếp diễn, nhưng vẫn khẳng định sẽ theo dõi chặt chẽ vụ việc và hành động nếu cần thiết.
Theo phán quyết của FIFA, FAM đã vi phạm Điều 22 Bộ luật kỷ luật FIFA (FDC) khi nộp hồ sơ giả mạo để bảy cầu thủ nhập tịch được ra sân trong trận đấu gặp đội tuyển Việt Nam tại vòng loại Asian Cup 2027 trên sân Bukit Jalil. Đó là trận đấu Malaysia thắng tưng bừng 4-0, nhưng chiến thắng giờ đây trở thành vết nhơ khi toàn bộ đội hình nhập tịch bị cáo buộc sử dụng giấy tờ giả.
Đội hình Malaysia có 9/11 cầu thủ nhập tịch đã thắng tuyển Việt Nam 4-0 ở vòng loại Asian Cup 2027 hồi tháng 6. Ảnh: CCT.
Kết quả, FAM phải nộp phạt 350.000 franc Thụy Sĩ (khoảng hơn 11,5 tỉ VND), trong khi bảy cầu thủ gồm Gabriel Felipe Arrocha, Facundo Tomas Garces, Rodrigo Julian Holgado, Imanol Javier Machuca, Joao Vitor Brandao Figueiredo, Jon Irazabal Iraurgui và Hector Alejandro Hevel Serrano bị cấm thi đấu 12 tháng và phạt thêm 2.000 franc mỗi người.
Điều đáng nói là toàn bộ 7 cầu thủ này đều đã ra sân, góp công vào chiến thắng quan trọng trước đối thủ mạnh của Đông Nam Á. Nhưng thay vì là bước ngoặt cho bóng đá Malaysia, họ lại trở thành tâm điểm của một scandal mang tầm quốc tế. Trên các nền tảng mạng xã hội, không ít người hâm mộ Malaysia bày tỏ sự tức giận xen lẫn thất vọng, cho rằng đội tuyển đã “đánh đổi danh dự lấy thành tích tức thì” mà hậu quả giờ đây là sự sụp đổ niềm tin.
Nhà quan sát bóng đá Malaysia Keeshaanan Sundaresan cũng đã lên tiếng, kêu gọi FAM minh bạch hóa toàn bộ dữ liệu về nguồn gốc cầu thủ nhập tịch. Ông dẫn chứng Indonesia như một ví dụ, khi Liên đoàn bóng đá Indonesia (PSSI), Bộ Thanh niên và Thể thao, cùng Hạ viện (DPR RI) luôn công khai thông tin dòng dõi cầu thủ nhập tịch, từ ảnh chụp cho đến tên cha mẹ và ông bà. Chính điều này giúp người hâm mộ Indonesia hiểu rõ và tin tưởng rằng cầu thủ thật sự có gốc gác với đất nước, chứ không phải kết quả của những thủ thuật giấy tờ mờ ám.
Châu Ngọc Quang cùng đồng đội trong trận đấu trên sân Bukit Jalil ngày 10-6. Ảnh: CCT.
Công khai giấy tờ 7 cầu thủ nhập tịch
Chuyên gia Keeshaanan cho rằng nếu FAM tin rằng có yếu tố phá hoại từ bên ngoài, thì giải pháp không phải là im lặng hay kêu gọi kiên nhẫn, mà chính là hành động dứt khoát: công khai toàn bộ giấy tờ, mời công chúng kiểm chứng và tạo sức ép trở lại với FIFA. Ông nhấn mạnh: “Người hâm mộ Malaysia đã chờ đợi sự minh bạch từ lâu. Đừng che giấu họ. Mỗi lần chậm trễ chỉ làm tình yêu và niềm tin bị xem thường thêm”.
Trong lúc đó, các chuyên gia khác cũng cảnh báo rằng scandal lần này không chỉ dừng lại ở bóng đá. Nếu thật sự có hành vi làm giả giấy tờ, đây còn là vi phạm pháp luật hình sự của Malaysia. Nhiều luật sư trong nước đã chỉ rõ, các tội danh liên quan đến gian lận và làm giả có thể bị truy tố theo Bộ luật Hình sự, với mức án lên đến 10 năm tù. Điều này đồng nghĩa rằng vụ việc hoàn toàn có thể vượt ra khỏi khung kỷ luật thể thao và bước vào một cuộc điều tra pháp lý phức tạp.
Nhiều ý kiến từ người hâm mộ và giới bình luận nhắc lại rằng, bóng đá Malaysia từng được kỳ vọng sẽ bước sang trang mới khi Thủ tướng Anwar Ibrahim phân bổ hàng chục triệu ringgit công quỹ để đầu tư cho đội tuyển quốc gia. Nhưng họ chưa khởi sắc, lại phải đối diện với một trong những vụ bê bối lớn nhất lịch sử. Sự chênh lệch giữa kỳ vọng và thực tế khiến dư luận càng phẫn nộ.
Bóng đá Malaysia đối diện lệnh trừng phạt nặng nề với cáo buộc gian lận từ FIFA. Ảnh: CCT.
Một chi tiết thú vị là bất chấp nền bóng đá Malaysia đang trong tâm bão, vẫn có những quan điểm cho rằng scandal này có thể trở thành cơ hội cải tổ. Việc AFC nhanh chóng phản ứng cho thấy sự minh bạch và kỷ luật là yếu tố không thể thương lượng trong bóng đá hiện đại. Chỉ khi bóng đá Malaysia rút ra được bài học, tăng cường kiểm soát quy trình nhập tịch, công khai hồ sơ, và siết chặt vai trò của các đại diện cầu thủ, thì đây có thể là điểm khởi đầu cho một giai đoạn mới.
Tuy nhiên, điều mà đông đảo người hâm mộ mong mỏi lúc này vẫn là sự thẳng thắn. Họ muốn FAM trả lời rõ ràng: các tài liệu đó thật hay giả? Ai đã tham gia quá trình hợp thức hóa? Và liệu có ai trong hệ thống sẽ phải chịu trách nhiệm? Không có câu trả lời, mọi nỗ lực kháng cáo tại Zurich (trụ sở của FIFA tại Thụy Sĩ) sẽ chỉ càng khoét sâu nỗi hoài nghi trong nước.
Vụ việc này là lời cảnh tỉnh cho FAM, đồng thời là bài học cho cả khu vực Đông Nam Á về cách làm bóng đá phải minh bạch và không lệ thuộc vào những con đường tắt. Trong một thời đại mà mọi dữ liệu có thể được kiểm chứng tức thì, sự minh bạch và tính liêm chính chính là nền móng để một nền thể thao có thể đứng vững. Bóng đá Malaysia đã đánh mất điều đó, và câu hỏi bây giờ là liệu họ có thể lấy lại niềm tin đã mất hay không.
HÙNG VĂN