Giữa những tiếng còi inh ỏi, gây náo loạn cả đoạn đường dài trên con phố Cao Thắng, quận 3, TP.HCM, Đại Nghĩa, Ngân Quỳnh, Bạch Công Khanh và Lan Thy... bước xuống từ cánh cửa xe cấp cứu và tiến thẳng vào trong địa điểm diễn ra sự kiện công chiếu phim Âm dương lộ, tối 26/3.
Hình ảnh nói trên gây choáng váng cho giới làm phim, khán giả cũng như đông đảo công chúng gần một ngày qua. Đây có lẽ là sự việc "vô tiền khoáng hậu", lần đầu xảy đến trong khuôn khổ một buổi premiere tại thị trường phim nội địa hơn thập kỷ qua.
Sau sự việc, tài xế xe cứu thương đối diện mức xử phạt hành chính 2,5 triệu đồng. Ê-kíp phim phải lập tức đính chính, công khai xin lỗi.
Số phận của phim giữa sóng chỉ trích
Âm dương lộ, phim kinh dị Việt khép sổ tháng 3 và quý đầu tiên của năm 2025 đang hứng chịu làn sóng phẫn nộ từ công chúng. Trên các nền tảng mạng xã hội, đông đảo khán giả kêu gọi tẩy chay dự án sau sự việc ê-kíp sử dụng xe cứu thương, đưa dàn diễn viên dự buổi công chiếu tác phẩm.
Chiêu trò truyền thông sai lầm của ê-kíp Âm dương lộ đã khiến bộ phim rơi vào thế khó khăn, đạo diễn lẫn dàn diễn viên như Đại Nghĩa, Lan Thy, Bạch Công Khanh bị chỉ trích, tấn công trên mạng. Hàng loạt bình luận tiêu cực nhắm tới những bài đăng gần đây của dàn nghệ sĩ. Thậm chí, MC Đại Nghĩa phải có động thái ẩn/xóa hình ảnh tại sự kiện công chiếu phim Âm dương lộ tối qua.
Diễn viên Lan Thy, Đại Nghĩa, Bạch Công Khanh bị chỉ trích khi bước ra từ xe cấp cứu và tiến vào địa điểm diễn ra buổi công chiếu Âm dương lộ.
Dưới bài đăng xin lỗi và hứa sẽ khắc phục hậu quả của đơn vị sản xuất Âm dương lộ, số lượng lượt thả "phẫn nộ" ngày càng tăng. Các ý kiến cho rằng dù phim có đề tài về xe cứu thương, cách truyền thông trên vẫn khó để chấp nhận được.
Âm dương lộ đáng lẽ có màn mở đầu thuận lợi, nếu không xảy ra sự việc nói trên. Ban đầu, khi mở bán suất chiếu sớm, phim đã nhanh chóng đứng đầu bảng tổng sắp doanh thu. Số lượng vé bán ra và tỷ lệ suất chiếu tương đối cao (hơn 2.000 suất chiếu/ngày). Ra rạp trong bối cảnh không có quá nhiều đối thủ, phim cũng được dự đoán sẽ có doanh thu khả quan.
Song ồn ào nổ ra khiến bộ phim lâm vào thế khó khăn. Hiện tại, các hoạt động quảng bá, truyền thông cho dự án phim điện ảnh này đang dừng lại. Đạo diễn Hoàng Tuấn Cường, dàn diễn viên đều giữ động thái im lặng giữa "bão" truyền thông.
Nhận định về sự việc, bà Trần Lệ Thùy, chuyên gia truyền thông, thạc sĩ khoa học phát triển, Đại học Oxford, nói với Tri Thức - Znews, trong trường hợp này, xe cứu thương là phương tiện ưu tiên dành cho cấp cứu, nếu bị sử dụng sai mục đích, có thể gây hiểu lầm hoặc làm gián đoạn hoạt động cứu hộ thực sự.
Vì vậy, đoàn làm phim, các nghệ sĩ nên tìm hiểu cách bảo vệ quyền sáng tạo mà không vi phạm pháp luật. "Trường hợp dùng xe cấp cứu này nên xin phép trước. Hoặc thay thế bằng hình thức sáng tạo hợp pháp, như sử dụng mô hình xe cứu thương hoặc phương tiện trang trí tương tự thay vì xe thật. Nghệ sĩ cũng cần làm rõ thông điệp. Nếu đây là một phần của chiến dịch nghệ thuật hoặc phim ảnh, nghệ sĩ có thể truyền tải thông điệp rõ ràng để tránh gây hiểu lầm hoặc phản ứng tiêu cực từ công chúng", chuyên gia truyền thông đánh giá.
Theo bà Trần Lệ Thùy, hành vi dùng xe cứu thương theo chia sẻ từ phía ê-kíp là nhằm phục vụ việc quảng bá phim, nên việc xử phạt cần tham khảo cả quyền sáng tạo nghệ thuật và tư duy mở không gian cho phát triển văn hóa, thay vì chỉ chạy theo dư luận thông thường, hoặc áp dụng cứng nhắc các quy định. Việc hình sự hóa nên được cân nhắc để làm sao cân bằng được sự an toàn, trật tự xã hội, nhưng không đóng cửa quá chặt đối với sáng tạo văn hóa.
"Sau sự việc này, các nghệ sĩ và những tổ chức nghệ thuật nên quan tâm và nắm chắc hơn về luật. Đồng thời, các cơ quan quản lý cũng cần được thống nhất thông suốt hơn về chính sách phát triển văn hóa sáng tạo", chuyên gia truyền thông trao đổi.
Chiêu truyền thông sai của 'Âm dương lộ'
Theo luật sư Nguyễn Tiến Hải Dương (Đoàn luật sư TP.HCM), ê-kíp phim Âm dương lộ đã có nước đi truyền thông sai lầm. Chiêu truyền thông này đã gây ảnh hưởng đến nhiều người và thậm chí gây mất trật tự xã hội.
"Những người đi đường khi thấy xe cứu thương bật còi hụ và phát đèn tín hiệu thì sẽ nhường đường vì họ nghĩ rằng có người đang cần cấp cứu. Nhưng thực tế bên trong xe lại là những nghệ sĩ tham gia một sự kiện ra mắt phim. Như vậy, việc sử dụng xe cứu thương của ê-kíp làm phim đã gây ra sự bất bình đẳng giữa những người tham gia giao thông", luật sư cho biết.
Do đó, theo luật sư, hành vi nói trên của ê-kíp phim đáng bị lên án và cần phải có biện pháp xử lý để răn đe, tránh tình trạng này bị lặp lại hoặc tệ hơn là trở nên phổ biến trong xã hội. Về mức phạt hành chính đối với tài xế xe cứu thương 2,5 triệu đồng, theo quy định tại điểm h, khoản 4 Điều 6 nghị định 168/2024/NĐ-CP.
"Hiện nay, pháp luật không có quy định xử phạt về việc sử dụng xe cứu thương sai mục đích nên các biện pháp xử phạt đối với tài xế là phù hợp với quy định hiện hành. Song tôi cho rằng cần có biện pháp xử phạt mạnh hơn nữa đối với hành vi gây ảnh hưởng tiêu cực nói trên. Ở một mức độ nào đó, hành vi này cũng ảnh hưởng đến trật tự công cộng. Do đó, nếu cơ quan chức năng áp dụng luật một cách nghiêm khắc thì có thể xem xét xử lý tài xế và đoàn làm phim về hành vi vi phạm quy định về trật tự công cộng", luật sư cho biết.
An Anh