AI và mạng xã hội: 'Chiếc đũa phép' định hình hình ảnh thế hệ Z

2 giờ trướcBài gốc

Mặt tích cực: Tăng cường sáng tạo và chuyên nghiệp hóa hình ảnh

AI đã biến các bạn trẻ thành những nhà sáng tạo nội dung hiệu quả hơn bao giờ hết. Các công cụ AI tạo sinh như Midjourney, Adobe Firefly, hay CanvaAI cho phép sinh viên tạo ra hình ảnh, video, thiết kế đồ họa chất lượng cao một cách nhanh chóng, ngay cả khi không có nền tảng kỹ năng chuyên sâu. Điều này tạo ra một "bộ lọc chuyên nghiệp" cho hình ảnh cá nhân, thu hút sự chú ý ngay lập tức, và các dự án trên mạng xã hội trở nên bắt mắt và chuyên nghiệp hơn.

Các công cụ AI cho phép sinh viên tạo ra hình ảnh, video, thiết kế đồ họa chất lượng cao một cách nhanh chóng. (Ảnh: AI)

AI trong chỉnh sửa video/ảnh tự động cắt ghép, thêm hiệu ứng, phụ đề, biến những video đơn giản thành nội dung viral, giúp sinh viên tạo ấn tượng về sự năng động, sáng tạo.

Tối ưu hóa nội dung cá nhân: Chatbot AI (như ChatGPT) hỗ trợ xây dựng kịch bản video, viết bài đăng (caption) hay thậm chí mô phỏng phỏng vấn, giúp hình ảnh cá nhân trên các nền tảng như LinkedIn, Facebook hay TikTok được đầu tư kỹ lưỡng và truyền tải thông điệp sắc nét.

Cập nhật xu hướng nhanh chóng: Các thuật toán AI của mạng xã hội liên tục phân tích hành vi người dùng, cung cấp cho giới trẻ những gợi ý nội dung, tin tức, và xu hướng mới nhất, giúp họ luôn "bắt trend" và duy trì sự tương tác cao.

Lê Trường Văn (sinh viên trường Đại học Công nghệ TP.HCM) chia sẻ: “Ngoài công việc học, mình còn làm trợ lý sản xuất hình ảnh, tham gia vào nhiều dự án chụp hình, quay dựng cho các thương hiệu và dự án cá nhân. Với mình, AI giống như một người đồng hành trong hành trình học tập và sáng tạo. Là sinh viên ngành Quan hệ công chúng, mình thường dùng AI để tìm ý tưởng cho chiến dịch truyền thông, hỗ trợ viết nội dung, thiết kế đồ họa hay dựng video. Ngoài ra, AI cũng giúp mình phát triển hình ảnh cá nhân trên mạng xã hội, ví dụ như gợi ý bố cục, chỉnh màu, hay thậm chí là giúp mình định hình phong cách nội dung cho TikTok. Tuy nhiên, mình xem AI là công cụ bổ trợ chứ không phải thay thế con người — vì cảm xúc, câu chuyện và góc nhìn riêng vẫn là yếu tố tạo nên chất thật của mỗi sản phẩm”.

Lê Trường Văn (sinh viên trường Đại học Công nghệ TP.HCM).

Mặt tiêu cực: Nguy cơ lệ thuộc và đánh mất "cái tôi" thực

Nguyễn Hà Yến Vy (sinh viên trường Đại học Kinh tế TP.HCM) chia sẻ: “Tuy AI rất hữu ích, nhưng mình nghĩ, nếu lạm dụng quá mức trong việc chỉnh sửa hoặc tạo hình ảnh cá nhân trên mạng xã hội sẽ kéo theo nhiều hệ quả tiêu cực, không chỉ về mặt thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến tâm lý và cách mình nhìn nhận chính bản thân. Khi hình ảnh trên mạng lúc nào cũng được AI tối ưu đến mức không tì vết, bản thân rất dễ lệ thuộc vào một phiên bản ảo: da phải mịn, mặt phải V-line, body phải chuẩn,… Lâu dần, mình bắt đầu thấy mình ngoài đời không đủ đẹp, không đủ tốt,...Từ đó sinh ra tự ti, ngại gặp gỡ, ngại xuất hiện khi không có filter hoặc chỉnh sửa. Người xem cũng bị train dần theo tiêu chuẩn ảo đó, khiến kỳ vọng về vẻ ngoài con người ngày càng phi thực tế”.

Nguyễn Hà Yến Vy (sinh viên trường Đại học Kinh tế TP.HCM).

Bên cạnh những lợi ích, việc lạm dụng AI cũng mang đến nhiều thách thức đáng lo ngại về hình ảnh và tâm lý của sinh viên trên mạng xã hội.

Hình ảnh "ảo" và nguy cơ mất liêm chính: Việc sử dụng AI để chỉnh sửa ảnh quá mức (filter AI, làm đẹp ảo) có thể tạo ra một hình ảnh cá nhân xa rời thực tế, gây áp lực về ngoại hình và làm giảm sự tự tin trong đời sống thực.

Sự hoàn hảo dễ dàng mà AI mang lại tạo ra áp lực vô hình cho sinh viên. Họ cảm thấy buộc phải duy trì một hình ảnh "ảo" đẹp đẽ, giàu có, hoặc thông minh hơn so với thực tế. Điều này dẫn đến lo âu, trầm cảm và cảm giác mất kết nối khi đối diện với cuộc sống thực.

Đạo đức học thuật và hình ảnh công việc (Academic & Career Integrity): Việc sử dụng AI để làm bài tập, viết luận hoặc tạo hồ sơ học thuật thiếu trung thực phá hủy hình ảnh của một sinh viên chăm chỉ, nghiêm túc. Nhiều trường đại học đã bắt đầu áp dụng các công cụ AI để phát hiện gian lận.

Trong môi trường công việc, hình ảnh một người quá phụ thuộc vào AI để trình bày ý tưởng có thể bị đánh giá là thiếu tư duy phản biện và độc đáo.

Phụ thuộc vào công nghệ và giảm kỹ năng xã hội: Quá dựa dẫm vào AI để tạo nội dung hoặc tìm lời khuyên có thể khiến giới trẻ giảm khả năng tư duy độc lập, kỹ năng tra cứu thông tin và thậm chí là mất dần khả năng giao tiếp, tương tác xã hội khi họ coi AI như một "người bạn thân thiết" thay vì bạn bè thật.

Rủi ro về đạo đức và bảo mật thông tin: Việc sử dụng các ứng dụng AI kém an toàn có thể dẫn đến rò rỉ thông tin cá nhân, hoặc bị lợi dụng để tạo ra nội dung sai lệch, giả mạo (deepfake), gây tổn hại nghiêm trọng đến hình ảnh, uy tín và đạo đức học thuật.

Mất đi tính cá nhân (Loss of Authenticity): Khi tất cả mọi người đều sử dụng một công cụ AI để tạo hình ảnh, nội dung sẽ trở nên đồng nhất, "na ná" nhau. Điều này làm mất đi tính độc đáo và dấu ấn cá nhân thực sự - yếu tố quan trọng nhất để nổi bật trong thị trường lao động và mạng xã hội.

Lời khuyên dành cho giới trẻ

Các chuyên gia khuyến cáo, AI là một công cụ mạnh mẽ, không phải là một giải pháp thay thế. Sinh viên cần học cách kiểm soát và tận dụng AI để hỗ trợ việc học tập và xây dựng hình ảnh cá nhân, thay vì để AI chi phối. Luôn giữ thái độ tư duy phản biện với thông tin do AI cung cấp và ưu tiên phát triển các kỹ năng "người" mà máy móc không thể thay thế, như trí tuệ cảm xúc, khả năng lãnh đạo, và tư duy sáng tạo độc đáo.

Nguồn SVVN : https://svvn.tienphong.vn/ai-va-mang-xa-hoi-chiec-dua-phep-dinh-hinh-hinh-anh-the-he-z-post1797795.tpo