Điều tưởng chừng đơn giản này đã phơi bày những bất cập trong cách vận hành của nền tảng đặt phòng trực tuyến và nguy cơ doanh nghiệp nhỏ bị cuốn vào “bão mạng” chỉ vì một khoảnh khắc thiếu bối cảnh. Tuy nhiên, dư luận cho rằng, dù với lý do gì thì việc khách sạn từ chối khách vào thời điểm giữa đêm khi họ đã trả tiền đầy đủ là khó chấp nhận.
Khi chữ "tình" xếp sau chữ "lý"
Theo lời giải trình từ Royal Hostel, khách đặt phòng từ ngày 7 đến 9/11 và thanh toán đầy đủ qua ứng dụng đặt phòng trực tuyến. Tuy nhiên, đến ngày 7, thời điểm khách phải có mặt để nhận phòng, khách hoàn toàn không xuất hiện và cũng không gửi bất kỳ thông báo nào. Không có tin nhắn, cuộc gọi hay yêu cầu giữ phòng, mọi thông tin đều im lặng.
Công an đã mời chủ khách sạn và người có liên quan đến vụ khách sạn “bùng” phòng của nữ khách hàng đến làm rõ sự việc
Chỉ đến khoảng 2 giờ sáng ngày 8/11, khách mới đến, muộn hơn nhiều so với giờ nhận phòng tiêu chuẩn, và ngay lập tức xảy ra tranh chấp với nhân viên. Đại diện khách sạn cho biết họ đã cố gắng liên hệ từ chiều tối ngày 7, nhưng hệ thống ứng dụng chỉ hiển thị tên và mã đặt phòng, không cung cấp số điện thoại để gọi trực tiếp. Khi phòng bị treo nhiều giờ mà không có dấu hiệu khách sẽ đến, họ buộc phải quyết định trả phòng theo chính sách “no-show” để giảm thiệt hại. Royal Hostel khẳng định không tồn tại chuyện cố ý “bùng phòng” như khách phản ánh.
Sự cố này bộc lộ những rủi ro tiềm ẩn từ cách vận hành của các nền tảng OTA (Online Travel Agency) hiện nay. Để bảo vệ quyền riêng tư, nhiều ứng dụng tự động ẩn số điện thoại khách hàng, khiến khách sạn chỉ có thể liên hệ thông qua giao diện tin nhắn tích hợp. Giải pháp này tốt về bảo mật nhưng lại gây khó khăn khi cần xử lý những tình huống khẩn cấp như khách đến muộn, không xuất hiện, hay cần xác nhận thông tin. Khi một phía không trả lời, phía còn lại bị đặt vào thế bị động, dễ dẫn đến mâu thuẫn, đặc biệt khi phòng đã thanh toán và thời gian chờ đợi càng kéo dài.
Trên thế giới, nhiều nền tảng triển khai hệ thống số điện thoại ảo cho phép hai bên liên hệ qua kênh trung gian, vừa an toàn vừa linh hoạt. Việt Nam hiện vẫn chưa phổ biến tính năng này, khiến các cơ sở lưu trú nhỏ thường xuyên phải đối diện tình trạng không thể kết nối với khách đúng thời điểm quan trọng. Những tình huống tưởng nhỏ như khách đến muộn vài tiếng hay quên gửi tin nhắn xác nhận có thể trở thành nguyên nhân của tranh cãi lớn, gây tổn hại uy tín cả khách lẫn khách sạn.
Đại diện Royal Hostel thừa nhận họ rơi vào tình cảnh khó xử. Khách đến ngoài giờ quy định, không báo trước và không để lại thông tin liên hệ khả dụng. Trong bối cảnh khách sạn phải xoay vòng phòng mỗi ngày để đảm bảo công suất, việc giữ phòng đến nửa đêm là rủi ro lớn. Họ khẳng định đây là tình huống bất khả kháng. “Nếu giữ phòng vô thời hạn cho một khách không rõ tung tích, thiệt hại có thể rất đáng kể. Tuy nhiên, cách ứng xử khi khách đến muộn lại khiến họ trở thành tâm điểm chỉ trích, khi video tranh cãi được lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng xã hội”, đại diện khách sạn cho biết thêm.
Chỉ vài giờ sau khi clip xuất hiện, điện thoại của khách sạn liên tục đổ chuông, phần lớn là cuộc gọi xúc phạm, chửi bới, thậm chí đe dọa. Đáng nói hơn, nhiều khách sạn khác cùng tên “Royal” tại Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang cũng bị kéo vào vòng xoáy tấn công, bị đánh giá 1 sao hàng loạt dù không liên quan. Đây là hậu quả của tâm lý đám đông trên mạng xã hội, nơi một đoạn video ngắn, mang tính dẫn dắt, có thể kéo theo cơn bão phẫn nộ nhắm vào nhiều đối tượng.
Trước làn sóng công kích, Royal Hostel buộc phải tạm ngừng nghe điện thoại, đồng thời rà soát toàn bộ quy trình tiếp nhận và quản lý đặt phòng. Họ cũng tổ chức tập huấn lại kỹ năng giao tiếp cho nhân viên, tránh việc ứng xử thiếu mềm mỏng khi gặp tình huống phát sinh, bởi trong ngành dịch vụ, chỉ một câu nói không khéo cũng có thể làm bùng tranh chấp. Tuy vậy, các động thái này khó xóa bỏ hết hệ lụy do sự cố gây ra, bởi thông tin đã lan truyền theo hướng bất lợi, việc lấy lại thiện cảm của khách hàng là điều không dễ.
Sự việc cũng nhắc nhở rằng nhiều khách đặt phòng qua ứng dụng thường bỏ qua phần hướng dẫn về giờ nhận phòng, chính sách giữ phòng hay điều khoản không hoàn hủy. Hầu hết nền tảng OTA đều ghi rõ: nếu khách không nhận phòng đúng ngày và không thông báo, đặt phòng có thể bị tự động hủy theo chính sách “no-show”. Trách nhiệm báo lại thời gian đến muộn thuộc về khách, và khách sạn chỉ có thể giữ phòng trong khung giờ tối đa dựa trên quy định. Khi không có kênh liên lạc trực tiếp, họ khó có cơ sở để chờ đợi.
Sự cố giữa khách và Royal Hostel vì thế không chỉ là tranh chấp dịch vụ thông thường, mà còn phản ánh những lỗ hổng trong vận hành nền tảng đặt phòng, những áp lực mà doanh nghiệp nhỏ phải gánh khi mạng xã hội trở thành tòa án, và cả trách nhiệm của người tiêu dùng khi sử dụng dịch vụ số hóa. Tuy nhiên, quy định, luật lệ là do con người tạo ra và trong những tình huống bất khả kháng, không thể áp dụng quy định một cách máy móc vì người Việt Nam nói riêng và văn hóa Á đông nói chung luôn đặt chữ "tình" lên trước chữ "lý".
Một clip ngắn có thể tạo thành “bão truyền thông”
Một clip ngắn có thể nhanh chóng tạo thành “bão truyền thông”, và sự việc gần đây với Royal Hostel minh chứng rõ ràng cho sức mạnh này. Các khách sạn nhỏ, homestay hay nhà nghỉ bình dân vốn rất dễ tổn thương trước khủng hoảng trên mạng xã hội. Chỉ một đoạn video chưa đầy 2 phút, ghi lại một phần sự việc mà thiếu bối cảnh, cũng đủ gây thiệt hại nghiêm trọng cho uy tín cơ sở kinh doanh, kéo theo hiệu ứng “vạ lây” cho những cơ sở cùng tên, tạo làn sóng đánh giá tiêu cực, phiến diện và méo mó cách nhìn nhận của công chúng về ngành lưu trú. Nhiều doanh nghiệp nhỏ không có bộ phận truyền thông chuyên nghiệp, đội ngũ pháp lý hay công cụ phản ứng nhanh, dẫn tới việc bị “nhấn chìm” trong làn sóng dư luận mà không kịp giải thích, trong khi hậu quả lan truyền chỉ mất vài giờ để trở thành cơn bão tinh thần và tài chính.
Một yếu tố khiến tình huống leo thang là cách cư xử chưa hợp lý của nhân viên lễ tân. Trong nhiều trường hợp, thái độ lạnh lùng, giải thích thiếu thuyết phục, thậm chí đôi khi nóng nảy hoặc thô lỗ với khách hàng, đã vô tình làm tình huống trở nên căng thẳng hơn. Khi cảm xúc của khách hàng bị chạm tới, họ dễ dàng quay camera, đăng tải video hay bình luận tiêu cực lên mạng xã hội. Nhân viên lễ tân là bộ mặt trực tiếp của cơ sở lưu trú; một lời nói, hành động thiếu tế nhị hay phản ứng cảm tính, dù nhỏ, có thể nhanh chóng trở thành “điểm nhấn” trong video lan truyền. Chính sự thiếu đào tạo về giao tiếp và xử lý khủng hoảng này đã làm cho những khách sạn vốn đã mỏng manh lại càng dễ trở thành tâm điểm chỉ trích, đẩy họ vào vòng xoáy của làn sóng dư luận tiêu cực.
Người có ảnh hưởng trên mạng xã hội cũng cần nhận thức sâu sắc về sức nặng của phát ngôn công khai. Trong vụ Royal Hostel, TikToker với hơn ba triệu người theo dõi, tương đương lượng khán giả của một kênh truyền hình cỡ nhỏ, đã tạo ra sức lan tỏa cực lớn chỉ bằng một video. Những người nổi tiếng trên mạng phải kiểm chứng thông tin từ cả hai phía, cân nhắc cách diễn đạt, tránh gây phản ứng tiêu cực thái quá, không kích động cộng đồng mạng tấn công cá nhân hay doanh nghiệp và nhận thức rõ trách nhiệm đạo đức trong không gian mạng. Một bài đăng thiếu kiểm chứng không chỉ hủy hoại uy tín mà còn làm méo mó môi trường kinh doanh dịch vụ, khiến các doanh nghiệp vừa và nhỏ vốn mỏng manh càng dễ sụp đổ, và hậu quả không chỉ dừng lại ở cơ sở đăng tải clip.
Ngay sau khi clip xuất hiện, hàng nghìn tài khoản đã tràn vào đánh giá 1 sao khách sạn trên Google Maps. Hiện tượng “vạ lây kỹ thuật số” xảy ra khi nhiều khách sạn trùng tên “Royal Hotel” ở các thành phố khác cũng bị kéo vào tâm bão. Một số cá nhân còn lợi dụng sự việc để kích động, tạo mâu thuẫn nhằm tăng tương tác mạng xã hội.
Google đã rà soát và xóa khoảng 30.000 đánh giá 1 sao không phản ánh trải nghiệm thực tế, vi phạm chính sách nền tảng. Con số này cho thấy mức độ nghiêm trọng của làn sóng tấn công trực tuyến, đồng thời đặt ra câu hỏi về cơ chế quản lý bình luận và đánh giá trên các nền tảng số. Một thực tế đáng lo ngại khác là nhiều người dùng mạng phản ứng ngay lập tức, dựa trên cảm xúc, để lại đánh giá 1 sao hoặc bình luận tiêu cực chỉ từ một góc nhìn hạn chế. Hành vi này không chỉ khiến sự việc bị đẩy xa một cách phiến diện mà còn tạo ra môi trường độc hại cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Những nhân viên lễ tân, buồng phòng hay bộ phận dịch vụ vốn thu nhập khiêm tốn, đang cố gắng mưu sinh, lại trở thành đối tượng chịu hậu quả trực tiếp từ các đánh giá 1 sao, đồng thời chịu sức ép từ chính thái độ chưa chuẩn mực của bản thân trong những tình huống nhạy cảm.
Vì vậy, cộng đồng mạng cần xây dựng văn hóa tiếp cận thông tin lành mạnh, không vội kết luận từ một nguồn tin duy nhất, tìm hiểu đa chiều và tỉnh táo trước các thông tin gây kích động. Học cách phân biệt trải nghiệm cá nhân với sự thật tổng thể là bước quan trọng để tránh bị lợi dụng cho các mục đích chia rẽ hay câu view. Vụ việc giữa khách hàng và Royal Hostel không chỉ là mâu thuẫn cá nhân mà còn phản ánh nhiều vấn đề về cơ chế vận hành trong ngành lưu trú. Nền tảng đặt phòng cần cải thiện cơ chế liên lạc, hỗ trợ khách và cơ sở lưu trú kịp thời, tránh trường hợp “không thể gọi được khách” khi có nguy cơ tranh chấp. Khách sạn phải chuẩn hóa quy trình giao tiếp và xử lý tình huống, đào tạo nhân viên để ứng phó khủng hoảng nhanh, tránh để xung đột nhỏ leo thang thành khủng hoảng truyền thông. Khách hàng cần tuân thủ quy định đặt phòng, thông báo thay đổi lịch trình kịp thời. Người dùng mạng xã hội, đặc biệt là những người có tầm ảnh hưởng, cần cân nhắc trách nhiệm khi phát ngôn công khai.
Video của cô gái nhận được nhiều bình luận, chia sẻ sau khi đăng tải trên trang cá nhân
Sự việc minh họa rõ ràng rằng trong thời đại công nghệ, một tình huống nhỏ có thể bùng nổ thành khủng hoảng lớn chỉ trong vài giờ. Hạn chế trong hệ thống đặt phòng, thiếu tương tác giữa khách - khách sạn - nền tảng, cùng phản ứng cảm tính trên mạng xã hội, đã tạo nên hiệu ứng domino ngoài mong muốn. Để tránh lặp lại những vụ tương tự, cần có thay đổi đồng bộ: từ cải thiện công nghệ quản lý nền tảng, nâng cao kỹ năng xử lý khủng hoảng của doanh nghiệp đồng thời nâng cao văn hóa doanh nghiệp, đến hình thành văn hóa ứng xử có trách nhiệm và tỉnh táo của cộng đồng mạng. Mỗi bên đều có trách nhiệm: doanh nghiệp văn hóa văn minh, khách hàng chủ động, người có ảnh hưởng thận trọng, và cộng đồng mạng tỉnh táo. Một vụ việc nhỏ, nhưng là lời nhắc nhở quan trọng trong thời đại thông tin lan truyền với tốc độ chưa từng có, rằng chỉ một cú click hay một đoạn clip ngắn cũng đủ thay đổi cuộc sống và sinh kế của hàng trăm, thậm chí hàng nghìn người. Đây là lời cảnh báo về sức mạnh của truyền thông xã hội và tầm quan trọng của đạo đức thông tin trong xã hội số.
Bảo Phương