Ảnh minh họa: TTXVN
Đây là chương trình then chốt nhằm hiện đại hóa toàn bộ hạ tầng Internet quốc gia, đáp ứng nhu cầu triển khai các dịch vụ mới, chất lượng cao như Internet vạn vật, đô thị thông minh, điện toán đám mây và các mạng viễn thông thế hệ mới 5G, 6G...
Chương trình sẽ do Trung tâm Internet Việt Nam điều phối triển khai, có sự phối hợp của nhiều đơn vị thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, các cơ quan chuyên trách công nghệ thông tin, chuyển đổi số tại các bộ, ngành, địa phương; cùng các tập đoàn viễn thông lớn và các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ Internet, dữ liệu, nội dung trực tuyến trong nước.
Mục tiêu tổng quát của Chương trình là đến năm 2030, tỷ lệ sử dụng IPv6 đạt 90-100%, Việt Nam nằm trong nhóm 20 nước dẫn đầu thế giới về chuyển đổi Internet sang IPv6, đóng góp cho sự đổi mới công nghệ, phát triển hạ tầng số quốc gia. Toàn bộ doanh nghiệp viễn thông, trung tâm dữ liệu, doanh nghiệp nội dung số và cơ quan nhà nước sẽ chuyển đổi hoàn toàn sang IPv6 only, cung cấp dịch vụ mặc định và ổn định trên nền tảng này.
Lộ trình chuyển đổi 3 giai đoạn
Bộ Khoa học và Công nghệ nêu rõ lộ trình chuyển đổi sang IPv6 only tại Việt Nam theo 3 giai đoạn.
Giai đoạn 2026 - 2027, là giai đoạn chuẩn bị kế hoạch, nguồn lực, nghiên cứu thử nghiệm IPv6 only ở quy mô nhỏ, chủ yếu trong mạng lõi, mạng di động và hệ thống của các cơ quan nhà nước.
Cùng với đó, giai đoạn này sẽ xây dựng lộ trình chi tiết, đánh giá hiện trạng hạ tầng, thiết bị, ứng dụng, phần mềm hỗ trợ IPv6 và các chính sách, biện pháp cụ thể thực hiện đồng thời, đặc biệt là các chính sách sử dụng IPv6 mặc định, ngừng hoàn toàn việc sản xuất, nhập khẩu thiết bị, phần mềm không hỗ trợ IPv6; nghiên cứu các hệ thống mới hỗ trợ IPv6 only ngay từ đầu để tạo ra các đột phá, dịch vụ, giá trị mới.
Giai đoạn 2027 - 2028, tăng tốc chuyển đổi sang IPv6 only với quy mô lớn tập trung mạng lõi, mạng di động, các mạng truy cập Wi-Fi, hệ thống của cơ quan nhà nước, cơ quan Trung ương; sau đó đến mạng băng rộng cố định, băng rộng di động (4G, 5G, 6G) và các hệ thống nội dung số. Giai đoạn này, tập trung triển khai các hệ thống mới hỗ trợ IPv6 only ngay từ đầu để tạo các đột phá, dịch vụ, giá trị mới, phấn đấu tỷ lệ sử dụng IPv6 đạt 80% - 90%, tiến tới ngừng sử dụng IPv4 trên hầu hết mạng và dịch vụ, trừ một số hệ thống đặc thù.
Giai đoạn 2029 - 2030, Chương trình hướng tới triển khai IPv6 only đồng bộ trên toàn bộ mạng Internet Việt Nam, từng bước ngừng hoàn toàn sử dụng IPv4, đồng bộ với xu hướng thế giới. Tỷ lệ sử dụng IPv6 Việt Nam đạt 90 - 100%; Việt Nam nằm trong nhóm 20 nước dẫn đầu thế giới về chuyển đổi Internet sang IPv6, bảo đảm khả năng kết nối, an toàn, bảo mật và hiệu suất cao, góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển hạ tầng số quốc gia.
Chuyển đổi IPv6 only là nhiệm vụ trọng tâm của giai đoạn 2026-2030
Chương trình xác định chuyển đổi IPv6 only là nhiệm vụ trọng tâm của giai đoạn 2026-2030, tập trung vào các mạng lõi, mạng di động, mạng Wi-Fi, hệ thống của cơ quan nhà nước, mạng băng rộng cố định, trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây và dịch vụ nội dung số.
Đối với mạng băng rộng cố định, di động, các doanh nghiệp viễn thông sẽ tăng cường kết nối ngang hàng, mở rộng kết nối qua Trạm trung chuyển internet quốc gia bằng IPv6, đồng thời nâng cấp dịch vụ 4G, 5G, 6G để triển khai IPv6 mặc định. Các thiết bị đầu cuối không hỗ trợ IPv6 sẽ được thay thế theo lộ trình, đảm bảo người dùng có thể truy cập Internet qua IPv6 một cách ổn định và toàn diện.
Mạng IPv6 là một hạ tầng nền tảng cho chuyển đổi số quốc gia, phát triển Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Việt Nam và nhiều nước trên thế giới đang chuyển đổi từ địa chỉ Internet IPv4 sang thế hệ mới IPv6 để đáp ứng nhu cầu triển khai các dịch vụ mới, chất lượng cao như Internet vạn vật, đô thị thông minh, điện toán đám mây và các mạng viễn thông thế hệ mới 5G, 6G...
Kể từ năm 2021 cho đến nay, nhịp tăng trưởng về tỷ lệ sử dụng IPv6 đã luôn được giữ và Việt Nam thường xuyên có tên trong nhóm các quốc gia tiêu biểu trong chuyển đổi sang IPv6. Số liệu của Trung tâm Internet Việt Nam – VNNIC cho thấy, tính đến cuối tháng 10/2025, tỷ lệ sử dụng IPv6 của Việt Nam là 65%, đứng thứ hai khu vực ASEAN và thứ 7 toàn cầu.
Với trung tâm dữ liệu, dịch vụ cloud và nội dung số, chương trình yêu cầu các doanh nghiệp nâng cấp hạ tầng, cung cấp dịch vụ IPv6 mặc định cho toàn bộ khách hàng. Các gói dịch vụ mới, sản phẩm, ứng dụng, điểm kết nối (node) sẽ được triển khai mặc định IPv6, tiến tới thí điểm và nhân rộng mô hình IPv6 only trên phạm vi toàn quốc.
Ở cấp cơ quan nhà nước và địa phương, các hệ thống mạng, trung tâm dữ liệu, phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin sẽ được quy hoạch, nâng cấp đồng bộ để hỗ trợ IPv6. Các mô hình triển khai IPv6 only cho cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp sẽ được xây dựng, thí điểm và nhân rộng, hướng tới 100% cơ quan nhà nước sử dụng IPv6 only vào năm 2030.
Nghiên cứu, phát triển nền tảng dùng chung, tiêu chuẩn và ứng dụng mới cho công nghệ IPv6 only, phục vụ Internet thế hệ mới và Internet công nghiệp, Việt Nam sẽ tham gia xây dựng các tiêu chuẩn và nghị quyết quốc tế về IPv6 only, thúc đẩy hợp tác và công nhận lẫn nhau trong triển khai, đảm bảo hạ tầng số quốc gia hòa nhịp với sự phát triển toàn cầu.
Địa chỉ Internet (IP) là tham số định danh các thiết bị tham gia hoạt động Internet. Phiên bản đầu tiên được sử dụng từ thời điểm khởi đầu của Internet là IPv4. Internet, nền tảng của kỷ nguyên số tăng trưởng bùng nổ trong vài thập kỷ qua dẫn đến cạn kiệt địa chỉ IPv4. Trong bối cảnh đó, IPv6 - giao thức Internet thế hệ mới là giải pháp tất yếu, mở ra một kỷ nguyên mới với số lượng kết nối không giới hạn.
Chuyển đổi toàn bộ mạng Internet trên toàn thế giới sang thế hệ mới IPv6 chính thức diễn ra từ ngày World IPv6 day (8/6/2011), sau đó là World IPv6 Launch (6/6/2012). Tháng 11/2016, Ủy ban kiến trúc Internet (Internet Architecture Board - IAB) công bố ngừng phát triển các tiêu chuẩn hỗ trợ IPv4 để tập trung phát triển các giao thức hoạt động với IPv6. Tại Việt Nam, địa chỉ IPv6 được Trung tâm Internet Việt Nam - cơ quan quản lý tài nguyên Internet tại Việt Nam (Bộ Thông tin và Truyền thông nay là Bộ Khoa học và Công nghệ) lần đầu giới thiệu vào năm 2004.
IPv6 only là xu thế tất yếu, để phát triển Internet vạn vật, Internet công nghiệp cùng với việc triển khai 5G/6G, trí tuệ nhân tạo, các công nghệ mới… Kể từ năm 2021 cho đến nay, nhịp tăng trưởng về tỷ lệ sử dụng IPv6 luôn được giữ và Việt Nam thường xuyên có tên trong nhóm các quốc gia tiêu biểu trong chuyển đổi sang IPv6. Theo số liệu của Trung tâm Internet Việt Nam, đến cuối tháng 10/2025, tỷ lệ sử dụng IPv6 của Việt Nam là 65%, đứng thứ hai khu vực ASEAN và thứ 7 toàn cầu.
Hoàng Vân (TTXVN)