Ấn Độ vươn lên vị trí thứ 2 toàn cầu về thị trường máy lạnh

5 giờ trướcBài gốc

Theo Nikkei Asia, năm 2024, Ấn Độ chính thức vượt qua Nhật Bản để trở thành thị trường máy điều hòa không khí (AC) lớn thứ hai thế giới, với tổng nhu cầu lên tới 11,94 triệu bộ, trong khi Nhật Bản chỉ đạt 10,18 triệu bộ, theo số liệu công bố của Hiệp hội ngành công nghiệp làm lạnh và điều hòa không khí Nhật Bản (JRAIA).

Trung Quốc tiếp tục dẫn đầu với 47,44 triệu đơn vị bán ra trong năm 2023, chiếm khoảng 1/3 tổng tiêu thụ toàn cầu.

Máy điều hòa không khí dân dụng Daikin được trưng bày tại một cửa hàng ở Ấn Độ - Ảnh: Nikkei

Tăng trưởng bùng nổ sau đại dịch

Chỉ năm 2019, Ấn Độ tiêu thụ 5,87 triệu bộ điều hòa, nghĩa là chưa bằng một nửa quy mô thị trường Nhật Bản. Năm 2020, doanh số AC ở Ấn Độ sụt giảm do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, song từ năm 2021, mức tiêu thụ đã phục hồi mạnh mẽ, tăng trưởng đều đặn qua từng năm. Đến năm 2024, con số gần chạm mốc 12 triệu, thể hiện tốc độ mở rộng vượt bậc, tương đương gấp đôi chỉ trong vòng 5 năm.

Nhiều yếu tố cùng hội tụ đã kéo Ấn Độ vươn lên vị trí thứ hai thế giới. Trước hết, khí hậu nhiệt đới khắc nghiệt của Ấn Độ, nhiều khu vực nhiệt độ đã vượt ngưỡng 50°C trong những năm gần đây, đã biến điều hòa từ mặt hàng xa xỉ thành thiết yếu. Trong quá khứ, chỉ những hộ gia đình khá giả mới đầu tư máy lạnh, nhưng giờ đây, tầng lớp trung lưu mở rộng và nhận thức về tiện nghi, an toàn sức khỏe đã thúc đẩy nhu cầu tăng mạnh.

Theo Ngân hàng thế giới, tính đến năm 2023, GDP bình quân đầu người danh nghĩa của Ấn Độ đạt 2.480 USD, tăng 22% so với 2019. Mức thu nhập này vẫn chỉ bằng khoảng 1/10 so với Nhật Bản, đồng thời tồn tại sự chênh lệch đáng kể giữa thành thị và nông thôn. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng khi GDP bình quân vượt ngưỡng 3.000 USD, nhiều hộ gia đình sẽ lần đầu tiên có thể mua điều hòa để phục vụ nhu cầu cơ bản.

Hiện nay, tỷ lệ hộ gia đình sở hữu điều hòa tại Ấn Độ mới vào khoảng 7%, con số còn rất thấp so với các nước phát triển. Daikin Industries, nhà sản xuất điều hòa Nhật Bản, dự báo tỷ lệ này sẽ lên 12% trong vài năm tới. Sự chuyển dịch từ điều hòa xa xỉ sang điều hòa thiết yếu mở ra thị trường khổng lồ, thu hút đầu tư và mở rộng công suất, với triển vọng hàng trăm triệu bộ máy được bán ra trong thập niên tới.

Mở rộng công suất, đổ bộ “Make in India”

Nhận thấy tiềm năng khổng lồ, Daikin đã và đang mở rộng sản xuất tại Ấn Độ. Theo kế hoạch, nhà sản xuất này sẽ hoàn tất nhà máy thứ ba vào năm 2030, nâng tổng công suất từ 3 triệu lên 5 - 7 triệu bộ mỗi năm. Doanh thu hợp nhất của Daikin trong năm tài khóa (kết thúc vào tháng 3.2025) đạt 4,75 nghìn tỉ yên (32,6 tỉ USD), tăng 8% so với năm trước; trong đó, thị trường Ấn Độ đóng góp mức tăng trưởng doanh thu 26% tính theo nội tệ địa phương.

Đối thủ Mitsubishi Electric cũng không đứng ngoài cuộc. Hãng đang xây dựng nhà máy trị giá 26,7 tỉ yên tại Ấn Độ, với công suất 300.000 bộ điều hòa mỗi năm. Các nhà sản xuất trong nước như Blue Star có kế hoạch nâng công suất thêm 30%, đạt 1,8 triệu bộ. Sự vào cuộc đồng loạt của các thương hiệu Nhật và Ấn thể hiện tham vọng “Make in India” trong ngành điện lạnh.

Trước đây, gần 40% điều hòa bán tại Ấn Độ là hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Tuy nhiên, với chính sách “Make in India” và các biện pháp kiểm soát nhập khẩu, tỷ lệ này giảm mạnh. Quan lý của Daikin khu vực Ấn Độ và châu Phi, ông Kanwal Jeet Jawa, cho biết: “Sự hiện diện của các thương hiệu Trung Quốc đã rút bớt đáng kể khi các quy định nhập khẩu siết chặt”. Điều này tạo điều kiện cho các hãng nội địa và Nhật Bản đẩy mạnh sản xuất ngay trong nước, giảm áp lực ngoại tệ và rủi ro chuỗi cung ứng.

Sự bùng nổ thị trường điều hòa không chỉ mở rộng ngành điện lạnh, mà còn kéo theo tăng trưởng ngành thép (thép tấm dàn nóng), nhựa (vỏ dàn lạnh), quạt gió, nhôm (khung dàn nóng), và cả logistic để vận chuyển, hệ thống năng lượng ổn định cho khu công nghiệp.

Hơn thế, khi điều hòa trở nên phổ biến, nhu cầu năng lượng tăng vọt buộc Ấn Độ đẩy nhanh phát triển điện tái tạo và cơ sở hạ tầng lưới điện. Nhiều bang khuyến khích dùng điều hòa hiệu suất cao nhãn năng lượng 5 sao, đồng thời triển khai các chương trình trợ giá để giảm áp lực chi phí điện cho hộ nghèo.

Việc Ấn Độ vượt qua Nhật Bản để trở thành thị trường AC lớn thứ hai thế giới là minh chứng sinh động cho “điểm bùng tỏa” giữa thu nhập trung bình, diễn biến khí hậu và chính sách công. Nó cũng cho thấy xu hướng quốc gia sản xuất nội địa, giảm nhập khẩu, và tập trung phát triển chuỗi cung ứng bền vững.

Nhưng song song với cơ hội, thách thức vẫn còn đó. Cần đảm bảo nguồn điện ổn định, khuyến khích điều hòa tiết kiệm năng lượng, xử lý khí HFC và rác thải sản phẩm. Nhà nước và doanh nghiệp phải phối hợp chặt chẽ để biến thị trường điều hòa bùng nổ thành bước ngoặt cho nền kinh tế xanh và hiện đại.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/an-do-vuon-len-vi-tri-thu-2-toan-cau-ve-thi-truong-may-lanh-233943.html