Bà H.T.V (85 tuổi, Hà Nội) được đưa vào một bệnh viện ở phường Từ Liêm (Hà Nội) cấp cứu trong tình trạng đau bụng dữ dội, sốt cao kéo dài suốt một tuần.
Trước đó, bà thường xuyên cảm thấy đầy tức vùng thượng vị, ăn kém và mệt mỏi nhưng nghĩ chỉ là rối loạn tiêu hóa nhẹ. Khi cơn đau tăng dần không thuyên giảm, gia đình mới vội vàng đưa bà đến bệnh viện để thăm khám.
Tại khoa Tiêu hóa, các bác sĩ tiến hành nội soi dạ dày và phát hiện một khối bã thức ăn khổng lồ kích thước 10 x 15cm nằm gần như trọn trong dạ dày của bệnh nhân. Khối bã rất cứng, đặc quánh, xung quanh là nhiều ổ viêm và loét rộng khoảng 2cm, gây chèn ép khiến dạ dày hoạt động kém, dẫn đến đau bụng kéo dài và sốt.
Tuy nhiên, nếu bác sĩ phẫu thuật mở sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ do bệnh nhân cao tuổi, thể trạng yếu, vì vậy, ê-kíp đã hội chẩn và lựa chọn phương pháp can thiệp qua nội soi ít xâm lấn hơn. Mục tiêu của ca can thiệp là phá vỡ khối bã, làm nhỏ từng mảnh để lấy ra ngoài mà không gây tổn thương niêm mạc.
Quả hồng chứa nhiều tanin và pectin, nhất là ở vỏ. Ảnh: P.Thúy.
Trong suốt hơn một giờ làm việc tỉ mỉ, các bác sĩ sử dụng năng lượng laser để phá lớp vỏ cứng bên ngoài khối bã. Sau đó, dùng dao chuyên dụng cắt phần lõi thành nhiều mảnh nhỏ và lần lượt gắp ra bằng rọ lấy dị vật.
Sau can thiệp, sức khỏe bệnh nhân cải thiện nhanh chóng. Bà H.T.V hết đau, ăn uống tốt hơn và chỉ sau một ngày được theo dõi đã đủ điều kiện xuất viện. Kết quả này cho thấy việc xử lý đúng thời điểm giúp người bệnh tránh được biến chứng nguy hiểm như thủng dạ dày, xuất huyết tiêu hóa hoặc tắc ruột.
Theo Thạc sĩ, bác sĩ Lê Dương Tiến – người trực tiếp tham gia ca can thiệp, khối bã thức ăn (bezoar) thường hình thành từ sự tích tụ của các chất khó tiêu như chất xơ già, tanin hoặc pectin. Trong đó, quả hồng – đặc sản mùa thu – là thực phẩm dễ gây tạo bã nhất vì chứa lượng tanin và pectin cao, đặc biệt ở phần vỏ. Khi ăn hồng lúc đói hoặc ăn số lượng lớn trong thời gian dài, các chất này sẽ kết hợp với axit dạ dày tạo thành khối cứng, không thể tiêu hóa, lâu dần gây tắc nghẽn.
Ở người cao tuổi, nguy cơ càng cao hơn vì khả năng nhai, tiết nước bọt và nhu động ruột đều giảm. Bác sĩ Tiến cho biết, việc ăn hồng ngâm mỗi ngày và ăn liên tục trong nhiều tuần, dẫn tới tích tụ dần dần thành khối bã lớn.
Hồng là trái cây ngon, giàu dinh dưỡng. Tuy nhiên, một số nhóm đối tượng không nên hoặc cần hạn chế ăn hồng, gồm: Người bị hạ huyết áp (vì axít galic và tannic trong hồng có thể làm huyết áp giảm thêm); người có bệnh lý tiêu hóa, từng cắt một phần dạ dày; người cao tuổi có nhu động ruột yếu; trẻ nhỏ có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Ngay cả người bình thường cũng không nên ăn quá nhiều, không nên ăn khi đói và cần nhai kỹ để giảm nguy cơ tạo bã.
Ngoài ra, một số trường hợp hiếm có thể bị dị ứng với quả hồng. Khi xuất hiện phát ban, ngứa hay khó chịu sau khi ăn, người dân nên ngừng sử dụng và kiểm tra y tế.
Phương Thúy