Chuyến thăm cấp Nhà nước lần thứ hai của Tổng thống Mỹ Donald Trump tới Anh, cùng các thỏa thuận thương mại được công bố trước chuyến đi, không chỉ được coi là thắng lợi cho chính phủ Anh trong bối cảnh khó khăn mà còn là cú hích cần thiết cho niềm tin kinh tế.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phu nhân Melania Trump tại sân bay London Stansted, Anh, ngày 16/9/2025. Ảnh: Bloomberg/Getty
Theo đó, các tập đoàn lớn như BlackRock, Alphabet và Blackstone sẽ ký kết nhiều thỏa thuận với London, mở đường cho các khoản đầu tư hàng tỷ USD vào Anh. Một loạt hợp đồng trong lĩnh vực năng lượng, bao gồm cả hạt nhân, cũng đã được công bố. London gọi đây là “thời kỳ hoàng kim” cho các mối quan hệ đối tác năng lượng mới.
Những khoản đầu tư này, theo kỳ vọng của Anh, không chỉ tạo việc làm, thúc đẩy tăng trưởng và tăng cường hợp tác với đồng minh Mỹ, mà còn là “lá phiếu tín nhiệm” đối với nền kinh tế Anh. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Thủ tướng Keir Starmer và chính phủ của ông đang bị chỉ trích vì chính sách tăng thuế làm suy giảm niềm tin kinh doanh.
Trong bối cảnh đó, Chính phủ Anh coi chuyến thăm của Tổng thống Trump là cơ hội để củng cố và làm sâu sắc thêm “mối quan hệ đặc biệt” giữa hai nước. Thủ tướng Starmer kỳ vọng việc thể hiện sự gắn kết xuyên Đại Tây Dương sẽ giúp London không chỉ thu hút thêm đầu tư, mà còn khẳng định vai trò của Anh trong quan hệ với Washington.
Ngoài các thỏa thuận thương mại, Anh còn đặt nhiều kỳ vọng khác vào chuyến công du của Tổng thống Trump, khi nước này trải thảm đỏ đón nhà lãnh đạo Mỹ và Đệ nhất phu nhân Melania.
Một thỏa thuận thương mại tốt hơn
Anh vốn tự hào về “quan hệ đặc biệt” với Mỹ, đặc biệt khi trở thành quốc gia đầu tiên ký một thỏa thuận thương mại – hay còn gọi là “thỏa thuận thịnh vượng kinh tế” – với chính quyền Tổng thống Trump hồi tháng 5, trong khi nhiều đồng minh khác vẫn loay hoay đàm phán.
Theo thỏa thuận ban đầu, Anh được hưởng mức thuế cơ bản 10% đối với hàng hóa, trong đó thép và nhôm xuất khẩu sang Mỹ chịu thuế 25%, thấp hơn nhiều so với mức 50% mà các nước khác phải gánh chịu.
Trong cuộc gặp dự kiến tại dinh thự Chequers ngày 18/9, hai nhà lãnh đạo sẽ bàn thảo về việc đưa các cam kết trong thỏa thuận này thành hiện thực.
Trả lời báo chí trước khi rời Washington, ông Trump cho biết: “Chúng tôi đã ký một thỏa thuận rất tốt và tôi sẵn sàng giúp chỉnh thêm. Phía Anh muốn có thỏa thuận tốt hơn một chút và chúng tôi sẽ thảo luận”.
Ông Anthony Gardner, Đại sứ Mỹ tại EU dưới thời Tổng thống Barack Obama, nhận định đây là cơ hội để hoàn tất các thỏa thuận sơ bộ. Ông nhấn mạnh: “Anh là điểm đến đầu tư tuyệt vời. Sẽ có nhiều thông báo quan trọng, không chỉ từ các tập đoàn tài chính mà còn nhiều lĩnh vực khác. Tuy nhiên, một mục tiêu then chốt là thúc đẩy tiến trình của thỏa thuận thương mại Mỹ - Anh, vốn vẫn chưa hoàn chỉnh”.
Đưa thuế thép và nhôm về 0%
Một trong những điểm nóng trong thỏa thuận thương mại là vấn đề thuế thép và nhôm. Chính phủ Anh mong muốn mức thuế 25% hiện nay được giảm về 0% nhằm bảo vệ ngành công nghiệp thép trong nước vốn đang lao đao.
Năm 2024, Mỹ chiếm khoảng 7% tổng kim ngạch xuất khẩu thép của Anh, tương đương 505 triệu USD. Theo UK Steel, phần lớn thép xuất khẩu sang Mỹ là sản phẩm chuyên dụng, giá trị cao, không cạnh tranh trực tiếp với sản phẩm nội địa của Mỹ.
Tuy nhiên, hy vọng này có thể không thành hiện thực. Truyền thông Anh ngày 17/9 đưa tin thỏa thuận xóa bỏ thuế quan đối với thép Anh xuất khẩu sang Mỹ đã bị đình chỉ vô thời hạn.
Củng cố niềm tin
Một mục tiêu quan trọng khác của London là tìm kiếm cú hích niềm tin từ chuyến thăm của ông Trump. Các thỏa thuận thương mại và đầu tư lớn được kỳ vọng giúp cải thiện tinh thần không chỉ với cộng đồng doanh nghiệp mà cả trong nội bộ lãnh đạo Công đảng.
Trong nước, Thủ tướng Keir Starmer đang chịu nhiều sức ép. Chỉ trong 2 tuần qua, Phó Thủ tướng Angela Rayner đã phải từ chức vì bê bối thuế nhà đất, kéo theo một cuộc cải tổ nội các lớn. Cùng lúc, ông Starmer buộc phải sa thải Đại sứ Anh tại Mỹ Peter Mandelson vì mối quan hệ với tỷ phú Jeffrey Epstein.
Chuyên gia rủi ro địa chính trị Lindsay Newman (tạp chí GZERO) cho rằng: “Đây là thời điểm thuận lợi để hai bên thể hiện sự đoàn kết, nhấn mạnh rằng quan hệ xuyên Đại Tây Dương vẫn bền chặt, vẫn sôi động và hai nước tiếp tục là những nhân tố quan trọng trên trường quốc tế”.
Đáng chú ý, chuyến thăm này cũng đã đem lại một bước tiến mới về công nghệ khi Anh và Mỹ ký kết thỏa thuận hợp tác trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), máy tính lượng tử và năng lượng hạt nhân dân sự. Tập đoàn Microsoft cam kết đầu tư 42 tỷ USD vào Anh. London hy vọng hiệp định công nghệ này sẽ tạo nền tảng mới cho hợp tác song phương, bên cạnh thương mại và quốc phòng.
Về phía Mỹ, Bộ trưởng Thương mại Scott Bessent bày tỏ lạc quan trước chuyến đi, cho biết Tổng thống Trump mong chờ được Vua Charles III tiếp đón tại lâu đài Windsor ngày 17/9 (theo giờ địa phương).
“Ông ấy là lãnh đạo duy nhất từng có hai chuyến thăm cấp Nhà nước tới Anh. Những ngày ở Anh sẽ là khoảng thời gian tuyệt vời và rất đặc biệt”, ông Bessent nhấn mạnh.
Hoàng Phạm/VOV.VN Theo CNBC News, Reuters