Ukraine và các đối tác châu Âu đang chuẩn bị hoàn thiện một gói văn kiện để tham vấn Mỹ trong nỗ lực thúc đẩy một kế hoạch hòa bình nhằm chấm dứt xung đột với Nga.
Thông tin này được Tổng thống Volodymyr Zelensky đưa ra hôm thứ Ba, sau một chuỗi hoạt động ngoại giao liên tiếp với các nước châu Âu. Ông cho biết Kiev đã làm việc kỹ lưỡng với lãnh đạo Anh, Pháp và Đức tại London, nhằm thống nhất những nội dung mới nhất trước khi bàn giao cho Washington xem xét. Theo ông, các đề xuất chung của Ukraine và châu Âu đã đạt mức độ hoàn thiện cao hơn, giúp hai bên có cơ sở để sớm tiến tới những bước đi cụ thể.
Ukraine và các đối tác châu Âu đang chuẩn bị hoàn thiện một gói văn kiện để trình lên Mỹ trong nỗ lực thúc đẩy một kế hoạch hòa bình nhằm chấm dứt xung đột với Nga. Ảnh: Istock
Bối cảnh hiện nay cho thấy Kiev chịu sức ép đáng kể từ Mỹ trong việc tìm kiếm một giải pháp hòa bình nhanh chóng. Tuy nhiên, giới chức Ukraine vẫn phản đối kế hoạch được Mỹ hậu thuẫn hồi tháng trước, vì cho rằng văn kiện đó thiên về lợi ích của Nga. Trong quá trình thương lượng, Ukraine đặc biệt chú ý đến các đảm bảo an ninh dài hạn từ những đối tác chủ chốt nhằm ngăn chặn nguy cơ xung đột tái bùng phát sau khi đạt được thỏa thuận.
Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb cho biết các đồng minh đang phối hợp xây dựng ba văn kiện riêng biệt, gồm một khuôn khổ 20 điểm, một bộ đảm bảo an ninh và một kế hoạch tái thiết sau xung đột. Ông nhận định các bên hiện ở gần một thỏa thuận hòa bình hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ khi chiến sự bùng nổ. Nhận xét này được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục gây sức ép để ông Zelensky chấp nhận một thỏa thuận có thể bao gồm những nhượng bộ khó tránh. Theo ông, Nga đang nắm ưu thế trên chiến trường, buộc Ukraine phải cân nhắc thận trọng hơn khi tiến vào giai đoạn thương lượng.
Một số yêu cầu từ phía Nga, trong đó có việc Ukraine phải giao nộp toàn bộ vùng Donbas ở phía Đông, vẫn là điểm bất đồng lớn. Ông Zelensky nhiều lần bác bỏ đề xuất này, trong khi Moscow khẳng định đây là điều kiện thiết yếu trước khi xem xét ngừng chiến. Trong một cuộc phỏng vấn, ông Trump cho rằng ông Zelensky sẽ buộc phải tính toán để chấp nhận một số điều khoản nhằm tiến tới thỏa thuận. Ông nhấn mạnh quy mô và nguồn lực của Nga tạo ra sức ép lớn trong tiến trình đàm phán.
Trên diễn đàn Liên Hợp quốc, các nước tiếp tục nêu quan điểm khác nhau về hướng đi sắp tới. Phó Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Jennifer Locetta cho biết Washington đang nỗ lực thu hẹp khoảng cách giữa Moscow và Kiev, hướng tới một lệnh ngừng bắn bền vững và một thỏa thuận có thể giúp Ukraine duy trì chủ quyền, đồng thời tạo điều kiện để quốc gia này phục hồi trong tương lai. Bà nhấn mạnh Mỹ mong muốn thúc đẩy một tiến trình hòa bình được cả hai bên chấp thuận.
Về phía Nga, Đại sứ Vassily Nebenzia cho rằng các đề xuất của Moscow mang tính thực tế và nhằm tìm kiếm một giải pháp lâu dài. Ông nhận định những kế hoạch mới đưa ra cho Ukraine thường bất lợi hơn trước đây, đồng thời nhắc lại rằng Moscow sẽ theo đuổi các mục tiêu đã đặt ra bằng con đường quân sự hoặc ngoại giao, trong đó ưu tiên phương án đối thoại.
Tùng Lâm (Theo CNN, The New York Times)