Áp lực lãi suất

13 giờ trướcBài gốc

Mối lo ngại về lãi suất trở lại từ tháng 11 đến nay, đặc biệt là trong 2 tuần gần đây, lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng có xu hướng đi lên rõ rệt hơn.

Đáng chú ý mức lãi suất kịch trần 4,75%/năm cho các khoản tiền gửi dưới 6 tháng - mức giới hạn theo quy định của NHNN - đã bắt đầu xuất hiện dày đặc hơn. Thậm chí, một số nơi đã xuất hiện mức lãi suất lên tới 9%/năm cho các khoản tiền gửi lớn (chứng chỉ tiền gửi hoặc các sản phẩm đặc thù) để cạnh tranh.

TS Châu Đình Linh - Trường đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh nhận định, việc duy trì mặt bằng lãi suất cho vay thấp trong phần lớn năm 2025 đã tạo điều kiện cho tín dụng tăng trưởng mạnh, nhưng cũng làm nảy sinh sự mất cân đối cung - cầu vốn trong hệ thống, nhất là vào cuối năm, đẩy lãi suất tiết kiệm tăng.

Khoảng 20 ngân hàng đã tăng lãi suất huy động từ đầu tháng 11/2025, với mức tăng phổ biến từ 0,1 - 0,5 điểm phần trăm. Ảnh: Phạm Hùng

“Áp lực là sự chênh lệch đáng lo ngại giữa tốc độ tăng trưởng tín dụng và huy động vốn. Thứ hai, áp lực giải ngân đầu tư công. Thứ ba là sức ép tỷ giá. “Với những sức ép cùng lúc, áp lực thanh khoản ngân hàng năm nay so với mọi năm ở cường độ cao hơn” - TS Châu Đình Linh chia sẻ.

Lãi suất liên ngân hàng tại kỳ hạn qua đêm đã tăng vọt lên 7%/năm, cao nhất trong 3 năm. NHNN hỗ trợ thanh khoản thông qua thị trường mở ở mức cao. Thanh khoản hệ thống tiếp tục chịu áp lực, dù NHNN tiếp tục bơm ròng ở mức cao nhưng lãi suất trên thị trường liên ngân hàng vẫn ở mức cao.

Bên cạnh đó, tỷ giá USD/VND lại đang là một trong những yếu tố có ảnh hưởng đến xu hướng lãi suất. Tỷ giá USD/VND đã tăng khoảng 3,5% so với cuối năm 2024 và đang chịu nhiều áp lực trong tháng cuối cùng của năm nay.

Ngoài ra, giá vàng tăng cũng ảnh hưởng về mặt tâm lý và làm tăng nhu cầu nắm giữ đô la nhiều hơn. Hệ quả là khi giá các loại tài sản có tính tích trữ như vàng hay ngoại tệ tăng cao, người gửi tiền cũng đòi hỏi một mức lãi suất tiền gửi phải cao hơn để bù đắp chi phí cơ hội.

Hiện xu hướng tăng lãi suất huy động đã lan sang một số ngân hàng thuộc nhóm Big 4, cho thấy căng thẳng thanh khoản không còn tập trung ở nhóm ngân hàng nhỏ như giai đoạn trước.

Từ những phân tích này có thể thấy, dư địa giảm lãi suất huy động gần như không còn đang kéo theo một mối lo ngại lớn là lãi suất cho vay có thể tăng mạnh.

“Trong những tuần tới, NHNN có thể duy trì hoạt động bơm ròng để hỗ trợ thanh khoản trong bối cảnh nhu cầu vốn cuối năm tăng cao. Chúng tôi cho rằng việc NHNN nâng lãi suất trên thị trường mở nhiều khả năng sẽ được duy trì trong ngắn hạn nhằm ổn định cung - cầu cuối năm. Tuy nhiên, khi nền kinh tế còn yếu, chịu tác động từ bão lũ, môi trường thương mại toàn cầu thiếu ổn định và mục tiêu tăng trưởng 2026 vẫn đối mặt nhiều thách thức" - Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam nhận định.

Để đáp ứng nhu cầu thanh khoản, nhất là dịp cuối năm, mới đây, bên cạnh kênh cung ứng tiền qua kênh nghiệp vụ thị trường mở, NHNN đã triển khai nghiệp vụ giao dịch hoán đổi ngoại tệ với các tổ chức tín dụng để ổn định thị trường tiền tệ.

“Nhìn chung, các động thái tăng lãi suất OMO và triển khai hoán đổi đã phản ánh cách tiếp cận chủ động trong quản lý thanh khoản, nhằm làm mượt các biến động ngắn hạn của thị trường tiền tệ” - nhóm SSI đánh giá.

Maybank đưa ra dự báo NHNN sẽ không thay đổi lãi suất điều hành, nhưng mặt bằng lãi suất trên các thị trường khác có thể điều chỉnh. “NHNN vẫn duy trì chính sách nới lỏng mang tính hỗ trợ, sử dụng kết hợp các công cụ để bơm thanh khoản, đồng thời cân bằng tác động lên tỷ giá” - nhóm này bình luận.

Trong bối cảnh Chính phủ và NHNN vẫn yêu cầu hệ thống ngân hàng ổn định, thậm chí giảm lãi vay. Vì vậy, các ngân hàng phải nỗ lực hơn nữa tiết giảm chi phí và chấp nhận thu hẹp biên lợi nhuận. Bà Tạ Thanh Huyền - Giảng viên Học viện Ngân hàng và ông Nguyễn Quang Huy - Giám đốc điều hành, Khoa Tài chính Ngân hàng, Đại học Nguyễn Trãi đều khuyến nghị các ngân hàng cần giảm phụ thuộc vào thu nhập từ lãi vay, đa dạng hóa nguồn thu dịch vụ và tối ưu hóa vận hành để có dư địa ổn định lãi suất đầu ra.

Thảo Nguyên

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/ap-luc-lai-suat.934086.html