APEC 2027 và bài toán tăng tốc của đặc khu xanh Phú Quốc

7 giờ trướcBài gốc

Nhưng APEC không chỉ là câu chuyện của những công trình hiện đại hay những con số đầu tư. Câu hỏi lớn hơn, mang tính quyết định tương lai, là làm thế nào để sau APEC, Phú Quốc không chỉ “đẹp lên”, mà thực sự trở thành một đặc khu xanh, phát triển bền vững, đủ năng lực cạnh tranh quốc tế trong dài hạn?

APEC 2027 - đòn bẩy cho làn sóng phát triển toàn diện

Những ngày này, Phú Quốc không chỉ sôi động bởi mùa du lịch cuối năm mà còn bởi nhịp thi công khẩn trương trên khắp đảo. Tại hội thảo tổ chức gần đây tại Phú Quốc, PGS, TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam nhận định: “Phú Quốc đang bước vào một cuộc lột xác mang tính chiến lược. APEC 2027 không phải là một sự kiện đơn lẻ, mà là đòn bẩy định hình chân dung tương lai của đảo ngọc trong nhiều năm tới. Đây là cơ hội rất hiếm, nếu không tận dụng được thì sẽ khó có lần thứ hai”.

Lãnh đạo tỉnh An Giang kiểm tra tiến độ các công trình phục vụ APEC 2027 ở Phú Quốc. Ảnh: TÂY HỒ

Trên thực tế, đảo ngọc đã trải qua những bước ngoặt phát triển mạnh mẽ. Hơn một thập kỷ trước, Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc cùng các trục giao thông huyết mạch đã mở ra làn sóng đầu tư đầu tiên, biến một vùng đất hoang sơ thành trung tâm du lịch nghỉ dưỡng hàng đầu Việt Nam. Nhưng làn sóng hiện nay hoàn toàn khác. Đây không còn là những dự án để “đánh thức tiềm năng”, mà là những bước đi chiến lược để tái cấu trúc toàn diện không gian phát triển, năng lực giao thông và chuẩn mực vận hành của một đặc khu hiện đại.

Việc mở rộng Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc là một ví dụ điển hình. Dự án hướng đến công suất 20 triệu lượt khách mỗi năm trong giai đoạn tới, với tầm nhìn dài hạn 50 triệu lượt khách vào năm 2050. Đây không chỉ là giải pháp cho bài toán quá tải hiện tại, mà còn là bước đi chiến lược để Phú Quốc kết nối sâu hơn với mạng lưới hàng không châu Á-Thái Bình Dương, thu hút các đường bay dài và dòng khách quốc tế chất lượng cao.

Phú Quốc với những đại công trình khi nhìn từ trên cao. Ảnh: TÂY HỒ

Hệ thống giao thông đô thị cũng đang được nâng cấp mạnh mẽ. Tuyến tàu điện đô thị nhẹ (LRT) dài gần 18km, do Tập đoàn Sun Group đầu tư, không chỉ kết nối sân bay, trung tâm hội nghị APEC và các tổ hợp du lịch lớn, mà còn định hình một mô hình giao thông công cộng xanh-hướng tiếp cận chiến lược giúp đảo ngọc tránh ùn tắc và ô nhiễm, trở thành mẫu hình cho các đô thị du lịch bền vững.

Rác thải- Nút thắt lớn nhất của đặc khu xanh

Nhìn bề ngoài, Phú Quốc đang bước vào thời kỳ “vàng son” của đầu tư. Tuy nhiên, lịch sử phát triển của nhiều thành phố từng đăng cai các sự kiện quốc tế lớn cũng cho thấy: Sự kiện chỉ là điểm khởi đầu, không phải đích đến. Nếu thiếu một chiến lược hậu sự kiện đủ sâu và đủ bền, những công trình hoành tráng có thể trở thành gánh nặng vận hành thay vì động lực phát triển. Tiến sĩ Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, từng nhận định: “APEC không phải là cuộc chơi ngắn hạn. Giá trị thật của APEC nằm ở khả năng tạo ra hệ sinh thái phát triển mới, thu hút đầu tư, đổi mới mô hình tăng trưởng và nâng tầm thương hiệu điểm đến”.

Vậy Phú Quốc phải làm gì?

Nhìn từ trên cao, đảo ngọc hôm nay là một đại công trường với các công trình hiện đại đang dần định hình. Nhưng phía sau bức tranh hạ tầng đầy hứa hẹn là một thách thức cấp bách: Môi trường, đặc biệt là bài toán rác thải. Theo thống kê, mỗi ngày Phú Quốc phát sinh hơn 200 tấn rác thải sinh hoạt, chưa kể rác từ du lịch, xây dựng và dịch vụ. Trong khi đó, năng lực thu gom và xử lý vẫn chưa theo kịp tốc độ đô thị hóa và tăng trưởng du lịch.

Ông Huỳnh Văn Định, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường đặc khu Phú Quốc, cho biết địa phương đang triển khai nhiều giải pháp, từ chiến dịch “Phú Quốc Environment Day” đến chương trình phân loại rác tại nguồn, với mục tiêu giảm 30% rác thải nhựa trước năm 2030. “Nhưng để theo kịp tốc độ phát triển, Phú Quốc cần những giải pháp căn cơ, đồng bộ hơn”, ông nhấn mạnh.

Phú Quốc với những đại công trình khi nhìn từ trên cao. Ảnh: TÂY HỒ

Với vị thế là một đô thị biển, đảo, nơi thiên nhiên chính là “vốn liếng” cốt lõi cho du lịch và chất lượng sống, việc rác thải tràn lan đang trở thành điểm nghẽn lớn nhất trong hành trình phát triển bền vững của Phú Quốc.

Theo Phó giáo sư, Tiến sĩ Huỳnh Văn Đà, Phó trưởng khoa Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Cần Thơ, môi trường phải được xem là nền tảng của du lịch cao cấp. “Nếu không đầu tư chiến lược cho hệ thống xử lý chất thải và bảo vệ hệ sinh thái, mọi lợi thế về thiên nhiên và hạ tầng đều có thể bị xói mòn”, ông cảnh báo. Theo Phó giáo sư, Tiến sĩ Huỳnh Văn Đà: “Muốn phát triển du lịch cao cấp và đô thị xanh, Phú Quốc phải coi môi trường là trụ cột, không phải phần việc phụ. Giải pháp không thể chỉ là xây thêm nhà máy xử lý, mà cần một hệ thống tổng thể từ phân loại rác tại nguồn, áp dụng công nghệ hiện đại, đến thay đổi hành vi của cộng đồng và du khách”.

Các chuyên gia đồng ý rằng, để trở thành một đặc khu xanh đúng nghĩa, Phú Quốc phải đồng thời quản lý chất thải rắn, xử lý nước thải, bảo tồn hệ sinh thái biển-rừng, ứng dụng năng lượng tái tạo và kiểm soát phương tiện gây ô nhiễm. Nếu không giải quyết được thách thức môi trường, các mục tiêu tăng trưởng chất lượng và thu hút đầu tư dài hạn sẽ rất khó đạt được...

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/kinh-te/cac-van-de/apec-2027-va-bai-toan-tang-toc-cua-dac-khu-xanh-phu-quoc-1018248