Ngày 25/10, tại Kuala Lumpur (Malaysia), đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM), các Hội nghị Hội đồng Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN (APSC), Hội đồng Điều phối ASEAN (ACC) và Hội nghị chung giữa Bộ trưởng Ngoại giao và Bộ trưởng Kinh tế ASEAN (AMM-AEM). Các hội nghị có sự tham dự của Bộ trưởng Ngoại giao/Trưởng đoàn các nước ASEAN, Timor-Leste và Tổng Thư ký ASEAN.
Được sự ủy quyền của Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung, Thứ trưởng Ngoại giao Đặng Hoàng Giang, Trưởng SOM ASEAN - Việt Nam, đã dẫn đầu Đoàn Việt Nam tham dự các hội nghị.
Tại các hội nghị, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã thảo luận và hoàn tất công tác chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN 47 và các hội nghị cấp cao giữa ASEAN với các đối tác, diễn ra từ ngày 26 đến 28/10. Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến động nhanh, phức tạp và chưa có tiền lệ, các Bộ trưởng nhất trí rằng loạt hội nghị cấp cao lần này là dịp quan trọng để ASEAN khẳng định đoàn kết, phát huy vai trò trung tâm, thúc đẩy nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN bao trùm và bền vững. Đồng thời, khối cũng sẽ tiếp tục mở rộng quan hệ với các đối tác nhằm củng cố sức mạnh tự cường, tăng cường tự chủ chiến lược và đóng góp thiết thực vào hòa bình, an ninh, phát triển của khu vực.
Các đại biểu dự Hội nghị chung giữa Bộ trưởng Ngoại giao và Bộ trưởng Kinh tế ASEAN chụp ảnh chung. Ảnh: Bộ Ngoại giao
Chúc mừng Timor-Leste chuẩn bị trở thành thành viên thứ 11 của ASEAN, các Bộ trưởng khẳng định sẽ tiếp tục hỗ trợ nước này hoàn thành các tiêu chí thành viên, hội nhập đầy đủ và hiệu quả vào các cơ chế hợp tác của ASEAN. Nhân dịp này, Bộ trưởng Ngoại giao Timor-Leste đã nộp lưu chiểu văn kiện gia nhập Hiến chương ASEAN và Hiệp ước Khu vực Đông Nam Á không vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), khẳng định cam kết tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc, mục tiêu và nghĩa vụ nêu trong Hiến chương và Hiệp ước, mở đường cho việc ASEAN chính thức kết nạp nước này vào ngày 26/10.
Về tiến trình xây dựng Cộng đồng, các nước nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện đồng bộ, hiệu quả các Kế hoạch Chiến lược nhằm hiện thực hóa các mục tiêu và ưu tiên trong Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, với trọng tâm là phát triển bao trùm, bền vững, tăng cường liên kết kinh tế và bảo đảm an sinh xã hội, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân.
Về hợp tác chính trị - an ninh, trên cơ sở kết quả và kinh nghiệm qua 10 năm triển khai Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN (APSC) 2025, các nước nhất trí đẩy mạnh triển khai Kế hoạch Chiến lược giai đoạn mới. Trước tình trạng tội phạm xuyên quốc gia, đặc biệt là tội phạm mạng và lừa đảo trực tuyến diễn biến phức tạp, các Bộ trưởng thống nhất ASEAN cần tăng cường hơn nữa hợp tác khu vực và quốc tế; hoan nghênh việc Việt Nam đăng cai Lễ mở ký Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng tại Hà Nội. Các nước cũng nhất trí ASEAN tiếp tục củng cố đoàn kết, phối hợp trong các vấn đề ảnh hưởng tới hòa bình, an ninh khu vực, trong đó có Biển Đông.
Nhân dịp này, các Bộ trưởng Ngoại giao đã chứng kiến việc Phần Lan ký văn kiện tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác (TAC), nâng tổng số quốc gia, tổ chức tham gia TAC lên 58.
Các đại biểu dự Hội nghị chung giữa Bộ trưởng Ngoại giao và Bộ trưởng Kinh tế ASEAN. Ảnh: Bộ Ngoại giao
Các Bộ trưởng hoan nghênh sáng kiến tổ chức Hội nghị chung Bộ trưởng Ngoại giao - Kinh tế ASEAN, nhất trí cần tiếp tục tăng cường phối hợp giữa kênh chính trị - ngoại giao và kênh kinh tế để ứng phó hiệu quả với các thách thức, biến động địa kinh tế và địa chính trị đang đan xen.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang chúc mừng nước Chủ tịch Malaysia đã dẫn dắt ASEAN đạt được nhiều kết quả quan trọng trong một năm có ý nghĩa bản lề. Ông khẳng định Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Malaysia và các nước thành viên ASEAN để thực hiện thành công các mục tiêu và ưu tiên đã đề ra.
Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, Thứ trưởng đề nghị ASEAN tiếp tục dành ưu tiên cao cho hợp tác duy trì hòa bình và ổn định khu vực. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của văn hóa đối thoại và hợp tác, cũng như việc kiên định các nguyên tắc và chuẩn mực ứng xử chung. Bên cạnh đó, ASEAN cần đẩy mạnh liên kết nội khối, khai thác hiệu quả các động lực tăng trưởng mới, đồng thời mở rộng hợp tác với các đối tác bên ngoài trên cơ sở cùng có lợi, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế và thương mại.
Về vấn đề Biển Đông, Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang đề nghị ASEAN giữ vững đoàn kết và lập trường nguyên tắc, phối hợp chặt chẽ để duy trì và thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, đồng thời bảo vệ luật pháp quốc tế tại khu vực trọng yếu này.
Trước đó, chiều 24/10, đã diễn ra Tham vấn không chính thức mở rộng cấp Bộ trưởng Ngoại giao về triển khai Đồng thuận 5 điểm của ASEAN đối với vấn đề Myanmar. Tại tham vấn, các nước đánh giá cao nỗ lực của nước Chủ tịch Malaysia và Đặc phái viên trong việc thúc đẩy đối thoại với các bên liên quan, đồng thời nhất trí rằng Đồng thuận 5 điểm tiếp tục là định hướng chính cho các nỗ lực của ASEAN trong xử lý vấn đề Myanmar thời gian tới.
Tùng Lâm