Thủ tướng Australia Anthony Albanese (ngồi bên phải) và người đồng cấp Papua New Guinea James Marape ký Hiệp ước Phòng thủ lẫn nhau tại Canberra, ngày 6/10. (Nguồn: X)
Ngày 6/10, tại Canberra, Thủ tướng Australia Anthony Albanese và người đồng cấp Papua New Guinea James Marape đã ký Hiệp ước Phòng thủ lẫn nhau, chính thức nâng quan hệ song phương lên tầm Liên minh.
Theo thông tin đăng tải trên trang web Thủ tướng Australia, đây là liên minh quân sự đầu tiên của Canberra trong hơn 70 năm, đồng thời là hiệp ước phòng thủ đầu tiên của Papua New Guinea với bất kỳ quốc gia nào. Theo thông cáo của chính phủ Australia, văn kiện sẽ có hiệu lực sau khi hai bên hoàn tất quy trình phê chuẩn nội bộ.
Hiệp ước mới phản ánh cam kết chung về hòa bình và ổn định tại khu vực Thái Bình Dương, đồng thời dựa trên nền tảng “tin cậy chiến lược sâu sắc và tôn trọng lẫn nhau” giữa hai nước. Theo nội dung hiệp ước, một cuộc tấn công vũ trang nhằm vào một bên sẽ bị coi là mối đe dọa đối với hòa bình và an ninh của cả hai và hai bên sẽ phối hợp hành động để đối phó với nguy cơ chung.
Văn kiện cũng nhấn mạnh nguyên tắc tôn trọng chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia láng giềng, khẳng định mục tiêu phòng thủ mang tính răn đe, không nhằm vào bên thứ ba.
Ngoài việc tăng cường hợp tác an ninh, hiệp ước còn mở đường cho việc hiện đại hóa và mở rộng quan hệ quốc phòng giữa hai nước, bao gồm khả năng tuyển dụng công dân của mỗi bên vào lực lượng vũ trang của nước kia.
Dự kiến, từ ngày 1/1/2026, những thường trú nhân tại Australia mang quốc tịch Papua New Guinea sẽ đủ điều kiện nộp đơn gia nhập Lực lượng quốc phòng Australia (ADF), bước đầu tiên trong kế hoạch thiết lập cơ chế tuyển dụng song phương. Hiệp ước cho phép tới 10.000 công dân Papua New Guinea phục vụ trong Lực lượng Phòng vệ Australia.
Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Anthony Albanese nhấn mạnh: “Việc ký kết Hiệp ước Phòng thủ lẫn nhau giữa Papua New Guinea và Australia là một cột mốc lịch sử đối với cả hai quốc gia. Hiệp ước này thể hiện mức độ tin cậy sâu sắc giữa hai nước trong toàn bộ quan hệ song phương".
Theo nhà lãnh đạo, liên minh Australia-Papua New Guinea được xây dựng qua nhiều thế hệ trên nền tảng niềm tin và cam kết bảo đảm Thái Bình Dương luôn hòa bình, ổn định và thịnh vượng.
"Bằng cách tiếp tục củng cố quan hệ an ninh trong khu vực, chúng ta cũng đang bảo vệ chính an ninh của mình", ông Albanese nhấn mạnh.
Hiệp ước được giới quan sát đánh giá là một bước tiến quan trọng trong chính sách “đặt Thái Bình Dương vào trung tâm chiến lược khu vực” của Canberra, đồng thời phản ánh xu hướng tăng cường liên kết an ninh giữa các quốc gia láng giềng nhằm ứng phó với những biến động địa chính trị ngày càng phức tạp ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Bảo Minh