Bà Rịa - Vũng Tàu: Có tranh luận về ngữ liệu đề Ngữ văn vào 10, GV nêu ý kiến

12 giờ trướcBài gốc

Ngày 5/6, kỳ thi tuyển sinh lớp 10 công lập tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu với hơn 13.600 thí sinh tham gia. Đây là kỳ thi tuyển sinh lớp 10 đầu tiên theo theo Chương trình 2018, trong đó ngữ liệu đề thi môn Ngữ văn không được lấy trong sách giáo khoa.

Kết thúc môn thi Ngữ văn, đề thi với ngữ liệu văn bản: “Có một đêm trăng” đã có nhiều ý kiến bàn luận xung quanh. Nhiều ý kiến cho rằng, ngữ liệu trích dẫn có nhiều từ ngữ ít sử dụng gây khó khăn cho học sinh lớp 9.

Ảnh chụp đề thi môn Ngữ Văn Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 công lập tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu

Cô giáo Nhiên An - giáo viên Ngữ văn ở Đồng Nai chia sẻ: “Tôi cũng bất ngờ với nhiều ý kiến trái chiều của dư luận về đề thi tuyển sinh lớp 10 công lập của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã sử dụng văn bản “Có một đêm trăng”.

Theo tôi, bài thơ “Có một đêm trăng” dùng làm ngữ liệu đề thi đã khơi gợi sự đồng cảm với trẻ em mưu sinh, thể hiện chiều sâu cảm xúc và thực tế cuộc sống. Đây là nội dung quan trọng trong giáo dục nói chung và dạy văn học nói riêng.

Ngữ liệu đề thi đã mở rộng vốn từ cho học sinh, trong bài thơ có những từ ít gặp, ít sử dụng trong cuộc sống. Việc tiếp xúc với những từ không thông dụng là cơ hội để học sinh làm quen với các lớp ngôn ngữ đa dạng, nhất là trong thơ ca – nơi sự tinh tế và giàu hình ảnh được ưu tiên.

Bài thơ “Có một đêm trăng” là thử thách vừa phải cho tư duy và cảm thụ. Đây là đề thi tuyển sinh, nên việc sử dụng ngữ liệu có tính hình tượng, không hoàn toàn đơn giản cũng giúp phân loại năng lực cảm thụ văn học của thí sinh, phân loại học sinh, giúp cho công tác tuyển sinh tốt hơn.

“Có một đêm trăng” có hình ảnh đẹp, đậm chất thơ, giàu nhân văn, sử dụng làm ngữ liệu đề thi chấp nhận được, thậm chí nên có. Tuy nhiên, đề thi cần xây dựng các câu hỏi hợp lý, tránh thiên về phân tích từ ngữ khó hiểu mà nên tập trung vào cảm nhận nhân văn, hình ảnh chính và ý nghĩa bao trùm của bài thơ”.

Cô giáo Nhiên An. Ảnh: NVCC

Nói về việc sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa cho đề thi môn Ngữ văn, cô giáo Nhiên An chia sẻ: “Cần có chú thích hoặc hướng dẫn rõ ràng nếu ngữ liệu có sử dụng từ không thông dụng hoặc mang tính địa phương; đề cần có chú thích (ví dụ “mâm xôi đậu”, “cặp vé số”…), hoặc câu hỏi kèm theo cần định hướng rõ nội dung để tránh học sinh hiểu sai.

Ngữ liệu có từ ngữ không thông dụng, nhưng phải đảm bảo tính phổ quát của cảm xúc – ai đọc cũng cảm được nỗi buồn, sự hy sinh, hoặc niềm hy vọng trong văn bản. Nếu ngôn ngữ quá “đặc thù” mà thiếu phổ quát, sẽ gây khó khăn cho học sinh, nên phải chọn ngữ liệu hết sức cẩn thận.

Ngữ liệu sử dụng trong đề thi phải không mang tính chất đánh đố học sinh vùng khác, miền khác. Vì vậy, việc lựa chọn văn bản cần cân bằng giữa tính đặc trưng và tính phổ quát”.

Cô Lưu Dung (bìa phải, hàng trước). Ảnh NVCC

Cô Lưu Dung - giáo viên dạy Ngữ văn ở tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết: “Ngữ liệu trong đề thi tuyển sinh lớp 10 năm nay của tỉnh thực hiện đúng theo yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã hướng dẫn, phải lấy ngoài sách giáo khoa.

Với văn bản “Có một đêm trăng”, để làm tốt bài thi đòi hỏi học sinh phải đọc kĩ, đặc biệt một số từ, câu khá lạ như (Trăng nhóng nhánh, trăng sáng suông tình cũng thế thôi, đan díu trên đường …), phải đặt trong cả câu và bài để hiểu.

Nói chung, tôi thấy ngữ liệu sử dụng cho đề thi hay, có thể phụ huynh, học sinh chưa nắm rõ tinh thần của chương trình 2018 nên có những ý kiến trái chiều”.

Một giáo viên dạy Ngữ Văn khác ở tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết: “Có ý kiến cho rằng văn bản “Có một đêm trăng” đưa vào làm ngữ liệu liệu đề thi cho học sinh lớp 9 chưa phù hợp.

Trong trường hợp văn bản “Có một đêm trăng” này, tác giả đang "sống" trong thế giới ngôn ngữ của riêng mình – rất độc đáo, rất cá tính, nhưng thế giới ấy khó chạm tới được học sinh lớp 9, đòi hỏi học sinh có thể tiếp cận, phân tích và cảm thụ trong thời gian giới hạn là không thực tế, quá sức với học sinh lớp 9.

Nhưng theo tôi, góc nhìn của một giáo viên đang và đã dạy Ngữ văn phổ thông, sử dụng văn bản “Có một đêm trăng” trong đề tuyển sinh lớp 10 công lập là chấp nhận được. Văn bản “Có một đêm trăng” có một số cụm từ ít thông dụng, nếu như người ra đề có giải thích rõ hơn để học sinh không hiểu lầm. Học sinh chưa biết thì có cơ hội mở rộng kiến thức thì đề thi “đẹp” hơn, vừa tuyển sinh vừa mang tính giáo dục.

Sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa để ra đề cũng là thử thách rất lớn với người ra đề, ai chưa trải qua chưa hiểu rõ áp lực nó như thế nào, nên cũng cần có cái nhìn thấu đáo, mang tính chuyên môn, tính xây dựng.

Năm đầu tiên tuyển sinh theo chương trình 20218, đề thi theo hướng đánh giá năng lực, có thể gây bất ngờ với phụ huynh là điều dễ hiểu".

Sơn Quang Huyến

Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/ba-ria-vung-tau-co-tranh-luan-ve-ngu-lieu-de-ngu-van-vao-10-gv-neu-y-kien-post251870.gd