Cây Gạo miếu Bà Cô. Ảnh: Báo Bắc Giang
Cây Gạo miếu Bà Cô với chiều cao vươn tới 27,5 mét, thân cây với đường kính 2,4 mét và một tán cây rộng lớn khoảng 300 mét vuông, là một kỳ quan thiên nhiên mà thiên nhiên đã ưu ái ban tặng cho đất Lãng Sơn. Đây không chỉ là một cây cổ thụ bình thường mà từ năm 2021, cây đã được Hội Sinh vật cảnh Việt nam trao tặng danh hiệu cây cổ thụ có giá trị lịch sử - văn hóa. Tới đầu năm 2025 cây đã được vinh danh là cây Di sản Việt Nam. Điều này không chỉ khẳng định giá trị sinh thái mà còn nâng tầm cây Gạo như một biểu tượng văn hóa của cả vùng miền. Cây Gạo đã trải qua hơn 200 năm lịch sử, như một cuốn sách trường tồn ghi lại những biến cố của đất trời, đời người.
Lãnh đạo Hội bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam trao Bằng công nhận cây di sản Việt Nam cho đại diện xã Lãng Sơn và thôn Tân Mỹ.
Mỗi độ tháng Ba về, khi hoa gạo bắt đầu nở, dòng người từ khắp nơi trên đất nước lại đổ về đây những. Họ tìm đến không chỉ để chiêm ngưỡng vẻ đẹp rực rỡ của cây Gạo, mà còn để cảm nhận những giá trị văn hóa, tâm linh mà cây đem lại. Hàng vạn kỷ niệm được ghi lại qua những bức ảnh bên gốc cây, nơi mà thiên nhiên hòa quyện với con người. Khi những cánh hoa gạo bay trong gió, chúng như những nụ cười tươi tắn, chào đón mùa xuân mới, chào đón những bước chân du khách.
Du khách thập phương đổ về thăm quan và chụp ảnh cùng cây Gạo
Ngay dưới chân gốc Gạo, miếu Bà Cô hiện lên như một góc nhỏ bình yên giữa guồng quay vội vã của cuộc sống. Ngôi miếu thờ Bà Cô không chỉ đơn thuần là một điểm dừng chân, mà còn là một phần linh hồn của người dân nơi đây.
Tương truyền, Bà Cô là tướng lĩnh của Anh hùng áo vải Hoàng Hoa Thám. Trong một lần đưa quân xuống bảo vệ khu Phủ Lạng Thương, bà bị giặc truy đuổi, bao vây. Không chấp nhận bị địch bắt, bà trẫm mình xuống sông Thương. Xác trôi dạt vào khu vực cây Gạo hiện nay và được nhân dân địa phương chôn cất. Tên miếu Bà Cô chính được hình thành từ tích đó.
Từ những ngày xa xưa, miếu Bà Cô trở thành nơi gửi gắm những ước vọng, nỗi niềm của người dân. Để rồi vào mùa hoa gạo nở, lễ hội tưởng nhớ Bà Cô lại được tổ chức, mang đến một không khí thiêng liêng, nơi mọi người tụ hội, cầu mong sức khỏe, bình an, và hạnh phúc. Lễ hội diễn ra trong tiếng nhạc, tiếng hát, và những điệu dân ca quan họ du dương đầy cảm xúc, kéo mọi người lại gần nhau hơn. Không khí của những ngày lễ hội, cùng với màu sắc rực rỡ của hoa gạo, tạo nên một bức tranh tươi đẹp về sinh khí mùa xuân, vừa tràn đầy sức sống vừa thắm đượm tình người.
Cây gạo không chỉ là một cây xanh đơn thuần; nó là minh chứng cho sự kiên cường của con người nơi đây, là biểu tượng của sức sống mãnh liệt, của sự dựa dẫm vào thiên nhiên. Thân cây vững vàng cũng như tâm hồn của người dân Lãng Sơn - bất khuất và đầy kiên định. Cảnh sắc nơi đây hòa quyện giữa thiên nhiên và văn hóa, tạo nên một bản hòa tấu hoàn hảo, nơi mà cây gạo trở thành trung tâm, như nhịp đập của tâm hồn quê hương.
Sự vinh danh cây Di sản Việt Nam không chỉ ghi nhận giá trị của cây gạo về mặt sinh thái mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của nó trong di sản văn hóa dân tộc. Cây Gạo Tân Mỹ thực sự xứng đáng là trái tim của quê hương, nơi mà mỗi bông hoa, mỗi tiếng hát đều thấm đượm tinh thần truyền thống và lịch sử. Câu chuyện của cây Gạo, của miếu Bà Cô, của lễ hội là câu chuyện của cả một dân tộc, kéo dài từ thế hệ này sang thế hệ khác, giúp chúng ta nhớ về cội nguồn và văn hóa dân tộc.
Mùa hoa Gạo đến không chỉ đơn thuần như một hiện tượng thiên nhiên, mà còn là dịp để mỗi người chúng ta dừng lại, cảm nhận vẻ đẹp của quê hương mình. Dưới bóng mát của cây Gạo cổ thụ, bên dòng sông Thương hiền hòa và trong không khí ấm áp của lễ hội, ta nhận ra rằng quê hương không chỉ là nơi sinh ra mà còn là nơi chúng ta lớn lên, yêu thương và ghi nhớ. Cây Gạo miếu Bà Cô ở Lãng Sơn, với sức sống mãnh liệt và niềm kiêu hãnh văn hóa, sẽ mãi luôn là biểu tượng của vẻ đẹp và tâm hồn người dân đất Bắc Giang, nơi lưu giữ cả một truyền thống văn hóa quý giá cho các thế hệ mai sau.
Trường Thịnh