Huyền thoại đầu tư Warren Buffett. (Ảnh: Getty Images).
Warren Buffett không chỉ là một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất thế giới mà ông còn có tài chia sẻ kiến thức và biến những chủ đề phức tạp thành phát biểu đáng nhớ, trở thành bài học tuyệt vời về lĩnh vực đầu tư.
Một trong những câu nói đặc biệt phù hợp với bối cảnh thị trường hiện nay của vị tỷ phú thông thái 95 tuổi là “Những gì người khôn làm lúc ban đầu, kẻ ngốc thường làm lúc cuối cùng”.
Đây là câu nói trong “The essays of Warren Buffett: Lessons for Corporate America”, cuốn sách tổng hợp những lá thư thường niên mà Buffett gửi đến các cổ đông của tập đoàn Berkshire Hathaway.
Câu nói là một phép ẩn dụ nhắc nhở mọi người về tác hại nếu vội vàng đầu tư vào những tài sản nóng sau khi giá tài sản đã tăng vọt. Đây là một xu hướng phổ biến trong những năm gần đây.
Không ai biết chính xác khi nào bong bóng tài sản tiếp theo sẽ vỡ, nhưng hoạt động đầu cơ vào các tài sản có mức định giá cao ngất ngưởng không thể kéo dài mãi mãi, tờ Investopedia nhấn mạnh.
Những nhà đầu tư sớm nhất có thể bán tài sản cho những kẻ đến sau để gặt hái lợi nhuận khổng lồ. Nhưng một khi tâm lý hoảng loạn bắt đầu xuất hiện, triển vọng lợi nhuận của những người bán muộn sẽ bốc hơi.
Ý nghĩa đằng sau câu nói
Với câu nói đó, về cơ bản Buffett muốn lưu ý rằng người khôn ngoan thường hành động sớm và kẻ ngốc sẽ hành động muộn.
Trong lĩnh vực đầu tư, người khôn ngoan là người tự nghiên cứu, mua cổ phiếu bị định giá thấp và kiên nhẫn nắm giữ cho đến khi thị trường nhận ra tiềm năng thực sự của chúng.
Ngược lại, kẻ ngốc nghếch lại đổ xô đầu tư sau khi thấy người khác đã kiếm lời từ đó. Mục tiêu của nhóm này là kiếm tiền nhanh chóng và dễ dàng, nhưng họ thường đến quá muộn để có thể đạt lợi nhuận tích cực.
Câu nói của Buffett liên quan đến tâm lý sợ hãi và tham lam, hai cảm xúc thường định hình cách mọi người đầu tư và dẫn đến những quyết định sai lầm. Đây cũng là hai cảm xúc phản ánh triết lý đầu tư của ông.
“Nhà hiền triết xứ Omaha” thường kiếm tiền bằng cách mua sớm cổ phiếu mà thị trường đánh giá thấp và giữ nguyên vị thế với niềm tin kiên định, thay vì chạy theo xu hướng và hy vọng sẽ nhanh chóng hưởng lợi từ đà tăng.
Những gì người khôn làm lúc ban đầu, kẻ ngốc thường làm lúc cuối cùng.
Warren Buffett, Chủ tịch kiêm CEO Berkshire Hathaway.
Ví dụ từ lịch sử Phố Wall
Nhận định của Buffett được thể hiện rõ trên thị trường. Dưới đây là một số cột mốc đáng chú ý có thể minh họa cho quan sát của ông:
Bong bóng dot-com
Vào giữa đến cuối những năm 1990, các nhà đầu tư bắt đầu nhận ra tiềm năng thay đổi thế giới của internet và rót tiền vào những công ty có vẻ sẽ sinh lời tốt nhưng định giá không phản ánh điều đó.
Đến cuối năm 1999, tất cả đều muốn đầu tư vào cổ phiếu internet và tiềm năng tăng trưởng dường như vô tận của chúng. Những kẻ ngốc đổ xô vào bất kỳ công ty nào trong lĩnh vực này, bất luận các yếu tố cơ bản hay giá cổ phiếu ra sao.
Cuối cùng, bong bong dot-com vỡ tung và hàng nghìn công ty công nghệ phải phá sản. Không ít nhà đầu tư cũng kiệt quệ khi bong bóng vỡ tan tành.
Cơn sốt tiền ảo
Thị trường tiền ảo đã trải qua nhiều thăng trầm. Những người đầu tư sớm, hoặc những người đến sau nhưng có nghiên cứu và giữ vững niềm tin trong giai đoạn biến động, nhìn chung đều gặt hái lợi nhuận.
Sau đó, những kẻ ngốc xuất hiện. Họ tham gia vào thị trường không phải vì bản thân họ hiểu giá trị của loại tài sản này, mà chỉ đơn giản vì họ thấy tiền ảo đang làm giàu cho những người khác.
Họ mua vào lúc thị trường đạt đỉnh và sau đó hoảng loạn bán tháo khi định giá của khoản đầu tư sụp đổ.
Tại sao triết lý của Buffett quan trọng trong bối cảnh hiện nay?
Các nhà đầu tư thường vội vàng chi tiền cho những tài sản mà họ không hiểu rõ, chỉ vì người khác đang làm giàu từ những tài sản đó. Và tiến bộ công nghệ đã khiến xu hướng này trở nên phổ biến hơn.
Với sự phát triển của internet, nhà đầu tư dễ bị cám dỗ mua vào các tài sản đã tăng giá trị. Hàng tá ứng dụng và nền tảng giao dịch cho phép họ mua bán ngay lập tức với mức giá cạnh tranh.
Ngoài ra, tâm lý FOMO cũng đang xuất hiện trên khắp các thị trường. Và không ít người đang đưa ra những lời khuyên mơ hồ về cách làm giàu nhanh chóng, lôi kéo nhà đầu tư vào cơn sốt đầu cơ.
Nhìn chung, khi huyền thoại Warren Buffett nói “Những gì người khôn làm lúc ban đầu, kẻ ngốc thường làm lúc cuối cùng”, ông đã chỉ ra những sai lầm của việc mù quáng chạy theo xu hướng.
Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ các nguyên tắc đầu tư cốt lõi của chính bản thân - gồm tự nghiên cứu, mua đáy bán đỉnh, kiên nhẫn và hiểu rằng đầu tư có thể sẽ mất thời gian để sinh lời.
Khả Nhân