Theo hồ sơ nghiên cứu khả thi giai đoạn 1 của dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, định hướng khai thác ban đầu là Long Thành sẽ tiếp nhận toàn bộ các chuyến bay quốc tế, bao gồm các đường bay dài trên 1.000 km, các chuyến do hãng lựa chọn, những chuyến bay mới mà Tân Sơn Nhất không thể tiếp nhận, cũng như các chuyến bay không theo lịch.
Trong khi đó, Tân Sơn Nhất sẽ tập trung khai thác các tàu bay code C như A321/320, B737… với các đường bay quốc tế ngắn dưới 1.000 km. Lộ trình phân công khai thác này sẽ được rà soát, điều chỉnh sau 5 năm vận hành.
Hiện ACV và đơn vị tư vấn kiến nghị phương án chuyển toàn bộ chuyến bay quốc tế thường lệ từ Tân Sơn Nhất sang Long Thành nhằm tối ưu hóa hiệu quả đầu tư và nâng cao năng lực khai thác.
Tuy nhiên, một số hãng hàng không vẫn bày tỏ ý kiến khác biệt, vì vậy Bộ Xây dựng yêu cầu các bên liên quan tiếp tục phân tích, đánh giá tác động để xác định phương án tối ưu.
Trước đó, ACV đã đề xuất hai kịch bản khai thác song song Long Thành và Tân Sơn Nhất kể từ năm 2026.
Theo phương án thứ nhất, Long Thành sẽ đảm nhận toàn bộ chuyến bay quốc tế, còn Tân Sơn Nhất chuyên phục vụ các đường bay nội địa.
Cách bố trí này giúp hình thành mô hình “trung tâm trung chuyển một điểm đến” cho khu vực phía Nam, tối ưu hóa nhân lực, thiết bị, giảm chi phí quản lý và mang lại trải nghiệm thuận tiện hơn cho hành khách quốc tế, đồng thời giải phóng toàn bộ công suất quốc tế khỏi Tân Sơn Nhất, giảm áp lực quá tải và tạo điều kiện để Long Thành cạnh tranh với các trung tâm hàng không lớn trong khu vực. Nhược điểm của phương án này là hành khách tại TP.HCM đi các chặng quốc tế ngắn sẽ phải di chuyển xa hơn đến Long Thành.
Phương án thứ hai giữ lại một phần chuyến bay quốc tế ngắn tại Tân Sơn Nhất, chiếm khoảng 20% tổng lưu lượng quốc tế, trong khi Long Thành tiếp nhận 80% còn lại và tập trung vào các chuyến đường dài.
Ảnh minh họa
Phương án này giúp tận dụng cơ sở vật chất hiện có của Tân Sơn Nhất, giảm áp lực cho Long Thành trong giai đoạn đầu và thuận tiện cho hành khách TP.HCM đi các chặng ngắn.
Tuy nhiên, việc duy trì hoạt động quốc tế ở cả hai sân bay làm tăng chi phí vận hành do phải duy trì lực lượng hải quan, kiểm dịch, an ninh… tại cả hai đầu mối, đồng thời gây phân mảnh hoạt động quốc tế, làm giảm sức cạnh tranh của Long Thành với vai trò trung tâm trung chuyển.
Theo phân tích của ACV, phương án này có thể khiến Long Thành mất tới 8,8% sản lượng khách quốc tế do hành khách trung chuyển sẽ lựa chọn các sân bay khác để tránh phải di chuyển giữa hai sân bay - bài học từng xảy ra tại Narita (Nhật Bản) và Heathrow (Anh).
Cảng hàng không quốc tế Long Thành, tọa lạc tại tỉnh Đồng Nai, là dự án sân bay lớn nhất cả nước, hiện đang triển khai giai đoạn 1 với công suất dự kiến 25 triệu hành khách và 1,2 triệu tấn hàng hóa mỗi năm.
Nhờ vị trí xa khu dân cư, Long Thành có thể khai thác 24/24 giờ, khắc phục tình trạng quá tải và giới hạn giờ bay đêm như tại Tân Sơn Nhất, qua đó mở ra cơ hội trở thành trung tâm hàng không quốc tế hàng đầu khu vực.
TH