Bảo vệ con bằng tình yêu và sự thấu hiểu trong thời đại số

3 giờ trướcBài gốc

Một buổi sinh hoạt của CLB Đại sứ An toàn mạng, trường THCS Luận Thành (Thanh Hóa)

Trao đổi với PV Báo Phụ nữ Việt Nam, bà Nguyễn Thị Hà, Quản lý Dự án "An Toàn Mạng" do World Vision International tại Việt Nam triển khai, khẳng định, thời gian qua hàng chục nghìn phụ huynh (chủ yếu là nông dân, công nhân, người dân tộc thiểu số) ở Thanh Hóa đã được trang bị kiến thức để thay đổi tư duy, trở thành người chủ động bảo vệ con trong thời đại số.

Bà Nguyễn Thị Hà, Quản lý Dự án "An Toàn Mạng" do World Vision International tại Việt Nam

- Theo bà, trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, trẻ em ngày nay được tiếp cận Internet từ rất sớm, điều này mang lại những cơ hội và thách thức gì?

Internet mang đến rất nhiều cơ hội học tập, kết nối và sáng tạo cho trẻ. Tuy nhiên, đi cùng với đó là không ít rủi ro - từ lừa đảo, bắt nạt trực tuyến, xâm hại tình dục, đến việc trẻ bị ảnh hưởng bởi các nội dung độc hại, sai lệch. Đáng lo ngại là nhiều em sử dụng thiết bị điện tử trước khi nhận thức đầy đủ về nguy hiểm, trong khi cha mẹ- người bảo vệ gần gũi nhất - lại chưa có đủ kiến thức và kỹ năng để đồng hành cùng con.

- Bà có thể chia sẻ những kết quả nổi bật sau 2 năm triển khai Dự án An Toàn Mạng tại Thanh Hóa?

Sau 2 năm triển khai tại 4 xã: Luận Thành, Tân Thành, Thường Xuân và Lương Sơn (Thanh Hóa), dự án đã tác động tích cực tới hơn 36.000 người, trong đó có hơn 10.200 trẻ em và 20.000 cha mẹ, người chăm sóc trẻ. Mục tiêu của dự án không chỉ là giúp trẻ có kỹ năng tự bảo vệ khi online, mà còn tạo dựng một hệ sinh thái an toàn, bền vững với sự tham gia của cha mẹ, nhà trường và cộng đồng.

- Cha mẹ được xem là "lá chắn" đầu tiên bảo vệ con trên không gian mạng, họ đã được hỗ trợ như thế nào?

Xác định cha mẹ là nhân tố then chốt, vòng tròn đầu tiên bảo vệ trẻ. Dự án đã tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo giúp 1.108 phụ huynh hiểu rõ hơn về các nguy cơ trực tuyến, học cách trao đổi, hướng dẫn và đồng hành cùng con khi sử dụng Internet.

Ngoài ra, 12 nhóm hỗ trợ cha mẹ và 22 nhóm sinh hoạt định kỳ với sự tham gia của 660 phụ huynh được thành lập tại các xã dự án. Đây là nơi các bậc cha mẹ chia sẻ kinh nghiệm, học cách xử lý khi con gặp rủi ro như bị bắt nạt, bị dụ dỗ chia sẻ thông tin cá nhân hoặc tiếp xúc với nội dung độc hại.

Các buổi truyền thanh tại địa phương cũng giúp 20.653 phụ huynh được tiếp cận kiến thức An Toàn Mạng. Nhiều cha mẹ cho biết họ đã thay đổi tư duy từ "kiểm soát con" sang "đồng hành cùng con" - khuyến khích con trao đổi thẳng thắn, cùng thiết lập quy tắc sử dụng Internet, và trở thành người bạn đáng tin cậy của con.

- Dự án có những hoạt động cụ thể nào dành cho trẻ em?

Chúng tôi phối hợp với Phòng Giáo dục huyện Thường Xuân và 6 trường THCS tổ chức các buổi truyền thông, tập huấn kỹ năng nhận biết và ứng phó với rủi ro trên mạng. 3,035 học sinh đã được trang bị kiến thức cơ bản về An Toàn Mạng, trong đó 158 em trở thành "Đại sứ an toàn trực tuyến".

Các em không chỉ học mà còn chủ động lan tỏa thông điệp tích cực đến bạn bè, cha mẹ và cộng đồng. Một số sáng kiến do chính các em đề xuất, như tổ chức đối thoại giữa trẻ em với cha mẹ và lãnh đạo địa phương đã tạo ra những cuộc trò chuyện cởi mở, giúp cha mẹ hiểu rõ hơn những thách thức con mình đang đối mặt.

- Ngoài việc hỗ trợ trực tiếp cho trẻ và phụ huynh, dự án còn hướng đến xây dựng hệ sinh thái bền vững, bà có thể chia sẻ cụ thể về nội dung này?

Để bảo vệ trẻ em hiệu quả, chúng ta cần sự vào cuộc của cả hệ thống. Dự án đã hợp tác với 187 đối tác ở cấp trường, xã nhằm củng cố mạng lưới bảo vệ trẻ em. Chúng tôi tập huấn cho cán bộ bảo vệ trẻ, giáo viên và nhóm cộng đồng về kỹ năng tư vấn, chuyển tuyến, báo cáo trường hợp trẻ bị ảnh hưởng.

Nhờ vậy, 465 trẻ gặp vấn đề trên không gian mạng hoặc có nguy cơ cao bị ảnh hưởng bởi các rủi ro trực tuyến đã được can thiệp, trong đó 4 em được hỗ trợ học nghề và đã tự lập cuộc sống.

Ngoài ra, các hoạt động hỗ trợ toàn diện về thể chất và tinh thần cũng được chú trọng khi 23 nhà tắm an toàn được xây dựng cho các hộ nghèo để tránh cho trẻ khỏi nguy cơ bị xâm hại, quay lén, phát tán hình ảnh nhạy cảm; 10 sân chơi tại trường học và cộng đồng giúp trẻ kết nối tích cực, tăng cường thể lực, giảm thời gian lệ thuộc vào thiết bị điện tử.

- Ở cấp quốc gia, dự án có góp phần vào việc thúc đẩy chính sách bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng?

Là một tổ chức hoạt động tích cực trong lĩnh vực bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, World VisionInternational tại Việt Nam đã thúc đẩy vai trò của các doanh nghiệp, đơn vị truyền thông, tổ chức xã hội và chuyên gia trong lĩnh vực này. Cụ thể, dự án An Toàn Mạng hỗ trợ Hiệp Hội An toàn thông tin trước đây (VNISA) thúc đẩy hoạt động của Câu lạc bộ Bảo vệ Trẻ em trên không gian mạng, nay thuộc Hiệp hội An ninh mạng; phối hợp với Hội truyền thông số Việt Nam (VDCA) xây dựng Mạng lưới Các Nhà Sáng tạo Nội dung Số cho Trẻ em. Dự án hỗ trợ các đơn vị tổ chức các hội thảo chuyên đề, tọa đàm, sự kiện truyền thông trong mạng lưới nhằm nâng cao nhận thức thành viên mạng lưới, công chúng, đồng thời tổ chức các các cuộc họp mạng lưới để thảo luận kế hoạch hành động chung và đưa ra các sáng kiến, khuyến nghị tới các cơ quan liên quan. Những nỗ lực này nhằm nâng cao năng lực, thúc đẩy vai trò của các doanh nghiệp, tổ chức và hợp tác đa ngành góp phần vào nỗ lực của chính phủ Việt Nam phủ thực hiện quyết định 830 - Chương trình bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh sáng tạo trên môi trường mạng.

- Theo bà, cha mẹ đóng vai trò thế nào trong việc bảo vệ con trên không gian mạng?

Như tôi đã trao đổi, cha mẹ là vòng tròn đầu tiên bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ từ mạng Internet. Do đó, họ cần hiểu biết và chủ động học hỏi để nắm được thông tin về thế giới số - nơi con mình đang lớn lên mỗi ngày; kết nối tình cảm, xây dựng mối quan hệ tin cậy với con, lắng nghe, trò chuyện, tôn trọng để con dám chia sẻ khi gặp vấn đề.

Các phụ huynh ở xã Thường Xuân (Thanh Hóa) học cách bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ từ mạng Internet.

Cuối cùng, cần đồng hành thay vì kiểm soát - cùng con đặt ra quy tắc sử dụng Internet, hướng dẫn con phân biệt đúng - sai, và dạy con cách nói "không" với những hành vi xâm hại, bạo lực trên không gian mạng và cả đời thực.

- Xin bà cho biết, liệu các hoạt động bảo vệ trẻ có còn được duy trì khi dự án kết thúc?

Tính bền vững luôn là ưu tiên của World Vision ngay từ khi bắt đầu triển khai các chương trình, và Dự án An Toàn Mạng cũng không ngoại lệ. Hai năm qua, chúng tôi tập trung xây dựng năng lực từ Ban Bảo vệ trẻ em cấp xã, ban giám hiệu, giáo viên đến cha mẹ và chính trẻ em. Đây là lực lượng nòng cốt sẽ tiếp tục vận hành các hoạt động bảo vệ trẻ sau khi dự án khép lại.

Cơ chế báo cáo - chuyển tuyến đã được củng cố; giáo viên và cán bộ bảo vệ trẻ em biết cách nhận diện, hỗ trợ và kết nối khi trẻ gặp rủi ro trực tuyến. Đồng thời, trong trường học, phòng tư vấn học đường được duy trì như một điểm hỗ trợ thường xuyên cho học sinh.

Ở cộng đồng, các nhóm cha mẹ được lồng ghép vào các mô hình sinh hoạt hiện có của xã và của World VisionInternational tại Việt Nam, giúp việc chia sẻ kiến thức và kỹ năng An Toàn Mạng trở thành hoạt động đều đặn.

Chúng tôi tin rằng khi gia đình - nhà trường - cộng đồng đều đã được trang bị kiến thức và kỹ năng, thì hệ thống bảo vệ trẻ em đặc biệt là bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng sẽ tiếp tục vận hành bền vững, ngay cả khi dự án đã kết thúc.

- Xin cảm ơn bà!

Dự án "An Toàn Mạng", được tài trợ bởi Quỹ Chấm dứt Bạo lực đối với Trẻ em - SafeOnline Fund, thông qua UNICEF và do Tổ chức World Vision Việt Nam triển khai giai đoạn 2023-2025.

An Huy (thực hiện)

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/bao-ve-con-bang-tinh-yeu-va-su-thau-hieu-trong-thoi-dai-so-20251117101741205.htm