Bảo vệ môi trường biển từ mỗi chuyến vươn khơi

6 giờ trướcBài gốc

Các loại rác thải được ngư dân thu gom đưa vào bờ. Ảnh: Diễm Phúc.

Ông Đào Xuân Thiện - Giám đốc Ban Quản lý Cảng cá Bình Định cho biết, mô hình thí điểm thu gom rác thải nhựa sinh hoạt trên tàu cá đưa vào bờ tại cảng cá Quy Nhơn đang được thực hiện thí điểm cho khoảng 200 tàu cá thường xuyên ra, vào Cảng cá Quy Nhơn, Cảng cá Đề Gi và Cảng cá Tam Quan. Mô hình này dựa trên 3 mắt xích chính: quản lý rác thải nhựa ngay trên tàu cá, thu gom và phân loại tại cảng cá, sau đó đưa đến cơ sở thu hồi và tái chế (MRF) - nơi xử lý rác thải theo mô hình kinh tế tuần hoàn.

Theo ông Thiện, các tàu tham gia mô hình được phát túi lưới chuyên dụng để thu gom rác thải nhựa. Khi xuất bến, các nhân viên tại cảng sẽ kiểm tra, thống kê đồ dùng sinh hoạt có khả năng tạo rác thải nhựa như chai nước, hộp thực phẩm, túi nylon. Trong quá trình đánh bắt, ngư dân và thuyền viên chủ động thu gom rác phát sinh và mang theo về bờ. Sau khi cập cảng, lực lượng thu gom chuyên trách sẽ tiếp nhận, phân loại, đóng gói và vận chuyển số rác này về cơ sở tái chế để xử lý đúng quy trình.

Tính đến nay, sau 2 năm triển khai, mô hình đã thu về khoảng 3.100kg rác thải các loại. Trong đó, gần 2.400kg là rác thải nhựa và khoảng 720kg là rác thải nhôm. So với trước đây, khi phần lớn rác thải trên tàu cá thường bị đổ trực tiếp xuống biển thì đây là một bước chuyển biến tích cực, góp phần bảo vệ môi trường biển và hệ sinh thái đại dương.

“Trước đây, việc xả rác thải xuống biển là khá phổ biến do thiếu nhận thức và công cụ thu gom. Việc ngư dân mang rác vào bờ là một thay đổi đáng ghi nhận, cho thấy trách nhiệm cộng đồng ngày càng được đề cao. Không chỉ là hành động bảo vệ môi trường, việc làm này còn góp phần lan tỏa nhận thức về tầm quan trọng của việc giữ gìn môi trường sống, không chỉ cho ngư dân mà còn với cả cộng đồng sống ven biển” - ông Thiện nhấn mạnh.

Mô hình này là một phần trong dự án “Nhân rộng các mô hình quản lý rác thải tổng hợp thông qua trao quyền cho khối lao động phi chính thức và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn” do Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) phối hợp với UBND TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định tổ chức thực hiện. Dự án hướng tới mục tiêu lâu dài là xây dựng hệ thống quản lý chất thải bền vững, đồng thời trao quyền cho lao động phi chính thức.

Sau hơn 4 năm triển khai, dự án đã đặt nền móng cho hàng loạt mô hình quản lý rác thải tại địa phương như xây dựng cơ sở thu hồi vật liệu (MRF), thúc đẩy phân loại rác tại nguồn, nâng cao nhận thức cộng đồng và lồng ghép kinh tế tuần hoàn vào các chương trình phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Ông Nguyễn Tự Công Hoàng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, đánh giá: “Kết quả bước đầu từ các mô hình thí điểm đã cho thấy nếu chính quyền chủ động, người dân đồng hành, các tổ chức quốc tế và doanh nghiệp cùng chung tay, thì các vấn đề môi trường vốn nan giải hoàn toàn có thể chuyển hóa thành cơ hội phát triển bền vững”.

Ông Hoàng cũng cho rằng, để mô hình phát huy hiệu quả lâu dài và có thể nhân rộng, các sở, ban, ngành trong tỉnh cần chủ động phối hợp với UNDP và các chuyên gia để tiếp tục đề xuất những giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương. Trong đó, cần đặc biệt chú trọng đến việc hoàn thiện hạ tầng xử lý chất thải, xây dựng cơ chế chính sách ưu đãi cho các mô hình phân loại rác tại nguồn, tái chế và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này. Đồng thời, hỗ trợ và tạo cơ hội việc làm ổn định cho lao động phi chính thức cũng cần được quan tâm đúng mức.

Ngoài ra, lãnh đạo tỉnh cũng đề nghị tiếp tục hợp tác với các tổ chức quốc tế như Đại sứ quán Na Uy, UNDP và các nhà khoa học trong nước để xây dựng cơ sở dữ liệu về rác thải nhựa, làm nền tảng cho việc hoàn thiện hệ thống pháp lý và phát triển mô hình quản lý rác thải tích hợp quy mô toàn tỉnh. Song song đó, cần đẩy mạnh giáo dục môi trường, nhất là trong trường học và cộng đồng ven biển, nhằm thay đổi thói quen tiêu dùng, giảm thiểu xả rác ra môi trường.

“Tôi tin rằng, những mô hình như hiện nay sẽ không dừng lại ở quy mô thí điểm mà sẽ tiếp tục lan tỏa sâu rộng. Qua đó, từng bước xây dựng hệ thống quản lý rác thải hiện đại, hiệu quả, đóng góp tích cực vào mục tiêu phát triển bền vững của tỉnh Bình Định cũng như Chiến lược quốc gia về môi trường đến năm 2030 và những năm tiếp theo” - ông Hoàng khẳng định.

Thùy Trang - Diễm Phúc

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/bao-ve-moi-truong-bien-tu-moi-chuyen-vuon-khoi-10308811.html