Lấn chiếm đất xây nhà rồi chống đối thi hành án
Vụ việc lấn chiếm, xây nhà trên đất người khác, xảy ra tại thôn Tạ Ngoại 2, xã An Hòa (huyện Vĩnh Bảo), nay là thôn Tạ Ngoại 2, xã Vĩnh Hòa (TP Hải Phòng) từ năm 2022 đến nay vẫn chưa được giải quyết.
Căn nhà 2 tầng (vùng khoanh đỏ) được tòa xác định xây dựng lấn chiếm một phần diện tích sang thửa đất liền kề, tại xã Vĩnh Hòa (TP Hải Phòng).
Liên quan vụ việc này, ngày 23/10, ông Đỗ Văn Chọn - Phó trưởng Thi hành án dân sự TP Hải Phòng đã ký công văn phản hồi báo Tiền Phong. Theo đó, vụ việc đã được TAND huyện Vĩnh Bảo ban hành bản án sơ thẩm ngày 8/2/2023 và TAND TP Hải Phòng ban hành bản án phúc thẩm ngày 16/9/2023.
Bản án phúc thẩm buộc ông Tô Văn Hoài phải phá dỡ các tài sản gắn liền với đất để trả lại vợ chồng ông Nguyễn Văn Hóa (cùng ở xã Vĩnh Hòa) diện tích đã lấn chiếm, xây móng nhà kiên cố đè lên. Đồng thời, trả tiền mặt hơn 11,8 triệu đồng các chi phí bồi thường thiệt hại...
Thi hành án dân sự Hải Phòng thông tin, ngay sau khi bản án có hiệu lực, chấp hành viên đã nhiều lần thực hiện giao các quyết định thi hành án cho các đương sự, phối hợp với UBND xã tổ chức giải quyết.
Tuy nhiên, hơn 2 năm nay, vụ việc chưa được thi hành án gây bức xúc, khiếu nại kéo dài, vợ chồng ông Hóa nhiều lần gửi đơn cầu cứu tới chính quyền các cấp thành phố Hải Phòng với mong muốn bản án được thực thi.
Thi hành án dân sự TP Hải Phòng lý giải, quá trình giải quyết, chấp hành viên gặp nhiều khó khăn. Cụ thể, không có khoảng không cần thiết để thực hiện việc cưỡng chế phá dỡ, vì phần cần phá dỡ nằm giữa 2 bức tường của hai ngôi nhà liền kế. Việc phá dỡ một phần móng, tường dài theo chiều dài ngôi nhà 2 tầng có thể gây đổ sập cả căn nhà.
Quá trình làm việc, gia đình ông Nguyễn Văn Hóa kiến nghị về việc tổ chức thi hành án, cưỡng chế phá dỡ một phần móng, tường nhà 2 tầng của gia đình ông Hoài theo bản án.
Còn gia đình ông Tô Văn Hoài không tự nguyện thi hành án, có thái độ chống đối, thách thức việc tổ chức thi hành án.
Tường nhà ông Nguyễn Văn Hóa bị nứt vỡ, nguy cơ đổ sập do bị hàng xóm lấn chiếm, xây dựng đè lên một phần diện tích.
"Bất lực" thi hành án
Cũng theo Thi hành án dân sự TP Hải Phòng, TAND huyện Vĩnh Bảo là cơ quan xét xử, ban hành bản án sơ thẩm hồi tháng 2/2023. Sau đó, tại cuộc họp liên ngành tòa án, kiểm sát huyện Vĩnh Bảo tháng 1/2024, cả hai cơ quan này đều nêu ý kiến đây là bản án không thể thi hành trên thực tế và đề nghị xem xét lại bản án phúc thẩm.
Hội đồng chấp hành viên cũng tổ chức họp ngày 29/2/2024 và thống nhất, việc phá dỡ một phần móng, tường kéo dài theo tường nhà có thể gây đổ sập căn nhà. Bản án không thể thi hành trên thực tế và có văn bản xin ý kiến chỉ đạo nghiệp vụ gửi Thi hành án dân sự thành phố Hải Phòng.
Tại các cuộc họp Hội đồng chấp hành viên, họp liên ngành vào tháng 5/2025 (lần 2), các cơ quan đề nghị xin ý kiến chỉ đạo nghiệp vụ để xem xét lại bản án phúc thẩm theo thủ tục Giám đốc thẩm.
Ông Nguyễn Văn Hóa nhiều lần cầu cứu tới chính quyền các cấp tại Hải Phòng vì hơn 2 năm qua, bản án không được thi hành, ảnh hưởng tới cuộc sống của gia đình.
Tháng 7/2025, Công ty CP Tư vấn Đầu tư xây dựng và phát triển thương mại Thắng Lợi đăng ký tham gia phá dỡ công trình thuộc diện thi hành án. Công ty này cam kết thực hiện phá dỡ một phần móng và một phần tường nhà 2 tầng của gia đình ông Hoài theo bản án trong thời hạn 5-7 ngày.
Theo phương án thi công, công ty sẽ gia cố, làm kèo, cột chống đỡ tạm thời bên trong ngôi nhà để hạn chế ảnh hưởng kết cấu nhà. Trường hợp không thể gia cố bên trong nhà thì công ty không đảm bảo có ảnh hưởng đến tài sản bên trong. Phương án này sau đó không được duyệt.
Thi hành án dân sự TP Hải Phòng cũng thông tin, thời điểm hiện tại, chấp hành viên – Phòng Thi hành án dân sự khu vực 7 (phụ trách huyện Vĩnh Bảo cũ) đang tiếp tục tổ chức thi hành án vụ việc trên theo hướng tăng cường đối thoại, vận động thuyết phục các bên tự nguyện thi hành án.
Như Tiền Phong đã đưa tin, hồ sơ vụ việc thể hiện, tháng 5/2022 ông Tô Văn Hoài (ở thôn Tạ Ngoại 2, xã Vĩnh Hòa) tổ chức xây dựng, đổ móng bê tông cốt thép lấn chiếm sang một phần diện tích thửa đất của gia đình ông Nguyễn Văn Hóa.
Việc ông Hoài lấn chiếm, xây dựng đã khiến móng, tường nhà của gia đình ông Hóa nứt vỡ, hư hỏng, nguy cơ đổ sập. Gia đình ông Hóa nhiều lần trình báo chính quyền địa phương (thời điểm đó là UBND xã An Hòa, huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng) ngăn chặn. Tuy nhiên, căn nhà 2 tầng kiên cố của gia đình ông Hoài vẫn được xây dựng, hoàn thiện ngay sau đó.
Tháng 2/2023, TAND huyện Vĩnh Bảo xét xử sơ thẩm, xác định ông Hoài đã lấn chiếm và xây dựng nhà trên đất của gia đình ông Hóa, theo chiều dọc thửa đất (3m2). Do đó, tòa yêu cầu ông Hoài buộc phải trả tổng số 70,8 triệu đồng cho gia đình ông Hóa. Tuy nhiên, ông Hoài đã kháng cáo bản án.
Tháng 5/2023, TAND TP Hải Phòng xét xử phúc thẩm, buộc ông Hoài có trách nhiệm phá dỡ tài sản gắn liền với đất để trả lại diện tích đã lấn chiếm của gia đình ông Hóa. Đồng thời, bồi thường hơn 4,8 triệu đồng giá trị tường, móng nhà ông Hóa bị hư hỏng do ảnh hưởng bởi hoạt động lấn chiếm, xây dựng.
Nguyễn Hoàn