Bất ngờ khi tiêm kích F-35 Mỹ chỉ đạt tỷ lệ sẵn sàng hoạt động 50%

3 giờ trướcBài gốc

Trong báo cáo công bố ngày 19/12/2025 tại Washington, Văn phòng Tổng thanh tra Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết, tiêm kích tàng hình F-35 chỉ đạt tỷ lệ sẵn sàng hoạt động trung bình khoảng 50% trong năm tài khóa 2024.

Đây là mức thấp hơn đáng kể so với tiêu chuẩn mà không quân Mỹ đề ra, vốn kỳ vọng tỷ lệ sẵn sàng cao hơn để đáp ứng các yêu cầu triển khai nhanh trong tình huống khẩn cấp.

Theo báo cáo, tỷ lệ sẵn sàng hoạt động phản ánh khả năng mỗi chiếc tiêm kích F-35 có thể xuất kích và hoàn thành nhiệm vụ.

Khi chỉ đạt khoảng 50%, điều đó đồng nghĩa 1 nửa thời gian còn lại máy bay phải nằm trong nhà chứa để chờ phụ tùng, sửa chữa hoặc kiểm tra kỹ thuật.

Chương trình F-35 là dự án vũ khí quy mô lớn, được triển khai từ đầu thập niên 2000 với mục tiêu trang bị cho không quân, hải quân và thủy quân lục chiến Mỹ một dòng máy bay chiến đấu thế hệ 5 tàng hình, tích hợp cảm biến hiện đại.

Chi phí vòng đời ước tính vượt 2.000 tỷ USD, bao gồm mua sắm, vận hành và bảo dưỡng.

F-35 có 3 biến thể gồm F-35A cho không quân, F-35B có khả năng cất-hạ cánh ngắn và thẳng đứng, cùng F-35C dành cho tàu sân bay.

Máy bay dài khoảng 15,7 m, sải cánh hơn 10,7 m, tốc độ tối đa xấp xỉ Mach 1,6, tầm bay hơn 2.200 km và có thể mang các loại vũ khí như bom dẫn đường JDAM, tên lửa AIM-120 AMRAAM và AIM-9X.

Tuy nhiên, theo kết luận kiểm toán, chương trình gặp khó khăn lớn ở khâu bảo dưỡng. Hợp đồng giữa Bộ Quốc phòng Mỹ và Lockheed Martin chưa gắn chặt tiêu chí sẵn sàng hoạt động với trách nhiệm của nhà thầu.

Nhiều hạng mục như kiểm kê phụ tùng, theo dõi hao mòn linh kiện và kế hoạch bảo trì chưa được chuẩn hóa đầy đủ, dẫn tới tình trạng thiếu phụ tùng tại nhiều căn cứ.

Đáng chú ý, dù hiệu suất không đạt yêu cầu, Bộ Quốc phòng Mỹ vẫn thanh toán khoảng 1,7 tỷ USD cho Lockheed Martin trong năm qua.

Việc không ràng buộc thanh toán với mức sẵn sàng thực tế khiến các chuyên gia đặt câu hỏi về cơ chế giám sát và hiệu quả sử dụng ngân sách.

Ở góc nhìn chiến lược, tỷ lệ sẵn sàng thấp ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng triển khai lực lượng.

Trong trường hợp xảy ra xung đột quy mô lớn, việc chỉ có khoảng 50% F-35 đủ khả năng xuất kích sẽ làm giảm đáng kể ưu thế trên không của Mỹ.

Điều này càng đáng chú ý khi nhiều quốc gia trong khu vực châu Âu, Trung Đông và châu Á cũng đang mua tiêm kích F-35 để tích hợp vào mạng lưới tác chiến chung.

Trong quá khứ, các hệ thống vũ khí của Mỹ như trực thăng AH-64 Apache hay xe tăng M1A2 Abrams đều trải qua giai đoạn tinh chỉnh dài trước khi đạt mức độ ổn định cao.

Tuy nhiên, với tiêm kích F-35, quy mô chương trình và mức độ phụ thuộc vào công nghệ phần mềm khiến quá trình khắc phục lỗi trở nên phức tạp hơn.

Lockheed Martin khẳng định đã lập kế hoạch cải tiến, bao gồm mua thêm phụ tùng, nâng cấp chuỗi bảo dưỡng và cải thiện đào tạo kỹ thuật.

Song, giới quan sát cho rằng cần thay đổi cả cơ chế hợp đồng để buộc nhà thầu chịu trách nhiệm nhiều hơn đối với kết quả vận hành.

Trong bối cảnh cạnh tranh quân sự gia tăng, việc nâng cao tỷ lệ sẵn sàng của tiêm kích F-35 được xem là ưu tiên then chốt. Nếu không, chương trình vũ khí tốn kém nhất lịch sử Mỹ có nguy cơ không mang lại lợi thế tương xứng với số tiền đã đầu tư.

Việt Hùng

Nguồn ANTĐ : https://anninhthudo.vn/bat-ngo-khi-tiem-kich-f-35-my-chi-dat-ty-le-san-sang-hoat-dong-50-post633574.antd