Viết trên nền tảng mạng xã hội X sáng16/12/2025, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ông đang tiếp tục ngày thứ hai của các hoạt động ngoại giao tích cực tại Berlin với các nhà lãnh đạo châu Âu. Ảnh chụp màn hình tài khoản X của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky
Kênh Euronews tối 15/12, theo giờ Đức, cho biết Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ca ngợi những tiến triển đạt được với các nhà đàm phán Mỹ tại các cuộc thảo luận tại Berlin về bảo đảm an ninh.
Trong khi đó, các nước châu Âu cam kết sẽ bảo vệ Ukraine, kể cả bằng biện pháp quân sự, chống lại Liên bang Nga trong tương lai. Tuy nhiên, bất đồng về vấn đề lãnh thổ vẫn còn tồn tại.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã hoan nghênh tiến triển trong đàm phán với phía Mỹ sau hai ngày làm việc tại Berlin, khi các nhà lãnh đạo châu Âu cam kết sẽ hỗ trợ Kiev nếu Liên bang Nga tiến hành một cuộc tấn công mới trong tương lai, nhằm chấm dứt vòng xoáy xung đột đã kéo dài hơn một thập kỷ.
Dù vậy, vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được giải đáp liên quan đến vấn đề lãnh thổ và cơ chế vận hành cụ thể của các bảo đảm an ninh, đặc biệt là vai trò bảo đảm của Mỹ trên thực tế.
Các nhà lãnh đạo châu Âu cũng hoan nghênh kết quả các cuộc họp, sau đó công bố danh sách các biện pháp hỗ trợ, bao gồm “sử dụng lực lượng vũ trang, hỗ trợ tình báo và hậu cần, cũng như các hành động kinh tế và ngoại giao”.
Trong một tuyên bố chung được công bố vào tối 15/12, các lãnh đạo châu Âu đã đưa ra bản phác thảo chi tiết nhất từ trước đến nay về các bảo đảm an ninh mà họ sẵn sàng cung cấp cho Ukraine. Các nội dung bao gồm:
– “Hỗ trợ bền vững và đáng kể” cho lực lượng vũ trang Ukraine, với quy mô khoảng 800.000 binh sĩ trong thời bình.
– Một “lực lượng đa quốc gia” do châu Âu dẫn dắt, hoạt động trên lãnh thổ Ukraine, dựa trên nền tảng của “Liên minh Tự nguyện” do Pháp và Vương quốc Anh chủ trì.
– Một cơ chế do Mỹ dẫn dắt nhằm giám sát và xác minh việc thực thi lệnh ngừng bắn trong tương lai.
– Một “cam kết có giá trị pháp lý ràng buộc” nhằm khôi phục hòa bình trong trường hợp xảy ra một cuộc tấn công vũ trang mới, cho phép các quốc gia tự quyết định hình thức hỗ trợ Ukraine.
– Đầu tư cho công cuộc phục hồi và tái thiết Ukraine, đồng thời tiếp tục phong tỏa chặt chẽ tài sản của Ngân hàng Trung ương Liên bang Nga.
– Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu (EU).
Tuyên bố được ký bởi Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni, Thủ tướng Hà Lan Dick Schoof, Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Støre, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson và Thủ tướng Anh Keir Starmer.
Văn bản cũng có chữ ký của Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa, đồng thời để ngỏ cho các quốc gia khác tham gia ký kết.
“Trong bất kỳ thỏa thuận nào, không có điều gì được coi là đã thống nhất cho đến khi mọi thứ đều được thống nhất, và tất cả các bên phải nỗ lực tối đa để hướng tới một giải pháp có thể bảo đảm chấm dứt giao tranh một cách lâu dài”, các lãnh đạo nhấn mạnh.
Cuộc họp kéo dài hai ngày tại Berlin cũng có sự tham dự của các đặc phái viên Mỹ là Steve Witkoff và Jared Kushner, con rể của Tổng thống Trump, những người đã gặp Tổng thống Zelensky vào ngày 14/12. Các lãnh đạo châu Âu tham gia vòng đàm phán thứ hai vào ngày 15/12.
“Tôi biết ơn vì chúng ta thực sự đã làm việc rất tốt cùng nhau”, Tổng thống Zelensky viết trên mạng xã hội và cho biết thêm vấn đề lãnh thổ là nội dung khó khăn nhất trong các cuộc đàm phán, do sự khác biệt rất lớn với Liên bang Nga.
Nhà lãnh đạo Ukraine cho biết ông tin rằng “phía Mỹ, với vai trò trung gian, sẽ đề xuất nhiều bước đi khác nhau nhằm tìm ra ít nhất một hình thức đồng thuận nào đó” và “sẽ làm mọi điều có thể để tìm ra những câu trả lời rõ ràng cho các câu hỏi về bảo đảm an ninh, lãnh thổ và tiền bồi thường để Ukraine tái thiết.”
Thách thức Moskva
Trong tuyên bố chung, các lãnh đạo châu Âu nhấn mạnh rằng mọi quyết định liên quan đến lãnh thổ phải do người dân Ukraine đưa ra, “khi các bảo đảm an ninh vững chắc đã thực sự được thiết lập”, đồng thời cam kết ủng hộ Tổng thống Zelensky nếu ông lựa chọn tổ chức trưng cầu dân ý.
“Biên giới quốc tế không được thay đổi bằng vũ lực”, các lãnh đạo khẳng định.
Châu Âu cũng kêu gọi Liên bang Nga “thể hiện thiện chí hướng tới một nền hòa bình lâu dài” bằng cách chấp nhận kế hoạch hòa bình do Nhà Trắng thúc đẩy và thiết lập lệnh ngừng bắn.
Đáng chú ý, tuyên bố không đề cập tới bất kỳ mốc thời gian cụ thể nào cho việc Ukraine gia nhập EU, sau khi một số thông tin truyền thông trước đó nhắc tới tháng 1/2027. Ủy ban châu Âu cho biết tiến trình này vẫn phải dựa trên “nguyên tắc đánh giá theo năng lực” của từng quốc gia ứng viên.
Tuyên bố nêu rõ: “Bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải bảo vệ an ninh lâu dài và sự thống nhất của không gian Euro-Atlantic, cũng như vai trò của NATO trong việc tạo ra sức răn đe vững chắc. Mọi yếu tố tác động đến EU và NATO sẽ được thảo luận tương ứng trong nội bộ EU và NATO”.
Một nguồn tin thân cận với các cuộc đàm phán tại Berlin đánh giá cao việc Mỹ đã đồng ý tham gia vào các bảo đảm an ninh, xét tới năng lực quân sự và thu thập tình báo mà châu Âu hiện chưa thể sánh kịp.
“Mỹ sẽ đóng vai trò trụ cột, cung cấp tình báo và năng lực hỗ trợ trên không mà không quốc gia nào khác có được”, nguồn tin nói với Euronews, đồng thời cho biết trung tâm hoạt động chính sẽ là quân đội Ukraine, được hậu thuẫn bởi lực lượng đa quốc gia của “Liên minh Tự nguyện”.
“Mỗi quốc gia sẽ tự xác định họ sẽ làm gì tại Ukraine trong khuôn khổ này, nhưng dự kiến đây sẽ là sự tham gia đa lĩnh vực: trên bộ, trên biển, trên không, không gian mạng và không gian vũ trụ”.
Bước đột phá ngoại giao tại Berlin diễn ra chỉ vài ngày trước khi các lãnh đạo EU nhóm họp tại một hội nghị thượng đỉnh quan trọng ở Brussels để quyết định cách huy động 90 tỷ euro nhằm đáp ứng nhu cầu ngân sách và quân sự của Ukraine trong giai đoạn 2026–2027.
Đề xuất chính đang được xem xét là một khoản vay bồi thường không lãi suất dựa trên các tài sản bị phong tỏa của Ngân hàng Trung ương Liên bang Nga. Tuy nhiên, kế hoạch này đang vấp phải sự phản đối của Bỉ, quốc gia đang giữ phần lớn số tài sản, cùng với những dè dặt từ Italy, Bulgaria, Malta và Cộng hòa Séc, khiến khả năng được thông qua trở nên không chắc chắn.
Trong một phát biểu hôm 15/12, Thủ tướng Merz nói; “Tôi hiểu những lo ngại đó. Tôi không chia sẻ những lo ngại ấy. Nhưng tôi rất hy vọng rằng Bỉ, quốc gia chịu tác động nhiều nhất từ quyết định này, sẽ cùng chúng tôi đi theo hướng đúng đắn. Việc hỗ trợ Ukraine là điều cần thiết”.
Phía Liên bang Nga chưa đưa ra bình luận tức thời về các đảm bảo an ninh mà châu Âu cam kết dành cho Ukraine.
Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc