Bệnh nhi mắc cúm A với biến chứng nặng và hiếm gặp

3 giờ trướcBài gốc

Theo gia đình, bệnh nhi chưa được tiêm phòng cúm mùa. Trẻ khởi phát với các triệu chứng thường gặp của cúm như ho, sốt, chảy mũi. Tuy nhiên, chỉ sau thời gian ngắn, tình trạng diễn tiến nhanh, trẻ mệt nhiều và phải nhập viện tại bệnh viện địa phương trong tình trạng suy tim, được theo dõi viêm cơ tim tối cấp.

Bệnh nhi đang điều trị tại cơ sở y tế.

Do diễn biến nặng, bệnh nhi được chuyển đến Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán trẻ mắc cúm A/H3 kèm theo hàng loạt biến chứng nghiêm trọng gồm viêm cơ tim tối cấp, tiêu cơ vân, tổn thương thận cấp và bão cytokine, phản ứng viêm toàn thân quá mức. Bệnh nhi không đáp ứng với các thuốc và biện pháp điều trị hỗ trợ thông thường.

PGS-TS.Tạ Anh Tuấn, Trưởng Khoa Điều trị tích cực Nội khoa cho biết, trẻ bị tổn thương các cơ quan do hai nguyên nhân. Thứ nhất là virus cúm gây tổn thương trực tiếp.

Thứ hai là bão cytokine, khi phản ứng viêm của cơ thể diễn ra quá mạnh, dẫn đến suy chức năng các cơ quan một cách âm thầm nhưng rất nặng nề. Ngoài ra, nhiễm cúm còn làm tăng nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn, khiến tình trạng bệnh trở nên phức tạp và trầm trọng hơn.

Do không đáp ứng với điều trị nội khoa, bệnh nhi được chỉ định áp dụng đồng thời nhiều biện pháp hồi sức chuyên sâu. Trẻ được hỗ trợ thở máy, can thiệp ECMO (tim phổi nhân tạo), lọc máu liên tục kết hợp lọc máu hấp phụ, thay huyết tương, truyền IVIG (globulin miễn dịch), sử dụng thuốc kháng virus cúm và kháng sinh phổ rộng.

Sau 10 ngày can thiệp ECMO và 18 ngày lọc máu liên tục, tình trạng của bệnh nhi dần được kiểm soát. Hiện sức khỏe của trẻ ổn định, chức năng các cơ quan đang hồi phục và tiếp tục được theo dõi.

Còn theo Ths.Trần Đăng Xoay, Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, đây là trường hợp cúm A/H3 biến chứng nặng và hiếm gặp. Theo y văn, trên thế giới chỉ ghi nhận rất ít ca cúm A xuất hiện đồng thời các biến chứng nghiêm trọng như viêm cơ tim cấp, tiêu cơ vân và bão cytokine với mức độ nặng nề như trường hợp này.

Các bác sĩ cảnh báo cúm mùa nói chung và cúm A nói riêng có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Trước đó không lâu, Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cũng tiếp nhận một ca cúm A diễn tiến nặng do bội nhiễm nấm Aspergillus xâm lấn.

Bệnh nhân là anh H.M.P (45 tuổi, Hà Nội). Khoảng ba ngày trước khi nhập viện, anh bị ngã giàn giáo, chấn thương cổ bàn chân trái. Sau khi điều trị tại nhà, các triệu chứng đau giảm nhưng anh bắt đầu sốt, đau cơ, ho đờm và khó thở tăng dần.

Bệnh nhân nhập viện chuyên khoa phổi và được chẩn đoán viêm phổi do cúm A kèm suy hô hấp. Dù được điều trị tích cực, tình trạng nhanh chóng xấu đi, buộc phải đặt nội khí quản thở máy. Sau 11 ngày không cải thiện, xét nghiệm phát hiện nhiễm nấm Aspergillus, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

Khi nhập viện, bệnh nhân trong tình trạng rất nặng: phải an thần, giãn cơ, thở máy, dùng thuốc vận mạch; phù toàn thân, bụng chướng, suy thận cấp, suy tim, huyết áp tụt. Nội soi phế quản cho thấy giả mạc bám chắc, dễ chảy máu. Bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm nấm Aspergillus xâm lấn phổi trên nền viêm phổi cúm A nặng.

Dù gặp nhiều khó khăn do suy đa cơ quan, sau 10 ngày điều trị tích cực bằng lọc máu liên tục và thuốc kháng nấm, bệnh nhân dần ổn định, thoát sốc, hồi phục chức năng thận và tỉnh táo. Tuy nhiên, anh vẫn phải tiếp tục điều trị kháng nấm kéo dài ít nhất 6 tuần.

Theo Ths.Phạm Văn Phúc, Phó Giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cúm không chỉ gây tổn thương phổi do virus mà còn làm suy yếu hàng rào bảo vệ đường hô hấp, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm xâm nhập.

Nhiễm nấm Aspergillus xâm lấn là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất ở bệnh nhân cúm nặng, có thể làm tăng nguy cơ tử vong nếu không được phát hiện sớm.

Từ các trường hợp trên, các bác sỹ cảnh báo cúm mùa hoàn toàn không phải bệnh nhẹ, đặc biệt với người có bệnh nền như lupus, người ghép tạng, bệnh phổi mạn tính, tim mạch, đái tháo đường hoặc bất kỳ tình trạng nào gây suy giảm miễn dịch. Diễn tiến nặng có thể xảy ra chỉ trong 24-72 giờ. Việc tự điều trị tại nhà hoặc chậm trễ đi khám có thể khiến người bệnh rơi vào nguy kịch.

Ở góc độ dự phòng, BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền, Giám đốc Trung tâm Phòng chống dịch, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, tiêm vắc-xin cúm và vắc-xin phế cầu đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong phòng ngừa các bệnh lý hô hấp dễ biến chứng. Tiêm phòng giúp giảm rõ rệt nguy cơ nhập viện, hạn chế tổn thương phổi và giảm khả năng tiến triển sang ARDS.

Đối với người mắc bệnh tự miễn hoặc người ghép thận đang dùng thuốc chống thải ghép, tiêm vắc-xin cúm hằng năm gần như là biện pháp bảo vệ bắt buộc, an toàn và không ảnh hưởng đến chức năng thận ghép. Việc tiêm phòng trước mùa cúm từ 4-6 tuần giúp cơ thể có đủ thời gian tạo miễn dịch, giảm thiểu nguy cơ diễn biến nặng.

Nói thêm về vắc-xin phòng cúm mùa, bác sỹ Lê Thị Kim Hoa, đại diện hệ thống tiêm chủng Safpo/Potec nhấn mạnh, mặc dù cúm mùa thường lành tính, nhưng cũng có thể tiến triển nặng với các biểu hiện như sốt cao, khó thở, phù phổi do suy tim và thậm chí có thể tử vong.

Virus cúm mùa gồm nhiều chủng như H1N1, H3N2 và hai chủng nhóm B có khả năng biến đổi kháng nguyên liên tục. Do đó, mỗi năm chủng virus lưu hành có thể thay đổi, vì vậy việc tiêm nhắc lại vắc-xin cúm mùa hàng năm là cần thiết để đảm bảo hiệu quả bảo vệ.

Giải thích thêm về việc phải tiêm vắc-xin cúm hàng năm, chuyên gia của hệ thống tiêm chủng Safpo/Potec cho biết, WHO duy trì các trạm quan trắc virus cúm trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam, nhằm phân lập và xác định chủng virus lưu hành tại từng khu vực địa lý.

Dựa trên các dữ liệu này, WHO dự báo các chủng virus xuất hiện trong mùa Đông - Xuân ở Bắc bán cầu (từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau) và mùa Đông - Xuân ở Nam bán cầu (từ tháng 5 đến tháng 10 hàng năm).

Từ đó, WHO hướng dẫn các nhà sản xuất vắc-xin chuẩn bị các chủng phù hợp và cung cấp ra thị trường vào thời điểm thích hợp là tháng 8 và tháng 9 cho Bắc bán cầu, và tháng 4 đến tháng 5 cho Nam bán cầu.

Vì Việt Nam nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa thuộc Bắc bán cầu, người dân nên tiêm vắc-xin cúm Bắc bán cầu mỗi năm một lần, vào thời điểm trước khi mùa cúm bắt đầu, nhằm được bảo vệ suốt mùa Đông và Xuân.

D.Ngân

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/benh-nhi-mac-cum-a-voi-bien-chung-nang-va-hiem-gap-d468508.html