Bí thư kiêm hiệu trưởng: Một đầu mối, thống nhất, rõ trách nhiệm, quyết định nhanh

5 giờ trướcBài gốc

Một trong những nhiệm vụ, giải pháp được nêu tại Nghị quyết số 71 là “Tăng cường vai trò lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của tổ chức đảng, nhất là vai trò người đứng đầu cấp ủy trong các cơ sở giáo dục. Không tổ chức hội đồng trường trong các cơ sở giáo dục công lập (trừ các trường công lập có thỏa thuận quốc tế). Thực hiện bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục”.Ông đánh giá như thế nào về chủ trương này, đặc biệt là tính khả thi trong bối cảnh hiện nay?

Nghị quyết 71 là một chủ trương lớn. Ý tưởng là thống nhất lãnh đạo, tránh tình trạng chỉ đạo một đằng, làm một nẻo. Tôi cho rằng đây là cách tăng trách nhiệm của người đứng đầu, làm rõ quyền hạn và vai trò. Nhưng điểm mấu chốt không nằm ở chủ trương mà ở cách chọn người. Không thể làm ào ào, cũng không thể gượng ép. Phải nhìn vào đội ngũ hiện có, bó đũa chọn cột cờ, chọn đúng người, đúng việc. Người đó phải có uy tín chính trị, có năng lực quản lý chuyên môn, và phải đáp ứng tiêu chí công khai minh bạch. Song hành với việc chọn, cần đào tạo bồi dưỡng để họ đủ kỹ năng điều hành nhà trường. Làm chặt chẽ như vậy thì chủ trương mới khả thi, không dừng ở khẩu hiệu.

TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp (Bộ Giáo dục và Đào tạo), thành viên Tổ Tư vấn của Ủy ban Quốc gia Đổi mới Giáo dục Đào tạo, nhiệm kỳ 2016-2021

Việc bí thư kiêm hiệu trưởng sẽ tác động ra sao đến mô hình quản trị nhà trường, nhất là trong mối quan hệ giữa công tác Đảng và công tác chuyên môn?

Khi bí thư đồng thời là hiệu trưởng, mô hình quản trị thay đổi hẳn. Ưu điểm là một đầu mối, thống nhất, rõ trách nhiệm, quyết định nhanh. Công tác Đảng gắn chặt hơn với chuyên môn. Nhưng cũng có nguy cơ. Quyền lực tập trung quá nhiều vào một người thì dễ chủ quan, thiếu kiểm soát. Nếu người đó thiên về chính trị thì chuyên môn có thể bị coi nhẹ. Nếu thiên về chuyên môn thì công tác Đảng dễ hình thức. Vì vậy, hiệu quả hay không phụ thuộc vào năng lực và phẩm chất của người kiêm nhiệm. Tôi nghĩ người đó phải biết cân bằng hai vai, vừa giữ nguyên tắc Đảng, vừa nắm chắc quản lý, vừa có kết quả hành động để chứng minh năng lực.

Trong trường hợp bí thư kiêm nhiệm, vậy vị trí hiệu trưởng hiện hữu sẽ được sắp xếp, bố trí công việc như thế nào để không gây xáo trộn đội ngũ cán bộ, giáo viên?

Đây là vấn đề nhạy cảm. Nếu xử lý không khéo sẽ tạo tâm lý bất ổn, mất đoàn kết. Tôi nghĩ cách làm không chỉ là tìm chỗ bố trí cho hiệu trưởng cũ, mà quan trọng hơn là phải có bộ tiêu chí đánh giá nhân sự rõ ràng. Tiêu chí ấy dựa trên phẩm chất, tài năng, tính chuyên nghiệp, tinh thần cách mạng, không tư duy nhiệm kỳ, và đặc biệt là kết quả hành động. Nếu dựa vào đó thì việc sắp xếp sẽ dễ thuyết phục. Hiệu trưởng cũ có thể trở thành phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn, hoặc làm cố vấn, hoặc phụ trách một dự án trọng điểm. Mấu chốt là minh bạch, công bằng, để anh em trong trường không ai thấy mình bị gạt ra bên lề.

Nếu bí thư chưa đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn, năng lực chuyên môn để kiêm chức hiệu trưởng, quy trình đánh giá và xử lý sẽ diễn ra theo hướng nào?

Không thể vì NQ 71 mà gượng ép. Tôi cho rằng phải có quy trình đánh giá chặt chẽ và công khai. Trước hết, căn cứ vào bộ tiêu chí đã thống nhất, gồm phẩm chất chính trị, tài năng, tinh thần chuyên nghiệp, nhiệt tình cách mạng. Sau đó đánh giá kết quả công việc cụ thể chứ không chỉ nhìn bằng cấp hay thâm niên. Nếu người đó còn thiếu kỹ năng quản trị thì có thể đào tạo, bồi dưỡng. Nhưng nếu sau đào tạo vẫn không đạt tiêu chí thì không nên bổ nhiệm kiêm nhiệm. Ai đủ thì làm, ai chưa đủ thì tiếp tục vai trò công tác Đảng. Như vậy vừa đúng tinh thần nghị quyết, vừa bảo đảm chất lượng quản lý nhà trường.

Theo ông, để chủ trương này đi vào thực chất và tránh hình thức, cần những cơ chế, chính sách hỗ trợ gì từ phía cơ quan quản lý giáo dục?

Theo tôi, cần nhiều giải pháp song song. Thứ nhất, phải có bộ tiêu chuẩn công khai minh bạch cho chức danh bí thư kiêm hiệu trưởng. Thứ hai, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên để nâng cao năng lực quản trị. Thứ ba, có cơ chế giám sát chặt chẽ từ cơ quan quản lý cấp trên, từ Ban kiểm tra Đảng ủy, công đoàn, đoàn thể, giảng viên, sinh viên, phụ huynh. Thứ tư, có chính sách khuyến khích cụ thể về phụ cấp, chế độ để người kiêm nhiệm yên tâm công tác. Và cuối cùng, cần tạo kênh phản hồi để cơ sở được nói thật, góp ý thật. Có như vậy, chủ trương mới đi vào thực chất, tránh hình thức.

Nguồn Gia Đình VN : https://giadinhonline.vn/bi-thu-kiem-hieu-truong-mot-dau-moi-thong-nhat-ro-trach-nhiem-quyet-dinh-nhanh-d208699.html