Bí thư Trần Lưu Quang phát biểu tại buổi gặp mặt các thầy cô giáo, lãnh đạo các trường. Ảnh: SỸ ĐÔNG
UBND TP.HCM vừa tổ chức buổi gặp mặt các thầy cô giáo, lãnh đạo các đại học, trường đại học, học viện và phân viện trên địa bàn Thành phố, hướng tới kỷ niệm 43 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20.11.
Tham dự buổi gặp mặt có Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang; Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được; Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Trần Thị Diệu Thúy cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành.
Buổi gặp mặt có sự hiện diện của hơn 70 lãnh đạo các trường đại học, học viện trên địa bàn Thành phố.
Buổi gặp gỡ không chỉ là dịp để lãnh đạo TP.HCM bày tỏ sự tri ân với đội ngũ nhà giáo mà còn là kênh để lắng nghe, giải đáp những kiến nghị, đề xuất của các hiệu trưởng trong việc hoạch định chính sách phát triển địa phương.
Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang trực tiếp trả lời từng câu hỏi, từng vấn đề mà lãnh đạo các trường đại học nêu ra.
Trong phần thảo luận, PGS.TS Hoàng Công Gia Khánh – Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế – Luật (UEL), ĐHQG TP.HCM nhấn mạnh tính kịp thời của chủ trương chuyển giao tài sản công dôi dư cho các đơn vị giáo dục, y tế.
Ông cho rằng để việc chuyển giao đạt hiệu quả và minh bạch, cần sớm hoàn thiện bộ nguyên tắc, tiêu chí và điều kiện áp dụng cho từng trường hợp, đồng thời tháo gỡ các vướng mắc pháp lý liên quan.
UEL hiện đang phối hợp với Sở Tài chính triển khai Đề án “Quản lý, khai thác và sử dụng tài sản công”, đã hoàn tất và đưa vào ứng dụng. Nhà trường ủng hộ việc tiếp tục chuyển giao tài sản công theo quy mô mở rộng của TP.HCM và sẵn sàng nghiên cứu để hoàn thiện bộ tiêu chí phục vụ công tác này.
PGS.TS Nguyễn Hữu Huy Nhựt, Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Đại học Hoa Sen, đề xuất TP.HCM coi kinh tế biển là động lực tăng trưởng mới trong giai đoạn mở rộng không gian hành chính. Theo ông, sau nhiều thập kỷ phát triển dựa trên công nghiệp, dịch vụ và đô thị hóa, Thành phố đang có cơ hội chuyển sang mô hình kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế tri thức gắn với biển.
Đại học Hoa Sen kiến nghị Thành phố tập trung vào ba trụ cột: phát triển cảng – logistics – dịch vụ hàng hải hiện đại; phát triển đô thị ven biển và kinh tế du lịch biển xanh; xây dựng trung tâm nghiên cứu và đổi mới sáng tạo về kinh tế biển. Nhà trường mong muốn được Thành phố đặt hàng đào tạo nhân lực và nghiên cứu để triển khai các định hướng này.
TS Lê Mai Lan, Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học VinUni, chia sẻ về hành trình đồng hành của Vingroup và VinUni trong tiến trình chuyển đổi xanh của TP.HCM, gồm phối hợp với HIDS xây dựng Đề án Chuyển đổi Xanh tổng thể, cho đến chuyển đổi xanh hạ tầng giao thông, năng lượng và lĩnh vực khoa học dữ liệu.
Theo các nghiên cứu mới nhất, mỗi năm TP.HCM phát thải khoảng 35–40 triệu tấn CO₂ tương đương. Nếu không hành động sớm, thiệt hại do ô nhiễm, ngập lụt và năng lượng kém hiệu quả có thể khiến Thành phố mất tới khoảng 3% GRDP mỗi năm vào 2050.
VinUni đề xuất ba khuyến nghị chiến lược: Thành lập Ban Chỉ đạo và Quỹ Chuyển đổi Xanh TP.HCM; Phát động Chương trình Điện hóa và Tuần hoàn toàn diện giai đoạn 2025–2030; Ban hành Chiến lược Dữ liệu và Chỉ số Xanh TP.HCM.
VinUni và Vingroup cam kết tiếp tục đồng hành cùng Thành phố trong quá trình chuyển đổi xanh – chuyển đổi số, từ tư vấn chính sách đến đầu tư công nghệ.
Viện Đại học Sydney Việt Nam (SVI) là viện nghiên cứu đa ngành do Đại học Sydney (Úc) đầu tư và thành lập tại Việt Nam, tập trung vào các lĩnh vực y tế, công nghệ, văn hóa và nông nghiệp, với mục tiêu phục vụ cộng đồng và thúc đẩy phát triển bền vững. GS.BS Nguyễn Thu Anh, Viện trưởng SVI, nêu ba đề xuất gửi tới TPHCM.
Thứ nhất, ứng dụng công nghệ số, AI, thiết bị thông minh và dữ liệu lớn để cá thể hóa chẩn đoán – điều trị, hướng tới xây dựng trung tâm y tế chất lượng cao của khu vực và thu hẹp khoảng cách tiếp cận dịch vụ.
Thứ hai, xây dựng chính sách ưu đãi để hình thành trung tâm nghiên cứu – sản xuất công nghệ sinh học, thu hút đầu tư và nguồn nhân lực cho các công nghệ y tế cao như liệu pháp tế bào, chỉnh sửa gen, y học chính xác, cũng như các mô hình ứng dụng AI/ML nhằm rút ngắn thời gian phát triển thuốc và phương pháp điều trị mới.
Thứ ba, khai thác nguồn nguyên liệu tự nhiên và thế mạnh ẩm thực Việt Nam để phát triển thực phẩm chức năng sạch, phù hợp xu hướng toàn cầu về sức khỏe và dinh dưỡng.
Ngoài ra, SVI cũng mong muốn Thành phố hướng dẫn thủ tục để SVI được xem xét miễn thuế và tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục tiếp nhận viện trợ quốc tế, nhằm giúp SVI triển khai các hoạt động nghiên cứu phục vụ cộng đồng và đóng góp cho sự phát triển bền vững của Thành phố.
GS.TS Huỳnh Văn Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm TP.HCM, trình bày nhóm đề xuất để phát triển văn hóa – giáo dục, sức khỏe tinh thần và phát triển cộng đồng cho TPHCM.
Ông nhấn mạnh việc số hóa dữ liệu khoa học của các trường đại học; khai thác sức mạnh trí thức, đồng thời thử nghiệm mô hình đặt hàng nghiên cứu và giao trực tiếp nghiên cứu cho các nhà khoa học Thành phố để rút ngắn quy trình hành chính.
Bên cạnh đó, GS Sơn đề xuất nhiều chương trình cụ thể trong các lĩnh vực: Văn hóa giáo dục; Chăm sóc sức khỏe tinh thần, phát triển cộng đồng và an sinh xã hội; Bảo tồn, về nguồn – truyền thống tại Côn Đảo của TP.HCM.
Đại diện lãnh đạo Thành phố, Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang trao đổi và phản hồi trực tiếp các kiến nghị từ các trường đại học.
Bí thư cho biết TP.HCM đã có chủ trương tận dụng các cơ sở đất đai và trụ sở dôi dư để dành cho phát triển giáo dục và y tế, với các đề xuất cụ thể từ các trường Đại học như Trường Đại học Y Dược TP.HCM, Trường Đại học Việt Đức, Đại học Kinh tế TP.HCM và Đại học Quốc gia TP.HCM. Thành phố cũng sẽ ưu tiên tập trung tạo mảng xanh cho người dân.
Thành phố ghi nhận các sáng kiến và kiến nghị từ các trường vì các mục tiêu kinh tế - xã hội của TP.HCM, trong đó có chương trình đào tạo nguồn nhân lực cho các chương trình điểm, chương trình chuyển đổi Xanh cho TP.HCM tập trung Cần Giờ và Côn Đảo và các sáng kiến hợp tác quốc tế về y tế.
Thành phố đang dự kiến lập Ban chỉ đạo phát triển TP.HCM, trong đó, chuyển đổi Xanh có thể là một tiểu ban trực thuộc. Thành phố hiện cũng đang tính toán các đề xuất thúc đẩy nhanh chuyển đổi xanh trong các lĩnh vực ưu tiên.
Về vấn đề xử lý rác, bước đầu TP.HCM sẽ phát triển điện rác, đồng thời tái chế một số loại rác nhất định. Về Côn Đảo, Thành phố sẽ ưu tiên xây dựng Côn Đảo thành vùng xanh, chuyển dần sang sử dụng xe điện và khuyến khích các trường đưa sinh viên đến đây ít nhất một lần để tìm hiểu lịch sử, lý tưởng sống.
TP.HCM cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi để các trường đại học phát triển tối đa, để phát huy hiệu quả từ mô hình "trường - viện - chính quyền".
Trong phần phát biểu kết luận, Bí thư Trần Lưu Quang cho biết sắp tới TP.HCM sẽ có thay đổi, nhất là thay đổi cách làm và cách tiếp cận đối với những việc khó, bởi làm theo cách cũ khó giải quyết.
“Chúng tôi khuyến khích mọi người dũng cảm hơn”, ông nói và nhận định thể chế hiện nay thay đổi nhiều, nếu tận dụng được thì sẽ có thêm điều kiện phát triển TP.HCM.
Bí thư Thành ủy TP.HCM mong muốn được lắng nghe nhiều hơn những góp ý của giới chuyên gia, nhà khoa học và giao Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM làm đầu mối tiếp nhận thông tin, phân loại và tham mưu, đề xuất.
ANH HUY