Biến cây tre thành vật liệu xây dựng 'xanh'

5 giờ trướcBài gốc

Làm cầu đường, mái nhà bằng tre

Trung Quốc từng gây tiếng vang với thế giới bằng công trình hệ thống cầu và hầm vượt biển Hồng Kông - Chu Hải - Ma Cao dài nhất thế giới có tổng chiều dài 55km, tổng vốn đầu tư lên tới 18,8 tỷ USD.

Hệ thống cầu và hầm vượt biển dài nhất thế giới Hồng Kông - Chu Hải - Ma Cao có sử dụng tre làm vật liệu xây dựng sân ngắm cảnh.

Bên cạnh những con số ấn tượng về chi phí và kỹ thuật hầm, cầu, công trình này còn có một điểm nhấn khác là sân ngắm cảnh kéo dài hàng kilomet dọc theo cầu được làm bằng hơn 20.000m2 tấm vật liệu tổng hợp từ tre.

Nằm giữa biển cả và đối mặt nhiều cơn bão mỗi năm, nhưng các tấm vật liệu từ tre đã vượt qua thử thách khắc nghiệt của nắng gắt, nước biển mặn và bão nhiệt đới, bền vững suốt 6 năm kể từ khi hệ thống cầu đi vào hoạt động.

Theo China Daily, từ năm 2007, Trung Quốc cũng đã xây dựng cây cầu đầu tiên trên thế giới bằng tre cho phép xe chở hàng với tải trọng tối đa 90 tấn. Rộng hơn, trên thế giới, năm 2008, Bảo tàng Du mục ở Mexico City đã được khánh thành và tại thời điểm đó được vinh danh là công trình tre lớn nhất thế giới.

Theo nhật báo Science and Technology Daily, các sản phẩm tre kỹ thuật có khả năng phân hủy sinh học, thân thiện môi trường đang ngày càng được ưa chuộng với nhiều ứng dụng trong xây dựng, ống dẫn, nội thất và trang trí nhờ đặc tính bền chắc và nguồn cung dồi dào.

Không dừng ở đó, nhiều nước trên thế giới, nhất là khu vực châu Á đang đẩy mạnh ứng dụng tre làm vật liệu xây dựng phục vụ nhiều công trình quy mô lớn. Với tỷ lệ độ bền trên trọng lượng vượt qua một số hợp kim thép, tre có thể thay thế gỗ, nhựa, thậm chí cả thép trong nhiều ứng dụng.

Bên cạnh đó, tre có khả năng hấp thụ carbon vượt trội, thu giữ khoảng 50% lượng khí CO2, nhiều hơn so với các loài cây thông thường.

Giới chuyên gia cho rằng, việc sử dụng vật liệu xây dựng bền vững cho các dự án công cộng là giải pháp thực tiễn và dài hạn cho tình trạng thiếu hụt hạ tầng ở khu vực châu Á. Theo một báo cáo gần đây của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), khu vực này sẽ cần chi 26.000 tỷ USD cho các công trình công cộng vào năm 2030 để duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế.

"Việc sử dụng tre trong các dự án hạ tầng sẽ giảm đáng kể lượng phát thải carbon mà không ảnh hưởng đến phát triển", bà Neelam Manjunath, kiến trúc sư trưởng của Manasaram Architects, có trụ sở tại Bangalore và là một nhà hoạt động nổi tiếng ủng hộ tre nhận định.

Hiện, Công ty Manasaram Architects đã ứng dụng tre vào nhiều dự án hạ tầng công cộng, bao gồm một trạm xe buýt và ga tàu điện ngầm ở thành phố Bangalore, một cây cầu và nhà vệ sinh công cộng ở New Delhi.

Mở đường vào các thị trường cao cấp

Ông Lou Zhichao, Viện Nghiên cứu tre của Đại học Lâm nghiệp Nam Kinh, Trung Quốc cho biết, tre có hàm lượng dưỡng chất phong phú nên rất dễ bị phân hủy và việc xử lý phức tạp hơn nhiều so với gỗ.

Phần mái làm bằng tre của cơ sở giáo dục The Arc của trường Green tại Bali, Indonesia.

Nhiều loại vật liệu làm từ tre hiện nay vẫn cần sử dụng chất bảo quản độc hại hoặc keo dán với lượng lớn, do đó vẫn chưa thực sự thân thiện với môi trường.

Để thực sự trở thành vật liệu xanh, nhóm của ông Lou đã nghiên cứu các công nghệ xử lý tre kỹ thuật thân thiện hơn với môi trường và bền hơn kể từ năm 2016.

Trong đó, nổi bật là quy trình xử lý nhiệt giúp loại bỏ dưỡng chất gây phân hủy mà vẫn giữ cấu trúc tre, rút ngắn thời gian xử lý tre hơn 50% và giúp vật liệu có thể sử dụng ngoài trời ít nhất 5 năm mà không cần xử lý chống nấm mốc.

Ngoài ra, ông Lou và cộng sự còn thực hiện đánh giá toàn diện về "dấu chân carbon" (tức là tổng lượng khí nhà kính, chủ yếu là carbon dioxide (CO2) thải ra môi trường trong suốt vòng đời) của vật liệu tre sản xuất tại Trung Quốc. Điều này nhằm bảo đảm sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn carbon nghiêm ngặt của châu Âu và Bắc Mỹ, qua đó mở đường vào các thị trường cao cấp.

"Chúng tôi kỳ vọng Chính phủ sẽ hỗ trợ xây dựng liên minh giữa doanh nghiệp và học viện, tài trợ phát triển các công nghệ then chốt, đồng thời tăng cường quản lý thông qua các tiêu chuẩn quốc gia và địa phương nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp này phát triển", ông Lou nhấn mạnh.

Kỳ vọng về sự thay đổi

Trong khi đó, ở khu vực châu Âu, nơi đang đẩy mạnh chiến lược giảm phát thải toàn diện, việc sử dụng tre ở quy mô lớn vẫn còn gặp một số thách thức, như chi phí vận chuyển và quản lý, cũng như việc đảm bảo nguồn cung bền vững.

Trung Quốc là nhà cung cấp tre lớn nhất thế giới với hơn 6,67 triệu héc-ta rừng tre.

Tuy nhiên, có một số công ty như BambooLogic đang hy vọng thay đổi vấn đề này. Hiện đã có đồn điền tre ở Bồ Đào Nha, là công ty trồng tre quy mô lớn đầu tiên ở châu Âu.

Ông Jan Detavernier, cố vấn tại BambooLogic, cho biết: "Thách thức lớn nhất là thiếu chuẩn hóa. Ở châu Âu, chúng tôi không quen sử dụng tre như vật liệu xây dựng".

Tiến sĩ Bhavna Sharma, Phó giáo sư ngành kiến trúc tại Trường Kiến trúc Đại học Nam California, đồng thời là thành viên nhóm công tác xây dựng tiêu chuẩn quốc tế cho vật liệu xây dựng từ tre, cũng chung quan điểm.

"Việc sử dụng tre trong xây dựng vẫn còn là thách thức vì đây là vật liệu phi truyền thống", bà Sharma nói và nhấn mạnh cần mở rộng kho tri thức, hiểu cách vật liệu này hoạt động trong các môi trường khác nhau. Nghĩa là nếu xây dựng ở Amsterdam, tòa nhà sẽ vận hành như thế nào trong thời tiết và khí hậu đó, so với khi xây ở Indonesia?

Tiến sĩ Sharma cho biết tiêu chuẩn kỹ thuật đầu tiên cho tre trong xây dựng đã được Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) ban hành từ hè năm ngoái. Điều này được kỳ vọng sẽ hỗ trợ các kỹ sư, nhà thiết kế và kỹ thuật viên trong việc tích hợp vật liệu này vào các dự án.

Trung Quốc là nhà cung cấp tre lớn nhất thế giới với hơn 6,67 triệu héc-ta rừng tre, sản xuất hơn 4,22 tỷ cây tre trong năm 2022. Tổng giá trị sản lượng ngành tre của nước này đạt tới 74,2 tỷ USD vào năm 2023.

Trang Trần

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/bien-cay-tre-thanh-vat-lieu-xay-dung-xanh-192250827160429922.htm