Người dân di chuyển trên đường phố dưới trời nắng nóng tại Kyoto, Nhật Bản. Ảnh minh họa: Kyodo/TTXVN
Theo nhóm nghiên cứu, số ngày được phân loại là mùa Hè đã tăng đều qua từng năm, trong khi thời gian trung bình của mùa Xuân và mùa Thu bị rút ngắn, còn độ dài mùa Đông ít thay đổi.
Giáo sư Yoshihiro Tachibana và học viên cao học Mao Takikawa thuộc Khoa Khoa học và Công nghệ Môi trường của Đại học Mie cho rằng nguyên nhân chính là do nhiệt độ bề mặt nước biển tăng lên do hiện tượng nóng lên toàn cầu. Nhóm cảnh báo xu hướng mùa Hè kéo dài và mùa Đông đến muộn có thể tiếp tục gia tăng nếu tình trạng này không được kiểm soát.
Trong nghiên cứu, nhóm đã chia khu vực từ đảo Hokkaido ở cực Bắc đến đảo Kyushu ở cực Nam của Nhật Bản (bao gồm cả vùng biển xung quanh) thành khoảng 200 khu vực và sử dụng dữ liệu quan sát của Cơ quan Khí tượng Nhật Bản để tính toán nhiệt độ tối đa trung bình hằng năm trong khoảng thời gian trên. Sau đó, nhóm xác định “ngưỡng mùa Hè” cho từng khu vực dựa trên dữ liệu về nhiệt độ cao nhất và thấp nhất mỗi năm của khu vực đó. Nếu nhiệt độ cao nhất ở một khu vực là 20 độ C và nhiệt độ thấp nhất là 0 độ C thì "ngưỡng mùa Hè" được tính ở mức 15 độ C (giảm 1/4 so với mức cao nhất). Những ngày có nhiệt độ vượt ngưỡng này được tính là ngày Hè.
Kết quả cho thấy, trung bình trên toàn quốc, ngày bắt đầu mùa Hè đến sớm hơn khoảng 12,6 ngày và ngày kết thúc muộn hơn khoảng 8,8 ngày, tương ứng với việc mùa Hè kéo dài thêm khoảng 21,4 ngày trong vòng hơn 40 năm qua. Cụ thể, năm 1982, mùa Hè kéo dài 92 ngày (từ 29/6 - 28/9). Năm 2023, con số này tăng lên 121 ngày (11/6 - 9/10).
Giáo sư Tachibana giải thích, trước đây không khí ấm từ lục địa châu Á thường nguội đi khi di chuyển qua vùng biển quanh Nhật Bản, giúp điều hòa quá trình chuyển mùa từ Xuân sang Hè. Tuy nhiên, khi nhiệt độ bề mặt nước biển tăng lên, quá trình làm mát không còn như trước khiến mùa Hè đến sớm hơn và kết thúc muộn hơn. Trong khi đó, nhiệt độ mùa Đông biến động không nhiều do Nhật Bản vẫn chịu ảnh hưởng của các đợt sóng lạnh cường độ mạnh từ lục địa châu Á.
Nguyễn Tuyến (TTXVN)