Biệt đội giải cứu san hô Cù Lao Chàm

21 giờ trướcBài gốc

Lặn biển trồng rừng

Nguyễn Minh Toàn (33 tuổi, cán bộ phòng Tuần tra - Kiểm soát, Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm) dành hầu hết thời gian của mình gắn với việc bảo vệ, phục hồi rạn san hô, cỏ biển, hệ sinh thái ở biển Cù Lao Chàm. Ngoài túc trực tuần tra kiểm soát trên biển, ngăn chặn kịp thời những hành vi xâm hại, anh lại đằm mình hàng giờ đồng hồ dưới đáy biển để ươm cấy, chăm sóc phục hồi rạn san hô.

Biệt đội bảo vệ san hô Cù Lao Chàm

Quá trình bảo vệ, phục hồi san hô bao gồm nhiều công đoạn đòi hỏi sự cẩn trọng, tỉ mẩn. Trước tiên, phải khảo sát, xác định được khu vực san hô cần phục hồi, các điều kiện xung quanh, đánh giá lựa chọn các loài san hô phù hợp. Các vườn ươm san hô cũng được hình thành để làm nguồn giống đưa đến trồng tại những nơi san hô bị tổn thương, tẩy trắng. Việc di chuyển phải đảm bảo thận trọng, nghiêm ngặt. Suốt quá trình trồng và chăm sóc đều được theo dõi, ghi chép cẩn thận làm cơ sở để đánh giá hiệu quả bảo tồn dài hạn.

Hai nữ kỹ sư Nguyễn Thị Hồng Thúy và Trần Phương Thảo trước giờ làm việc

Cùng với đó, đội cũng tổ chức những đợt bắt sao biển gai và lặn vớt rác, thu gom “lưới ma’’… để bảo vệ môi trường, không gian sống cho các rạn san hô trong khu bảo tồn.

Chàng trai gốc xã đảo Tân Hiệp (Cù Lao Chàm, nay thuộc thành phố Đà Nẵng) nói rằng mình có duyên với nghề và đã gắn bó gần 10 năm nay. Thân hình rắn rỏi, nhanh nhẹn cùng khả năng bơi lặn và xử lý tốt các tình huống dưới đáy biển, Toàn cho biết môi trường dưới đáy biển không giống trên cạn, không cho phép sai số ở bất kỳ thao tác nào.

Suốt gần chục năm qua, Toàn cùng các thành viên trong nhóm đã trực tiếp gây dựng nên hàng chục vườm ươm san hô dưới biển, chăm sóc và theo dõi sự lớn lên của những rạn san hô. Sau 6 tháng, những rạn san hô đã trở nên cứng cáp thì những “bảo mẫu’’ ấy mang đi trồng phục hồi ở vùng san hô bị tẩy trắng.

Công việc của những cán bộ Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm dưới đáy biển

Thời điểm từ tháng 3 đến tháng 7 là dịp thích hợp nhất trong việc trồng san hô, không phải vì để người làm thuận tiện hơn mà để san hô có quãng thời gian phục hồi trước khi bước vào mùa mưa bão. Sau khi trồng, san hô được theo dõi, ghi chép định kỳ cẩn thận tốc độ tăng trưởng. Vì vậy, hành trình hồi sinh san hô của những cán bộ đảm trách công việc này kéo dài năm này qua năm khác.

“Công việc này ngoài thể lực, kỹ thuật phải có sự đam mê. Chính tình yêu và niềm tự hào của thế hệ thứ 3 sinh ra ở đảo tụi em như tiếp thêm động lực, làm tốt công việc, cũng là cách hữu hiệu nhất để gìn giữ đảo ngọc cha ông để lại”- Toàn chia sẻ.

Hồi sinh san hô Cù Lao Chàm

Trong nhóm cán bộ trực tiếp đảm trách công việc này có hai phụ nữ trẻ là Nguyễn Thị Hồng Thúy (30 tuổi) và Trần Phương Thảo (35 tuổi). Hồng Thúy là con gái xã đảo Cù Lao Chàm. Ngoài khả năng bơi, lặn do có “gen” đảo, Thúy có niềm đam mê đặc biệt với công việc gắn với phục hồi hệ sinh thái biển. Học xong Quản lý nguồn lợi thủy sản, Khoa Thủy sản - Đại học Nông lâm Huế năm 2017 cô bắt đầu làm việc tại Ban. Phương Thảo quê ở Hội An, sau khi tốt nghiệp ngành Công nghệ sinh học, Đại học Bách khoa Đà Nẵng cũng xin ra đảo.

Công việc của hai nữ kỹ sư thường xuyên phải lặn dưới biển, trực tiếp tham gia trong việc là ươm cấy, chăm sóc san hô, cỏ biển, bảo vệ động thực vật, vệ sinh đáy biển cho san hô phát triển…Làm việc ở môi trường dưới đáy biển với nam giới đã vất vả nhưng hai cô gái trẻ gắn bó với đáy biển suốt gần chục năm qua khiến nhiều người nể phục. Không ít lần trải qua những pha hú hồn lặn dưới đáy biển như gặp sự cố nước trồi, nước cuộn. Dòng nước xoáy, đục ngầu như cuốn, ghì chặt cơ thể. Ở độ sâu gần chục mét, gặp sự cố nước trồi này nếu không biết cách xử lý thì rủi ro rất cao. “Gặp những sự cố như vậy thì phải bình tĩnh, thả lỏng cơ thể cho đến khi dòng nước trồi qua, nếu càng vùng vẫy càng đẩy mình vào vòng xoáy nguy hiểm”, Thảo cho biết.

“Thích nhất là mỗi khi lặn xuống thấy các rạn san hô đã phục hồi trở lại, cá và nhiều loài sinh vật biển khác cũng kéo tới tạo khung cảnh đẹp vô cùng, như lạc vào thủy cung vậy”. trần Phương Thảo

Thúy thừa nhận, làm công việc này ngoài thể lực và kỹ thuật cần bản lĩnh và một chút lì lợm, đặc biệt nếu không có đam mê, không yêu công việc thì cũng khó bám trụ lâu bền và làm việc hiệu quả. Điều buồn nhất là khi chứng kiến những rạn san hô bị các tác động bên ngoài gây tổn thương, bị tẩy trắng, và vẫn còn tình trạng xả rác xuống biển, hay du khách lặn biển vô tình hay cố ý bẻ rạn san hô.

Vùng biển Cù Lao Chàm được công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới vào năm 2009, có tổng diện tích 23.500 ha. Tại đây có trên 1.035 loài động, thực vật sinh sống trên đảo và 1.309 loài sinh vật biển, trong đó có rất nhiều loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo tồn ở Việt Nam và trên thế giới.

Theo ông Lê Vĩnh Thuận, Phó Giám đốc Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm, những cán bộ trực tiếp tham gia công tác phục hồi rạn san hô hầu hết là cán bộ trẻ, giàu đam mê, tâm huyết với công việc. Tất cả được đào tạo và có chứng chỉ lặn do Hiệp hội lặn biển (PADI) cấp, quá trình làm việc đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm, phối hợp làm việc rất hiệu quả.

Cù Lao Chàm là một trong những nơi có sự hưởng ứng cao từ cộng đồng, với truyền thông mạnh mẽ, hiệu quả, luôn đặt lợi ích người dân lên cao nhất nên ý thức bảo vệ hệ sinh thái biển của cộng đồng dân cư nơi đây rất cao. Tuy nhiên, theo ông Thuận, thực trạng san hô, cỏ biển, hệ sinh thái vẫn bị tác động bởi nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, trong đó không loại trừ tác động của con người. “Du lịch phát triển, khách du lịch tới đông là một cơ hội lớn nhưng cũng là thách thức về rác thải, nhu cầu tiêu thụ ẩm thực dẫn đến nguy cơ khai thác quá mức nguồn thủy hải sản..., đều có thể tác động xấu đến môi trường, hệ sinh thái biển...” , ông Thuận nói.

Kết quả đáng mừng sau những nỗ lực bảo vệ và trồng mới, diện tích san hô ở Cù Lao Chàm đã tăng lên cả về diện tích và độ phủ, đặc biệt ý thức của cộng đồng rất cao trong hoạt động đánh bắt.

Hoài Văn

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/biet-doi-giai-cuu-san-ho-cu-lao-cham-post1765094.tpo