Trở lại bán đảo Bình Quới - Thanh Đa trưa 27-2, khung cảnh nơi đây không mấy đổi thay so với nhiều năm trước. Tuy vậy, làn gió mới liên quan "số phận" bán đảo này đang làm rôm rả hơn những cuộc chuyện trò.
Mong nhiều giá trị mới
Ghé quán nước nhỏ trong hẻm 558 Bình Quới, khi phóng viên hỏi thăm về cuộc sống, vợ chồng anh Tuấn sôi nổi: "Cuộc thi ý tưởng quy hoạch bán đảo có kết quả rồi phải không? Vậy là quá tốt rồi!".
Anh Tuấn gắn bó với khu Bình Quới từ nhỏ. Lập gia đình, anh ra ở riêng, dựng căn nhà trên mảnh đất của ông bà. Chồng sửa quạt điện, vợ may đồ và kinh doanh thêm quầy nước nhỏ để kiếm thu nhập. Cuộc sống 4 thành viên gia đình anh cũng lặng lẽ như bao gia đình trên bán đảo.
Anh Tuấn tỏ ra phấn khởi khi hay tin thành phố vừa tìm được ý tưởng quy hoạch bán đảo để sớm thay đổi diện mạo nơi đây, bởi nhiều người lần đầu đến đây nhận xét "giống vùng quê", trong khi chỉ cách một dòng sông mà bên Thảo Điền rất khác biệt. "Tôi mong sớm hiện thực hóa ý tưởng quy hoạch để có khu đô thị mới vừa hiện đại vừa bảo tồn được nét đặc trưng của bán đảo, ai cũng được thụ hưởng những giá trị mới mang tới" - anh bày tỏ.
Tâm trạng của vợ chồng anh Tuấn cũng là của đa số người dân nơi đây. Họ cho hay càng chờ đợi khi biết ý tưởng quy hoạch đoạt giải nhất lần này là không gian mở, bảo đảm mục tiêu xây dựng khu đô thị sinh thái.
"Tôi đồng thuận với chủ trương, mong muốn thành phố phát triển cũng như chờ đợi chính sách bồi thường thỏa đáng, được tái định cư tại chỗ vì gia đình gắn bó lâu năm với vùng đất này" - chị Hoa, một chủ tạp hóa, thổ lộ.
Bán đảo Bình Quới - Thanh Đa sẽ thay đổi diện mạo trong tương lại gần
Mô hình lý tưởng
Vừa qua, sau nhiều tháng triển khai "Thi tuyển quốc tế ý tưởng quy hoạch - kiến trúc bán đảo Bình Quới - Thanh Đa", UBND TP HCM đã phê duyệt kết quả. Đến nay, các bước hiện thực hóa ý tưởng quy hoạch đang được gấp rút triển khai.
Đơn vị tư vấn đoạt giải nhất là liên danh Skidmore, Owings & Merrill LLP và Trung tâm Nghiên cứu kiến trúc. Theo đơn vị đoạt giải nhất, bằng cách nâng cao vai trò của bán đảo như một ốc đảo xanh trong lòng thành phố, Bình Quới - Thanh Đa có thể trở thành một công viên vui chơi cho công chúng dựa trên sự tôn trọng và bảo vệ môi trường tự nhiên, đặc biệt là sông nước.
Một mạng lưới đa dạng với không gian mở được kết hợp để tạo thành hệ thống công viên liên tục rộng hơn 200 ha. Phạm vi không gian mở là sự kết hợp của vùng đất ngập nước và công viên tự nhiên. Các không gian đô thị bao gồm cảng du thuyền, đường đi bộ dọc kênh của khu thương mại trung tâm...
Bình Quới - Thanh Đa như mô hình đô thị tương lai thích ứng với biến đổi khí hậu, phản hồi với thay đổi của môi trường. Khu vực được thiết kế để vận động cùng với nước, cho thấy tầm quan trọng của thiên nhiên và tôn vinh mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên… Liên danh đoạt giải khẳng định những điều này cho phép Bình Qưới - Thanh Đa trở thành điểm đến mới của thành phố cũng như biểu tượng mô hình phát triển bền vững mới.
Khung cảnh dù chưa có nhiều thay đổi nhưng không khí phấn khởi và chờ đợi đang như làn gió mới
Bước ngoặt phát triển
Ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, đánh giá Bình Quới - Thanh Đa được sông Sài Gòn chảy quanh tạo nên bán đảo đặc trưng của thành phố. Nhiều năm qua, thành phố giữ gìn và hướng đến ý tưởng xây dựng bán đảo này thành trung tâm tuyệt vời.
Nói về ý tưởng được chọn, ông Chính cho rằng thể hiện tính nổi trội, tiệm cận yêu cầu thiết kế mà TP HCM mong muốn, là tiền đề để thành phố vươn mình lên đô thị quốc tế. Ông hy vọng thành phố sớm triển khai các bước tiếp theo để ý tưởng nhanh chóng trở thành hiện thực.
Ông Trương Trung Kiên, quyền Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP HCM, đánh giá phương án đoạt giải nhất có tính khả thi cao. Những nội dung phù hợp sẽ được chuyển tải vào đồ án quy hoạch chung TP HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060. Sau khi đồ án quy hoạch chung được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, thành phố lập quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết để hiện thực hóa phát triển bán đảo Bình Quới - Thanh Đa.
Các chuyên gia cũng kỳ vọng TP HCM sớm triển khai khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa để thay đổi diện mạo đô thị, tạo bước ngoặt phát triển, đóng góp nhiều cho cảnh quan cũng như kinh tế thành phố. Trong đó, nội dung quan trọng và mang tính tiên quyết là thành phố, nhà đầu tư cần làm tốt việc bồi thường, tái định cư để người dân sớm bàn giao đất, ổn định cuộc sống và thụ hưởng giá trị từ bán đảo.
TS Võ Kim Cương, nguyên Phó Kiến trúc sư trưởng TP HCM, đánh giá cao vị thế bán đảo Bình Quới - Thanh Đa. Ông nhấn mạnh sự cân bằng giữa việc bảo đảm thương mại dịch vụ, nâng cao giá trị sử dụng đất với môi trường sinh thái.
Khu vực quy hoạch bán đảo Bình Quới - Thanh Đa có tổng diện tích tự nhiên khoảng 426 ha, chiếm 20,6% diện tích toàn quận Bình Thạnh. Đến nay, khu vực nay chủ yếu vẫn là đất nông nghiệp, hoang hóa, chưa được khai thác..
Dự án Khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa được đưa vào danh mục các dự án tiêu biểu cấp thành phố thi đua chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Kỳ vọng công viên gần 400 ha
Chiều 27-2, UBND TP Thủ Đức phối hợp với Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP HCM tổ chức lễ công bố cuộc thi tuyển quốc tế "Ý tưởng quy hoạch công viên lịch sử - văn hóa dân tộc" tại TP Thủ Đức.
Quy mô khu vực thi tuyển ý tưởng quy hoạch là 395 ha, nằm phía Đông Nam Xa lộ Hà Nội, thuộc địa bàn phường Long Bình, TP Thủ Đức và phường Bình Thắng, TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Cuộc thi nhằm tìm kiếm ý tưởng quy hoạch đặc sắc, mang tính khả thi, phù hợp định hướng phát triển của TP HCM cũng như nâng cao hiệu quả sử dụng đất, hiệu quả kinh tế, phục vụ nhu cầu công cộng. Dự kiến, đến giữa tháng 5-2025, việc chấm thi hoàn thành, tháng 6 sẽ trao giải.
Bài và ảnh: QUỐC ANH