Nhà nước "kiến tạo", doanh nghiệp là trung tâm
Theo Quyết định số 2708/QĐ-BCT, quan điểm và định hướng chung của Chương trình hỗ trợ, thúc đẩy sản xuất thông minh, chuyển đổi số trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại giai đoạn đến năm 2035 (sau đây gọi tắt là Chương trình) là thực hiện chuyển đổi kép, gắn chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh với chuyển đổi xanh, dùng công nghệ số để tối ưu hóa quá trình sản xuất, sử dụng tài nguyên, năng lượng, giảm phát thải và xây dựng các mô hình kinh doanh mới, kinh tế tuần hoàn, đóng góp vào quá trình tái cơ cấu của Ngành Công Thương và duy trì tốc độ tăng trưởng mức hai con số cùng phát triển bền vững của quốc gia.
Lấy doanh nghiệp là trung tâm, Nhà nước đóng vai trò kiến tạo "sân chơi" bình đẳng và kết nối các thành phần trong hệ sinh thái, đồng hành cùng sự phát triển của doanh nghiệp. Chính sách hỗ trợ dựa trên nhu cầu thực tiễn, phù hợp với mức độ trưởng thành số của doanh nghiệp: trong giai đoạn đầu, tập trung hỗ trợ các giải pháp có khả năng chứng minh hiệu quả nhanh chóng và rõ rệt về mặt tài chính; ưu tiên các dự án mang lại hiệu quả nhanh (Quick-win); trọng tâm vào các doanh nghiệp có tiềm năng, có tầm nhìn và định hướng phát triển khả thi, có triển vọng trở thành những doanh nghiệp số tiên tiến, diễn hình.
Triển khai đồng bộ, tiếp cận hệ thống; đầu tư trọng điểm vào nghiên cứu, làm chủ các công nghệ 4.0 có liên quan đến phát triển các nền tảng công nghệ cho mô hình nhà máy thông minh và chuyển đổi số trong công nghiệp và thương mại; liên tục cập nhật công nghệ tiên tiến, đặc biệt chú trọng khai thác lợi ích, thế mạnh của các công nghệ đột phá như AI, IoT, dữ liệu lớn.
Đẩy mạnh mô hình kết nối viện - trường - doanh nghiệp - trí tuệ chuyên gia, khai thác các nền tảng, giải pháp của Việt Nam phục vụ phát triển sản xuất thông minh và chuyển đổi số.
Triển khai, tích hợp các chương trình nghiên cứu khoa học - công nghệ và phát triển sản phẩm mới, dịch vụ thương mại mới; các chương trình, kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý của Bộ nhằm tạo hiệu ứng đồng bộ thúc đẩy phát triển sản xuất thông minh, chuyển đổi số trong công nghiệp và thương mại.
Bộ Công Thương đặt mục tiêu đến năm 2035, 5000 lượt doanh nghiệp được đào tạo, tập huấn các kỹ năng chiến lược, chuyên sâu về chuyển đổi số. Ảnh minh họa
Tạo đột phá trong sản xuất thông minh
Mục tiêu tổng quát của Chương trình là tạo hiệu quả đột phá trong hoạt động chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp ngành Công Thương, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa thông qua việc tăng cường khả năng phát triển các sản phẩm, dịch vụ tiên tiến, tạo các giá trị mới gắn với phát triển xanh và kinh doanh bền vững; thúc đẩy hiệu quả sản xuất – kinh doanh – thương mại theo hướng kết nối chuỗi giá trị số, hình thành lực lượng chủ chốt của ngành Công Thương trong quá trình thực hiện mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Về mục tiêu cụ thể của Chương trình, đến năm 2030, hoàn thành việc xây dựng và triển khai áp dụng Bộ chỉ số đánh giá mức độ sẵn sàng chuyển đổi số và Khung kiến trúc chuyển đổi số công nghiệp và Kiến trúc công nghệ của nhà máy thông minh. Từng bước hình thành và phổ biến áp dụng hệ thống các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật phục vụ hoạt động chuyển đổi số và sản xuất thông minh, hài hòa với hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc tế.
Các doanh nghiệp được hỗ trợ cung cấp thông tin, kiến thức, kỹ năng cơ bản phục vụ chuyển đổi số và phát triển sản xuất thông minh; trong đó, ít nhất 3000 lượt doanh nghiệp được đào tạo, tập huấn các kỹ năng chiến lược, chuyên sâu về chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh thông qua các nền tảng trực tuyến và trực tiếp.
Chương trình đào tạo về chuyển đổi số và sản xuất thông minh được xây dựng và triển khai đào tạo trong các cơ sở đào tạo chuyên ngành công nghệ - kỹ thuật, quản trị sản xuất công nghiệp, thương mại của Bộ Công Thương. 100 chuyên gia tư vấn được đào tạo, cung cấp đầy đủ năng lực để thực hiện đánh giá, tư vấn, triển khai các giải pháp chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh.
Các doanh nghiệp được tiếp cận hệ chuyên gia tự động tư vấn triển khai, tư vấn trực tiếp; trong đó, ít nhất 500 doanh nghiệp được hỗ trợ đánh giá mức độ sẵn sàng chuyển đổi số, 200 doanh nghiệp được hướng dẫn, triển khai các giải pháp chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh đạt hiệu quả về năng suất, chất lượng, khả năng cạnh tranh, trở thành mô hình điểm để chia sẻ, nhân rộng trên toàn quốc.
Lựa chọn và hoàn thành việc xây dựng hướng dẫn triển khai Lộ trình chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh cho một số ngành, lĩnh vực công nghiệp nền tảng, công nghiệp chế biến chế tạo có lợi thế xuất khẩu, công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ.
Hình thành một số tổ chức khoa học và công nghệ mạnh, dẫn dắt trong hoạt động nghiên cứu, chuyển giao và hỗ trợ doanh nghiệp về chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh.
Mục tiêu đến năm 2035 của Chương trình là các doanh nghiệp được hỗ trợ thông tin để nâng cao nhận thức, cung cấp kiến thức, kỹ năng cơ bản; trong đó, 5000 lượt doanh nghiệp được đào tạo, tập huấn các kỹ năng chiến lược, chuyên sâu về chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh thông qua các nền tảng trực tuyến và trực tiếp.
Chương trình đào tạo về chuyển đổi số và sản xuất thông minh được triển khai đồng bộ tại các cơ sở đào tạo chuyên ngành công nghệ - kỹ thuật, quản trị sản xuất công nghiệp, thương mại của Bộ Công Thương; một số cơ sở giáo dục đại học triển khai chương trình đào tạo tiên tiến chuyên sâu về trí tuệ nhân tạo, sản xuất thông minh.
Tối thiểu 300 chuyên gia tư vấn được đào tạo, cung cấp đầy đủ năng lực để thực hiện đánh giá, tư vấn, triển khai các giải pháp chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh; hình thành mạng lưới các chuyên gia trong nước và quốc tế phục vụ hoạt động chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh của doanh nghiệp. Ít nhất 500 doanh nghiệp được hướng dẫn, hỗ trợ tăng cường về chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh đạt hiệu quả về năng suất, chất lượng, khả năng cạnh tranh, trở thành mô hình điểm để chia sẻ, nhân rộng trên toàn quốc.
Hoàn thành việc xây dựng các cơ sở dữ liệu, nền tảng dùng chung phục vụ quá trình chuyển đổi số và phát triển thông minh của các doanh nghiệp trong ngành Công Thương.
Để thực hiện Chương trình, Bộ Công Thương đưa ra một số nhiệm vụ, giải pháp như: Rà soát, xây dựng, thừa nhận, hoàn thiện hệ thống các tiêu chuẩn, quy chuẩn phục vụ hoạt động chuyển đổi số và sản xuất thông minh; tổ chức phổ biến, hướng dẫn triển khai áp dụng tại doanh nghiệp.Xây dựng các cơ chế thử nghiệm có kiểm soát cho hoạt động phát triển, thử nghiệm và áp dụng các sản phẩm, giải pháp, dịch vụ, và mô hình kinh doanh số, trong đó tập trung vào các ứng dụng AI, IoT trong sản xuất công nghiệp; AI, Big Data, IoT, VR/AR, Blockchain trong tiếp thị, bán hàng, chăm sóc khách hàng, logistics, thanh toán...
Phong Lâm